آبدانان

شهری در استان ایلام

آبدانان (به کردی: ئاودانان) مرکز شهرستان آبدانان از شهرهای تابعه استان ایلام در ایران است. آبدانان در میان رشته کوه‌های زاگرس واقع شده‌است. شهرستان آبدانان چهارمین شهرستان پرجمعیت استان ایلام است.

آبدانان
کشور ایران
استانایلام
شهرستانآبدانان
بخشمرکزی
سال شهرشدن۱۳۴۷
مردم
جمعیت۲۴٫۵۰۰ نفر
جغرافیای طبیعی
مساحت۳۷/۲۳۹۱۲۴ هکتار
ارتفاع۸۸۰ متر
اطلاعات شهری
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۸۴
آبدانان بر ایران واقع شده‌است
آبدانان
روی نقشه ایران
۳۲°۳۵′شمالی ۴۷°۳۱′شرقی / ۳۲٫۵۹°شمالی ۴۷٫۵۲°شرقی / 32.59; 47.52

جغرافیا

موقعیت جغرافیایی

آبدانان از شمال شرقی باشهرستان دره شهر، از شمال با بخش میمه شهرستان دهلران، از غرب با شهرستان دهلران و از جنوب با شهرستان اندیمشک همسایه‌است. پروژه حفاری تونل شهرستان آبدانان با نام تونل «کبیر کوه» که ۵۳۰۰ متر طول دارد دومین تونل طولانی کشور است که تاکنون ۳۰۰۰ متر از این تونل حفاری شده‌است. این پروژه از سال ۱۳۸۹ه‍.ش کلید خورده‌است. این تونل یکی از بزرگترین طرح‌های تونل‌سازی کشور است که ساخت آن برای استان ایلام و شهرستان‌های حوزه جنوبی استان بخصوص شهرستان آبدانان از طرح‌های مهم و اثرگذار است.[۱]

مردم‌شناسی

زبان

مردم آبدانان اکثراً به گویش کردی آبدانانی (کردی کردلی) که از گویش‌های کردی ایلامی است، سخن می‌گویند. این گویش در دهلران و بخشی از دره شهر نیز تکلم می‌شود؛ اقلیتی از مردم نیز به زبان لری سخن می‌گویند.[۲][۳]

مذهب

مردم شهرستان آبدانان، همگی پیرو مذهب شیعه دوازده امامی هستند.[نیازمند منبع]

اقتصاد

معادن

این شهرستان دارای معادن عظیم نفت، گاز، گوگرد، چشمه‌های آبگرم… است که بهره‌برداری کلانی از آن‌ها صورت نمی‌گیرد و به اقتصاد منطقه کمکی نمی‌کند.[۴]

گردشگری

شهرستان آبدانان دارای مناطق گردشگری زیادی می‌باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به سه آبشار زیبای ماهوته، خروزان و تختان جولیان وچم کبود اشاره کرد.[نیازمند منبع]

مناطق سیاحتی-زیارتی-تاریخی شهرستان آبدانان که دارای صفحه‌های فعال در ویکی‌پدیا فارسی هستند در زیر آورده شده:

  1. امامزاده سید صلاح الدین محمد
  2. پشت قلعه آبدانان
  3. دریاچه دوقلو سیاه گاو
  4. روستای انجیره
 
جاده دسترسی به شهرستان آبدانان در ایام عید نوروز
 
اطراف جاده دسترسی به شهرستان آبدانان در ایام عید نوروز

منطقهٔ حفاظت شدهٔ دینارکوه

منطقه دینارکوه طی مصوبه شماره ۲۱۷ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۸۰/۷/۲۵ با وسعت ۴۰۵۷۹ هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده جنگلی به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته‌است.[۵]

آثار باستانی

از آثار باستانی بخش مرکزی این شهرستان می‌توان به قلعه باستانی پشت قلعه در ۵ کیلومتری شهرستان و قلعه هزاردر در انتهایی خیابان هزاردر اشاره کرد. این قلعه‌ها به عقیده باستان شناسان از بناهای دوره ساسانی می‌باشد که دچار تخریب گردیده‌است.[نیازمند منبع]

ترابری

به دلیل قرار گرفتن بین دوکوه دینارکوه و کبیرکوه از نظر ارتباطی مشکلاتی زیادی برای شهروندان شهرستان آبدانان ایجاد شده‌است زیرا راه ارتباطی به دره شهر و تهران، مسیری پر پیچ و خم است. با وجود این، این جاده مربوط به پیش از انقلاب ۱۳۵۷ است. این جاده در سال ۱۳۵۰ خورشیدی به سفارش ارتش ساخته شده‌است. جاده کبیرکوه بین به عنوان راه ارتباطی آبدانان-دره شهر مطابق اصول مهندسی ساخته شده‌است و از کبیرکوه می‌گذرد. این جاده توریستی در بهار منظره‌های جالبی را برای دیدن فراهم می‌سازد و در زمستان بدون داشتن زنجیر چرخ عبور از آن ممکن نیست. از دیگر راه‌های ارتباطی می‌توان به جاده مواصلاتی به خوزستان اشاره کرد که در سال ۱۳۷۰ به سفارش اداره راه و ترابری آبدانان ساخته شد.[۶]

فرودگاه

فرودگاه نظامی شهرستان آبدانان یکی از فرودگاه‌های فنی و دارای شرایط و استانداردهای ملی است که در سال ۱۳۵۲ به منظور مقاصد نظامی و استفاده‌های ترابری و لجستیکی نیروی هوایی احداث شده‌است. این فرودگاه در چهار کیلومتری شرق شهر آبدانان در جنگ ایران و عراق نیز مورد استفاده‌های تدارکاتی و عملیاتی قرار می‌گرفت ولی در حال حاضر بی استفاده است.[۷]

منابع

  1. «تاكنون 545 متر از تونل كبیر كوه در استان ایلام حفاری شده است». ایرنا. ۱۰ آبان ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۲.
  2. Aliakbari, Mohammad; Gheitasi, Mojtaba; Anonby, Erik (2014-06-26). "On Language Distribution in Ilam Province, Iran". Iranian Studies (به انگلیسی). 48 (6): 835–850. doi:10.1080/00210862.2014.913423. ISSN 0021-0862.[نیازمند گفتاورد برای تأیید]
  3. «زبان و گویش استان ایلام». پایگاه گردشگری استان ایلام.[پیوند مرده]
  4. http://www.tanineyas.ir/q=node/2451[پیوند مرده]
  5. «منطقه حفاظت شده دینار کوه ، ایلام». کویرها و بیابان‌های ایران. ۲۰۱۱-۱۲-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۲.
  6. http://www.irangpsmap.com/showcity.asp بایگانی‌شده در ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine
  7. خبرگزاری باشگاه خبرنگاران (۲۰۱۳-۰۳-۰۶). «وزیر دفاع مجوز استفاده از فرودگاه آبدانان را صادر کرد». خبرگزاری باشگاه خبرنگاران. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۲.