آبراهام گورگنیان
این مقاله دارای چندین مشکل است. خواهشمندیم به بهبود آن کمک کنید یا در مورد این مشکلات در صفحهٔ بحث گفتگو کنید. (دربارهٔ چگونگی و زمان مناسب برداشتن این برچسبها بیشتر بدانید)
|
آبراهام گورگنیان (ارمنی: Աբրահամ Գուրգենյան زاده ۱۲۸۷ خورشیدی، اصفهان - درگذشته ۱۳۷۰، قاهره)، نقاش ایرانی ارمنیتبار بود. گورگنیان نخستین نقاشی است که از روی طرحهای سنگ قبرهای متعلق به سالهای ۱۶۰۰–۱۹۵۰ میلادی، که نقش بیش از پنجاه پیشه بر روی آنها حجاری شده، طراحی کردهاست؛ و بخشی از آثار وی هماکنون در موزهٔ کلیسای وانک نگهداری میشود.
آبراهام گورگنیان | |
|---|---|
| نام هنگام تولد | آبراهام گورگنیان |
| زادهٔ | ۱۲۸۷ خورشیدی۱۹۰۸ میلادی |
| درگذشت | ۱۳۷۰ ۱۴ اوت ۱۹۹۱ ۱۹۹۱ (۸۲−۸۳ سال) |
| ملیت | ایرانی |
| شناختهشده برای | نقاشی |
زندگینامه
ویرایشدر سال ۱۲۸۷ خورشیدی (۱۹۰۸ میلادی) در تهران به دنیا آمد. در کودکی پدر و مادر خود را از دست داد و به پرورشگاهی در جلفای اصفهان سپرده شد. وی پس از تحصیلات در جلفا او به شاگردی آنتوان سوریوگین (درویش) که یکی از آشنایش بود درآمد. سالهای طولانی را وقف تصویرسازی کتابهای سعدی، نظامی و خیام نمود.
گورگنیان در ۴۰ سالگی به بررسی دستنوشتههای قدیمی موزهٔ کلیسای وانک اصفهان (آمناپرکیچ) پرداخت و در برابرش دنیای نو باز شد. پس از آن در آثار وی تحول بسیاری چه از نظر شیوه و چه از نظر محتوا پدید آمد. هنرمند شیفتهٔ اشعار شاعران ارمنی همچون ناهاپت کوچاک، سایاتنووا، هوهانس تومانیان و آوتیک ایساهاکیان شد و با الهام گرفتن از اشعار آنان نیز آثار ارزشمند بسیاری خلق نمود.
هنر مینیاتور ایرانی و سبک بخصوص آن با هنر ارمنی عجین گشت و کیفیت جدیدی به وجود آورد. گورگنیان کمکم حوزهٔ فعالیتش را وسیع تر کرد. او به نقاشی از زندگی، تاریخ، لباسهای محلی، شخصیتهای مذهبی مشهور و سنگهای قبر ارمنیهای جلفا پرداخت. هدف وی نجات تمامی این آثار از خطر نابودی و فراموشی و همچنین تبدیل شدن خود به نقاش گنجینههای ملی بود.
گورگنیان آثارش را به موزههای مختلف تقدیم کردهاست. ۱۵۰ قطعه از آثار وی که به زندگی ارمنیهای جلفا پرداخته در موزه وانک جلفا نگهداری میگردند و ۴۵۰ قطعه که از نقاشیهای وی نیز که در مورد زندگی جامعهٔ ارمنیهای ایران هستند در موزهٔ مرکز دینی اچمیادزین نگهداری میگردد و تعدادی از آثار وی نیز در موزهٔ مارتیکیان بیروت است.
گورگنیان نمایشگاههایی در جلفا، تهران و کشورهای خاورمیانه و نیز بیت المقدّس، رم و وین برگزار نمودهاست. مجموعه نقاشیهای سنگ قبور جلفای نو در کشور سوئد با استقبال بسیاری روبرو گشت.
گورگنیان یکی از شیفتگان فرهنگ و هنر ارمنی بود.
آبراهام گورگنیان در سال ۱۳۷۰ خورشیدی (۱۴ اوت ۱۹۹۱ میلادی) در آسایشگاهی در قاهره درگذشت.
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- لازاریان، ژانت د (۱۳۸۲). «نقاشان». دانشنامه ایرانیان ارمنی. تهران: انتشارات هیرمند. صص. ۳۵۶–۵۷. شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳.
- «نقش پیشههای ارامنه جلفا، بر سنگمزارها» (PDF). بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱.
- بابایان، آنی (تابستان ۱۳۸۶). «هنرهای جلفای نو». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال دهم (۴۰).
- خاچاطور، زویا (زمستان ۱۳۹۳). «آبراهام گورگنیان، نقاش، محقق و مردمشناس ارمنی». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال دهم (۷۰).
- براتی، بهاره؛ افروغ، محمد (شهریور ۱۳۹۰). «بازتاب نمادها و نشانههای شغلی در سنگهای قبور ارامنه با تأکید بر نقاشیهای آبرنگ در موزهٔ جلفای اصفهان». کتاب ماه هنر (۱۵۶).
- هنرفر، لطفالله (مرداد ۱۳۴۴). «مشاغل و مناصب ارامنه جلفای اصفهان دوره صفویه و قاجاریه». وحید (۲۰).
- Navasargian, Alice (1997). Iran - Armenia: Golden Bridges: 20th Century Iranian-Armenian Painters. Glendale: AAA Publishing House. p. 70-75. ISBN 978-0-9697620-0-3.