اقلیم
اقلیم، آب‌وهوا[۱] یا کلیما (به فرانسوی: Climat) به شرایط آب و هوایی یک منطقهٔ جغرافیایی نظیر دما، رطوبت، فشار اتمسفر، باد، بارش و سایر مشخصه‌های هواشناسی در مدت زمانی نسبتاً طولانی نسبت داده می‌شود. در هواشناسی معمولاً شرایط حال حاضر هوا مورد بررسی قرار می‌گیرد در حالی که در اقلیم‌شناسی مشخصه‌های درازمدت آب و هوایی مورد توجه‌است.
تعریف و توصیفویرایش
اقلیم (از کلیما در یونان باستان) معمولاً به عنوان میانگین آب و هوا برای مدت طولانی تعریف می‌شود.[۲] بازه زمانی این تعریف برای یک دوره متوسط ۳۰ ساله است،[۳] اما بسته به هدف مورد نظر، ممکن است غیر از دوره متوسط، از بازه‌های زمانی مختلف دیگر مانند اندازه تغییرات روز به روز یا سال به سال نیز استفاده شود. تعریف واژه‌نامه هیئت بین‌المللی تغییر اقلیم (Ipcc) مربوط به ۲۰۰۱ به شرح زیر است: «اقلیم به معنای دقیقتر کلمه معمولاً به عنوان «میانگین آب و هوا» تعریف می‌شود. این عنوان توصیف آماری میانگین و تغییر مقادیر مربوطه در یک بازه زمانی از ماه‌ها تا هزاران یا میلیون‌ها سال را در بر می‌گیرد. طبق تعریف سازمان جهانی هواشناسی(WMO) دوره کلاسیک آن ۳۰ سال است که اغلب شامل متغیرهای سطحی، مانند وضعیت دما ، بارش و باد می‌باشد. اقلیم به معنای وسیع ترکلمه توصیف سیستم‌های آماری را نیز در بر می‌گیرد.»
آب و هوا یا اقلیم برآمد شرایط جوی یک محل طی بازه زمانی معین (معمولاً چند دهه) است. به عبارت دیگر رویدادهای پر بسامد جوی طی سالیان متمادی را اقلیم گویند؛ در جمع‌بندی و طبق تعریف ارائه شده به وسیلهٔ کاویانی و علیجانی (۱۳۷۹)، آب و هوا (اقلیم) را می‌توان «شرایط جوی غالب (دراز مدت) در یک محل» تعریف کرد.[۴] اقلیم‌شناسی دانشی است که اقلیم (آب‌وهوا) را مطالعه می‌کند و از زیرشاخه‌های جغرافیای طبیعی است.
تقسیمات اقلیمی معماری ایرانویرایش
اقلیم در مناطق مختلف دنیا با عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا مشخص می‌شود. ایران فلاتی است مرتفع که در عرض جغرافیایی (۴۰–۲۵)درجه در نیمکرهٔ شمالی و در منطقهٔ گرم واقع است. تقسیمات اقلیمی، که بر اساس مطالعات و پیشنهادهای دانشمندان محیط‌شناس ایرانی تدوین شده عموماً در حیطهٔ معماری شامل تقسیم‌بندی‌های چهارگانه به شرح زیر است:
- اقلیم گرم و خشک (فلات مرکزی ایران)
- اقلیم سرد کوهستانی (مناطق کوهستانی غرب کشور)
- اقلیم معتدل و مرطوب (کرانهٔ جنوبی دریای خزر)
- اقلیم گرم و مرطوب (کرانهٔ شمالی خلیج فارس و دریای عمان)
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
- ↑ «اقلیم، آب‌وهوا» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «climate»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ اقلیم)
- ↑ "Climate". Glossary of Meteorology. American Meteorological Society. Retrieved 2008-05-14.
- ↑ "Climate averages". Met Office. Archived from the original on 2008-07-06. Retrieved 2008-05-17.
- ↑ حسین عساکره. «تعریف و توصیف آب و هوا (اقلیم)». وب‌سایت جامع هوا و اقلیم‌شناسی ایران. دریافت‌شده در ۱۱ دسامبر ۲۰۲۱.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Climate». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۹ آذر ۱۳۸۸.
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اقلیم موجود است. |
 | این یک مقالهٔ خرد آب‌وهوا است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |