آخرالنهر

(تغییرمسیر از آخر النهر)


آخِرالنَهر (آلفا جوی) درخشان‌ترین ستارهٔ صورت فلکی جوی (نهر) و نهمین ستاره درخشان آسمان شب است.

Achernar {{Starbox image
image=
اطلاعات رصدی
مبدأ J2000      اعتدال J2000
صورت فلکی جوی
بعد 01h 37m 42.8s
میل −۵۷° ۱۴' ۱۲"
قدر ظاهری (ع) ۰٫۵۰
مشخصات
نوع طیف B3 Vpe
شاخص رنگ U−B −۰٫۶۶
شاخص رنگ B−V −۰٫۲۰
نوع متغیر Lambda Eridani
اخترسنجی
سرعت شعاعی (Rv)۱۶ ک.م./ث
حرکت خاص (μ) بعد: ۸۸٫۰۲ mas/yr
میل: −۴۰٫۰۸ mas/yr
اختلاف‌منظر (π)۰۲۲٫۶۸ ± ۰٫۵۷ mas
فاصله۱۴۴ ± ۴ سال نوری
(۴۴ ± ۱ پارسک)
قدر مطلق (MV)−۲٫۷۷
جزئیات
جرم۶–۸ M
شعاع~۱۰ R
درخشندگی۳,۳۱۱(bolometric) L
درجه حرارت۱۴٬۵۱۰ کلوین
چرخش۲۲۵–۳۰۰ km/s
سن۱–۵ × ۱۰۸ سال
نام‌گذاری‌های دیگر
α Eri, HR 472, CD -57°۳۳۴, HD 10144, SAO 232481, FK5 54, HIP 7588.

آخرالنهر یک اَبَرغول آبی‌رنگ است و سرعت گردش آن حول محورش چنان زیاد است که قطر این ستاره در بخش استوا ۵۰ درصد بیشتر از قطر آن در قطب‌ها است. ستارهٔ آخرالنهر از ستارگان رشته اصلی است و قطر آن ۹ برابر خورشید است.[۱]

این ستاره در حدود ۷۰ سال نوری با منظومه خورشیدی ما فاصله دارد. آخرالنهر به معنی «انتهای رودخانه» است. نام این ستاره در زبان‌های اروپایی Achernar است که دگرگون‌شدهٔ همان نام آخرالنهر است.[۲] برخی منابع نام ظلیم را برای آخرالنهر (آلفا جوی) هم به‌کار برده‌اند. (نگا. لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ ظلیم). صورت فلکی جوی شامل ۳۴ ستاره است.[۲]

این ستاره تنها از عرض‌های جغرافیایی پائین‌تر از ۳۰ درجه شمالی دیده می‌شود (بنابراین از تهران دیده نمی‌شود).[۳]

جستارهای وابسته ویرایش

 
گردش بسیار سریع آخرالنهر باعث تخت شدن سطح آن شده‌است.

منابع ویرایش

  1. «هفت‌آسمان، دانشنامهٔ ستاره‌شناسی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۰۷.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۰۷.
  3. شبکه آموزش شبکه فرصت‌های برابر آموزشی