آران‌ای پیام‌رسان بالغ

(تغییرمسیر از آران‌ای پیک بالغ)

آران‌ای پیام‌رسان بالغ (به انگلیسی: Mature messenger RNA)؛ یک آران‌ای پیام‌رسان است که از آران‌ای پیام‌رسان نابالغ ایجاد می‌شود.[۱]

The Maturation of mRNA

به این صورت که آران‌ای پیام‌رسان نابالغ قسمت‌هایی از رشتهٔ خود را که رونوشت قسمت‌هایی در دی‌ان‌ای به نام اینترون هستند حذف می‌کند و باقی‌ماندهٔ قسمت‌ها که اگزون نام دارند، به همدیگر متصل می‌شوند (البته این اتصال، ترتیب و نظم خاصی ندارد و می‌تواند همهٔ اگزون‌ها متصل شوند یا این‌که برخی از اگزون‌ها هم حذف شوند و باقی اگزون‌ها آران‌ای پیام‌رسان بالغ را تشکیل بدهند و این باعث تفاوت در نتیجهٔ بیان ژن خواهد بود)

آران‌ای‌های پیام‌رسان پس از رونویسی حاوی رونوشت رشتهٔ الگو هستند و با این رشته از دی‌ان‌ای مکمل هستند. اما طی پژوهش‌هایی که توسط دانشمندان بر روی سلول‌های یوکاریوتی (یاخته‌های هوهسته‌ای) انجام شد، طبق مشاهدات دیدند که رشتهٔ آران‌ای پیام‌رسانی که در رونویسی ساخته شده، با رشتهٔ آران‌ای پیام‌رسانی که در سیتوپلاسم وجود دارد تفاوت‌هایی دارد.[۲][۳]

آن‌ها به این نتیجه رسیدند که مولکول آران‌ای پیام‌رسان برای عملکرد خود پس از رونویسی، دچار تغییراتی می‌شود. در این تغییرات، قسمت‌هایی از رونوشت ژن (دی‌ان‌ای) حذف و باقی‌ماندهٔ رونوشت‌ها به همدیگر متصل شده و آران‌ای پیام‌رسان بالغ را می‌سازند.

  • به قسمت‌هایی که روی مولکول دی‌ان‌ای وجود دارند ولی رونوشت آن‌ها در آران‌ای پیام‌رسان حذف می‌شود، اینترون می‌گویند.
  • به قسمت‌هایی که روی مولکول دی‌ان‌ای وجود دارند و رونوشت آن‌ها در آران‌ای پیام‌رسان باقی مانده و تشکیل آران‌ای پیام‌رسان بالغ می‌دهند، اگزون می‌گویند.
  • اگزون و اینترون روی دی‌ان‌ای قرار دارند و توالی‌های نوکلئوتیدی هستند ولی رونوشت آن‌ها در مولکول آران‌ای پیام‌رسان است که حذف یا باقی می‌ماند و اینترون‌ها و اگزون‌های روی ژن، دست‌نخورده باقی می‌مانند.

منابع ویرایش

  1. Alberts, Bruce (2015). Molecular biology of the cell (Sixth ed.). Abingdon, UK: Garland Science, Taylor and Francis Group. ISBN 978-0815344643.
  2. O'Connor, Clare (2010). Essentials of Cell Biology. NPG Education: Cambridge, MA. Retrieved November 11, 2021.
  3. Toole, Glenn; Toole, Susan (2015). AQA biology A level. Student book (Second ed.). Great Clarendon Street, Oxford, OX2 6DP, UK: Oxford University Press. ISBN 9780198351771.{{cite book}}: نگهداری CS1: موقعیت (link)