آرتور رمبو
ژان نیکلا آرتور رَمبو (به فرانسوی: Jean Nicolas Arthur Rimbaud)، فرانسوی: [aʁtyʁ ʁɛ̃bo] (
) (زادهٔ ۲۰ اکتبر ۱۸۵۴ - درگذشتهٔ ۱۸۹۱) از شاعران فرانسوی است. او را بنیان‌گذار شعر مدرن برمی‌شمارند. او سرودن شعر را از دوران دبستان آغاز کرد. ذوق و نبوغ شعریِ او در سنین ۱۷ تا ۲۰ سالگی خیره‌کننده است. بااین‌حال، او در ۲۱سالگی برای همیشه از شعر دوری گزید که همواره مایهٔ حیرت و ابهام بوده‌است.
| آرتور رَمبو | |
|---|---|
| |
| رمبو، ۱۷ ساله، توسط اتین کرجا، احتمالاً عکس در دسامبر ۱۸۷۱ گرفته شده است | |
| نام اصلی | ژان نیکلا آرتور رَمبو |
| زادروز | ۲۰ اکتبر ۱۸۵۴ شارل‌ویل، فرانسه |
| مرگ | ۱۰ نوامبر ۱۸۹۱ (۳۷ سال) مارسی، فرانسه |
| ملیت | فرانسوی |
| پیشه | شاعر |
| سبک نوشتاری | نمادگرایی |
| امضا | 
|
زندگیویرایش
آرتور رَمبو در ۲۰ اکتبر ۱۸۵۴، برابر با ۲۸ مهر ۱۲۳۳ خورشیدی در شارل‌ویل فرانسه به دنیا آمد. پدرش فردریک رمبو سرباز توپخانه بود و مادرش ماری کاترین ویتالی کوئیف از خانوادهٔ ملاکین بود و همیشه رفتار خشک و خشنی با او داشت. آرتور دومین فرزند خانواده بود و حدود دو سال پس از ازدواج پدر و مادرش به دنیا آمد. در ۱۸۶۸ نخستین شعرش را به لاتین سرود و سال بعد آموزگار او سه قطعه از اشعارش را منتشر کرد که یکی برندهٔ جایزه شد. در ژانویهٔ ۱۸۷۰ نخستین اشعار رمبو به فرانسوی منتشر شد. حدوداً چهارده ساله بود که از خانه گریخت تا به پاریس برود. در پاریس به دلیل آن که بدون بلیط سوار قطار شده بود چند روزی در زندان گذراند و به خانه بازگردانده شد. او در پانزده سالگی به توفیق‌های درخشان تحصیلی دست می‌یابد. در یونانی، لاتین، بلاغت، تاریخ و جغرافی جوایزی می‌برد. او با پل ورلن شاعر فرانسوی رابطهٔ دوستانهٔ عمیق و عجیبی داشت به نحوی که ورلن همسر و کودک تازه به دنیا آمده‌اش را ترک کرد تا با آرتور به انگلستان برود. رابطهٔ آرتو و پل رابطه‌ای توأم با عشق و نفرت بود به نحوی که در ۱۰ ژوئیه ۱۸۷۳ ورلن دو گلوله به سمت رمبو شلیک و او را مجروح می‌کند و به دلیل این عمل دستگیر می‌شود و دو سال به زندان می‌افتد. به هر حال بعد از مرگ رمبو، ورلن نقش به سزایی در انتشار آثار او و معرفی‌اش ایفا کرد.
در ۱۸ مارس ۱۸۷۱ کمون پاریس شکل می‌گیرد و آرتور در ۲۳ آوریل به پاریس می‌رود و به کمونارها می‌پیوندد.
رمبو در دوران کوتاه زندگی‌اش به نقاط مختلف دنیا سفر کرد و در سی‌وهفت سالگی به دلیل وجود تومور سرطانی پای راست‌اش را قطع می‌کنند و چند ماه بعد در ۱۰ نوامبر ۱۸۹۱ مطابق با ۱۹ آبان ۱۲۷۰ ه.ش در کنار خواهرش ایزابل جان می‌سپارد.
آثار و مطالعاتویرایش
یکی از اشعار وی به نام «ویلز» او را در زمره پایه‌گذاران جنبش نمادگرایی فرانسه به‌شمار آورد و از اثر دیگر او، «دوره‌ای در برزخ» (فصلی در دوزخ) به عنوان یکی از نخستین شعرهای آزاد نام برده می‌شود. (منبع دو) اشعار و زندگی رمبو الهام بخش بسیاری از نویسندگان، موسیقی دانان و هنرمندان بزرگ قرن بیستم بوده‌است. پابلو پیکاسو، دیلن تامس، آنری کارتیه برسون، آلن گینزبرگ، جک کرواک، ولادیمیر ناباکوف، باب دیلن، پتی اسمیت، هنری میلر، جیم موریسون، و ریچی ادواردز از جملهٔ این هنرمندان هستند. en:Arthur Rimbaud
آثارویرایش
- ۱۸۷۱ زورق مست Le Bateau ivre
- ۱۸۷۳ فصلی در دوزخ Une Saison en enfer
- ۱۸۷۴ اشراق‌ها les Illuminations
- ۱۸۸۳ گزارش سفر به نواحی ناشناختهٔ اوگادن در حراره
فیلم‌شناسیویرایش
این فیلم را داریوش مهرجویی فیلمساز ایرانی از زندگی آرتور رمبو در فرانسه ساخت.
ترجمه شده به فارسیویرایش
- اشراق‌ها، برگردان: بیژن الهی، فاریاب، ۱۳۶۲
- زورق مست (گزیده اشعار)، گزینش و برگردان محمدرضا پارسایار، نشر نگاه معاصر، ۱۳۸۱
- آرتور رمبو صدایی از آینده (زندگی و پاره‌ای از شعرها، نامه‌ها و عکس هایِ آرتور رمبو)، گردآوری و ترجمه محمد فلاح نیا، نشرِ نگیما، ۱۳۸۹
- مجموعه آثار چهار جلدی آرتور رمبو ترجمه: کاوه میرعباسی، در دست انتشار
- خوب کردی رفتی آرتور رمبو، زندگی و شعر آرتور رمبو، گردآوری و ترجمه: سمیرا رشیدپور، انتشارات روزبهان، ۱۳۹۳
نمونه‌ای از اشعارویرایش
- ابدیت L'Eternite
بازیافتندش! چه را؟
- ابدیت را.
همان دریاست.
که آمیخته با خورشید.
روح جاودان من،
به خواهش تو نظر می‌کند،
به رغم آن‌که شب تنها ست
و روز شعله‌ور.
پس تو رها می‌شوی
از آرای بشر،
از شوق همگان
و پرواز می‌کنی این سان… (منبع یک- ص ۱۲۴)
- ستاره در قلبِ گوش‌هایت…
ستاره در قلبِ گوش‌هایت سرخِ گُلی می‌گرید
جاودانگی، سپیدی را از پشتِ گردن تا باریکیِ کمرگاهت می‌پیچد
دریا بر نوکِ پستان‌هایت حنا می‌ریزد
و مرد تیرگی را بر اندامِ شاهوارت جاری می‌کند. (منبع: آرتور رمبو صدایی از آینده، گردآوری و ترجمه: محمد فلاح نیا)
پیوند به بیرونویرایش
منابعویرایش
| مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به آرتور رمبو در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آرتور رمبو موجود است. |
- آرتور رمبو، صدایی از آینده، گردآوری و ترجمه: محمد فلاح نیا، نشر نگیما
- آرتور رمبو، زورق مست، گزینش و برگردان: محمدرضا پارسایار، نشر نگاه معاصر
- زندگی آرتور رمبو ترجمه: ساناز محدثی / کلاه استودیو