آشوره
آشوره[۱] (ترکی استانبولی: Aşure) یا پودینگ نوح نوعی هریسه و دسر ترکی است که از مخلوطی متشکل از دانه، میوه، میوه خشک و آجیل تهیه می‌شود. این دسر در ترکیه تمام سال مخصوصاً در ایام محرم[۲] و روز عاشورا سرو می‌شود.
.JPG) | |
| گونه | هریسه |
|---|---|
| بخش | دسر |
| خاستگاه | ترکیه |
| مواد اصلی | دانه، میوه و فندقی |
آشوره دسری محدود است که حاوی هیچ محصول حیوانی نیست. یکی از دلایل آن اعتراض به انواع خشونت و خونریزی است. علویان ترکیه نقش برجسته‌ای در ترویج این پودینگ داشتند. آنها این دسر را به‌طور سنتی درست کرده و در روزهای روزه (همزمان با نبرد کربلا) برای خودداری از خوردن گوشت آن را می‌خورند.
ریشه ویرایش
کلمه آشوره از کلمه فارسی آشوردن به‌معنی «بهم زدن» ریشه می‌گیرد.[۳] در سنت ترکی، این غذا بیشتر در تاریخ ۱۰ محرم یا بعد از ۱۰ محرم در تقویم قمری تهیه می‌شود. نه تنها اعتقاد اسلامی، بلکه اعتقادات ماقبل اسلام نیز مربوط به برخی از داستانهای اقوام سامی به ماه محرم نیز مرتبط هستند.
همچنین به زبان ترکی، آش (Aş) به معنی هریسه است و از کلمه فارسی «آشور» به معنی مخلوط شدن گرفته شده‌است.[۴] اولیا چلبی در سفرنامه خود آشوره را اینگونه تعریف می‌کند: «آشوره نوعی هریسه (aş) است که باید در دهم محرم پخته شود.»[۳]
تاریخ و سنن ویرایش
در حکایات تاریخی ادعا شده‌است که وقتی کشتی نوح در کوه آرارات آرام گرفت، خانواده نوح با نوعی خوراکی مخصوص جشن گرفتند. از آنجا که وسایل آنها تقریباً تمام شده بود، آنچه باقی مانده بود (در درجه اول دانه‌ها، میوه‌های خشک و غیره) را برای تشکیل یک پودینگ در کنار هم پختند و چیزی که اکنون آشوره نامیده می‌شود، پدید آمد.
خانواده‌های ترکیه برای یادبود این رویداد، پودینگ آشوره را درست می‌کنند.[۵] آشوره در میان فقرا و همچنین همسایگان، دوستان و نزدیکان توزیع می‌شود.[۶]
روز عاشورا روز مهمی در تقویم اسلامی است که مربوط به یوم کیپور موسی است که توسط یهودیان نیز گرامی داشته می‌شود.[۷][۸][۹][۱۰] دهمین روز محرم روز عاشورا نیز پایان جنگ نبرد کربلا را نشان می‌دهد و یک روز ویژه برای شیعه است. در بین صوفیان ترک و بالکان (به ویژه بکتاشی)، پودینگ آشوره با دعاهای ویژه برای سلامتی، شفا، ایمنی، موفقیت و تغذیه معنوی تهیه می‌شود.
منابع ویرایش
- ↑ "Ashure. Rumi Club" (PDF). Retrieved 2012-02-21.
- ↑ Fieldhouse, P. (2017). Food, Feasts, and Faith: An Encyclopedia of Food Culture in World Religions [2 volumes]. ABC-CLIO. p. 42. ISBN 978-1-61069-412-4. Retrieved August 11, 2017.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "aşure". www.nisanyansozluk.com.
- ↑ Saleminejad, Hossein. "جستجوی آشور". www.vajehyab.com.
- ↑ Laudan, Rachel (2015-04-03). Cuisine and Empire: Cooking in World History. Univ of California Press. ISBN 978-0-520-28631-3.
- ↑ Kutlu, Halis (2014-05-26). Istanbul City Guide: Best Places Of Istanbul. Halis Kutlu.
- ↑ "Muslim Holy Days (Islamic Special Holidays) | 30-Days of Prayer for the Muslim World". 30-days.net. Archived from the original on 2011-12-06. Retrieved 2011-11-25.
- ↑ "Aşure Günü 10 Muharrem - İslam Tasavvuf Metafizik". Tasavvuf.devletli.com. 2008-11-14. Archived from the original on 2012-04-26. Retrieved 2011-11-25.
- ↑ "Muharrem Ayı ve Aşure Günü, Mübarek gün ve geceler, dini gün ve geceler, Mübarek Aylar, kadir gecesi, recep ayı, regaib kandili, Üç Aylara Girerken, Miraç Kandili, Şaban Ayı, Berat Kandili, Kadir Gecesi, Ramazan Bayramı, Şevval Ayı, Kurban ve Kurban Bayramı Özel Dosyası, Muharrem Ayı ve Aşure Günü, Kutlu Doğum ve Mevlid Kandili". Islamiyet.gen.tr. Archived from the original on 2011-11-16. Retrieved 2011-11-25.
- ↑ "Muslim holy days". Religioustolerance.org. Archived from the original on 24 September 2020. Retrieved 2011-11-25.
