آش جوش پره

نوعی آش خراسانی

آش جوش‌پره یا جوش‌بره[۱] یا جوشواره آشی است که در خراسان و به‌ویژه در شهرهای گناباد، فردوس، سبزوار،[۲] قائن تهیه می‌شود. بیهقی در کتابش تاریخ بیهقی از این غذا نام برده‌است. این آش بعلت فرایند طبخ زمان بر و دشواریهایش، امروزه بیشتر در مراسمات گروهی و جمع‌های خانوادگی رواج دارد و خانه‌های بومگردی نیز در خراسان آن را ارایه می‌کنند. این آش در در دی ۱۳۹۹ در فهرست آثار معنوی ایران به ثبت رسید.[۳][۴]

آش جوش پره
سمبوسه یا جوش پره برای تهیه آش
آش جوش پره

روش درست کردن ویرایش

خمیر را پهن کرده و به صورت برگ (ورق) درمی‌آورند و میانش را با پیاز خوردشده و عدس و نخود پخته‌شده و له‌شده و ادویه پر می‌کنند. اخیراً بخاطر غنی‌سازی، گوشت و گردو نیز اضافه می‌کنند و برگ خمیر را روی همدیگر به صورت مثلث یا مستطیل تا می‌زنند و محکم بر روی هم فشار می‌دهند تا باز نشود. عدس و نخود باید از قبل پخته شده باشد و بعد آن را با سایر ادویه‌جات و سبزی‌ها مخلوط کرده و داخل ورق‌های خمیر بگذارند. سپس آن را در داخل آب جوش می‌گذارند تا پخته شود. در پایان بعد از جوش افتادن آش مقداری کشک سابیده نیز به آن اضافه می‌کنند.[۵] شباهت زیادی به سمبوسه دارد که پس از آماده کردن و گذاشتن مواد (کوبیده نخود-پیاز- سبزیجات) و با تا کردن لایه‌های خمیر روی همدیگر و فشردن، آن را در آب جوش می‌انداختند و آشی درست می‌شد که به آن آش جوش پره می‌گفتند اما امروزه به جای پختن سمبوسه (جوش پره) در آب بعضی خانواده‌ها آن را در روغن سرخ می‌کنند و این شیوه امروزه در بیشتر نقاط جهان رایج است. غذای چینی جیائوزی و در ژاپن گیوزا بسیار شبیه آش جوشپره است. تفاوت عمده در مواد است که در ژاپنی و چینی گاهی گوشت هم اضافه می‌کنند.[۶]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «جوش‌بره». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۱.[پیوند مرده]
  2. ریحانه ریاحی. «تهیه ی آش جوش بُره سبزواری». اسرارنامه. دریافت‌شده در ۱۱ فروردین ۱۴۰۰.
  3. «جوش پره و نان تفتون گناباد در فهرست آثار معنوی کشور به ثبت رسید». ایرنا. ۱۷ دی ۱۳۹۹.
  4. آش جوشپره، مجله دریای پارس، parssea، 1394
  5. در باب طباخی و صنعت آن، به کوشش ایرج افشار، انتشارات سروش، ۱۳۶۰
  6. آش جوشپره، مجله دریای پارس، parssea، 1394

پیوند به بیرون ویرایش