آلبر کان

بانکدار فرانسوی

آلبر کان (به فرانسوی: Albert Kahn) (زاده ۳ مارس ۱۸۶۰ - درگذشته ۱۴ نوامبر ۱۹۴۰) یک بانکدار و نیکوکار فرانسوی است که پروژه‌ای بلندپروازانه به نام «آرشیو سیاره» (به فرانسوی: Les Archives de la Planéte) را آغاز کرد.

آلبر کان
زادهٔ۳ مارس ۱۸۶۰
مارموتیه، با-رن
درگذشت۱۴ نوامبر ۱۹۴۰ (۸۰ سال)
بولوین-بیانکور، او-دو-سن
ملیتفرانسوی
دیگر نام‌هاآبراهام کان
پیشهبانکدار و نیکوکار
شناخته‌شده برایپروژه «آرشیو سیاره»

در این پروژه او عکاسانی را به بیش از ۵۰ کشور جهان فرستاد و در طی این پروژه که ۲۲ سال طول کشید بیش از ۷۲ هزار قطعه عکس رنگی و ۱۸۳ هزار متر فیلم از سرتاسر این کشورها گرفته شد.

زندگی‌نامه ویرایش

او با نام آبراهام کان (به فرانسوی: Abraham Kahn) در مارموتیه، با-رن فرانسه[۱] فرزند چهارم لویی کان[۲] یهودی که فروشندهٔ گاو بود و همسرش بابت کان،[۳] موسوم به بلوش[۴] بود که بدون تحصیل در مدارس ابتدایی به بلوغ رسید. او در ۱۸۷۰ در سن ده سالگی مادرش را از دست داد و در یازده سالگی به علت حملهٔ آلمان به فرانسه و الحاق آلزاس-لورن[۵] به خاک آلمان، همراه خانواده‌اش به سن مَهیل[۶] در شمال شرقی فرانسه کوچ کرد و سال‌های ۱۸۷۳ تا ۱۸۷۶ را در کالج ساورن[۷] به تحصیل پرداخت. در ۱۸۷۹ در بانکی در پاریس استخدام شد، اما بعد از ظهرهای خود را به مطالعه برای کسب مدرک تحصیلی‌اش می‌گذراند. مربی او، آنری برگسون،[۸] فیلسوف معروف فرانسوی بود که تا پایان عمر دوستی شان پایدار ماند. او در ۱۸۸۱ فارغ‌التحصیل شد و در ادامهٔ رشد و نفوذ در حلقه‌های فکری پاریس با افرادی نظیر آگوست رودن[۹] مجسمه‌ساز فرانسوی و ماتوران میو[۱۰] نقاش فرانسوی دوستی نزدیکی پیدا کرد. او در سال ۱۸۹۲ به عضویت اصلی بانک گودشو Goudchaux Bank که یکی از مهم‌ترین مراکز مالی اروپا بود رسید و در کنار آن با کسب بورسیه به بالاترین درجات تحصیلی رسید.

سرانجام با شروع بحران مالی آمریکا (رکود بزرگ) کان به پروژهٔ عکاسی خود پایان داد و در زمان اشغال فرانسه توسط نازی‌ها در فقر مالی شدید در او-دو-سن[۱۱] در حومهٔ پاریس درگذشت.

باغ جهانیان ویرایش

باغ جهانیان (به فرانسوی: Les Jardins du Monde) در سال ۱۸۹۳ باغ بزرگی در منطقهٔ بولونی-بَیانکور[۱۲] پاریس خرید و آنجا را به باغی منحصربه‌فرد با معماری و تزیینات و باغ آرایی انگلیسی، ژاپنی، گل‌های سرخ و درخت‌های برگ سوزنی تبدیل کرد که محفل بزرگی بود برای ملاقات روشنفکران فرانسوی و اروپایی، پس از ورشکستگی کان در دههٔ ۱۹۳۰ این باغ به فروش رسید و تبدیل به یک پارک عمومی شد که خود کان روزها در آن پیاده‌روی می‌کرد. ای باغ که سنت‌های مختلف فرانسوی، انگلیسی و ژاپنی را با هم ترکیب می‌کرد، به نوعی آرمانشهری بود که آشتی ای بین واقعیت‌های مختلف پدیدآورده بود.

آرشیو سیاره ویرایش

پروژهٔ آرشیو سیاره تلاشی بود برای ثبت مستند و تصویری ساختمان‌ها و فرهنگ‌ها. در سال ۱۹۰۹، کان با راننده و عکاس خود، آلفرد دوترتر[۱۳] در سفری کاری و مالی به ژاپن به عکاسی پرداخت و با انبوهی عکس از این سفر بازگشت و این شروع علاقهٔ شدید او به عکاسی مستند بود؛ که شروعی شد برای پروژهٔ عکس برداری از سرتاسر جهان. او با انتصاب ژان برونه[۱۴] به مدیریت این پروژه، عکاسان بسیاری را به قاره‌های مختلف فرستاد و برای اولین بار شروع به استفادهٔ وسیع از عکاسی رنگی به شیوهٔ اتوکروم (autochrome) و سینماتوگرافی (cinematography) کرد. این پروژه از سال ۱۹۰۹ تا ۱۹۳۱ طول کشید و نتیجهٔ آن ۷۲ هزار قطعه عکس و بیش از ۱۸۳ هزار متر فیل منحصربه‌فرد و تاریخی از بیش از ۵۰ کشور جهان بود. عکاسان او مستند کردن فرانسه را از ۱۹۱۴ و پیش از جنگ جهانی اول آغاز کردند و با شروع جنگ و با اجازهٔ ارتش از این بزرگ‌ترین جنگ تاریخ تا زمان خود عکس‌های مستند بسیاری تهیه کردند و آثار ویرانی آن بر ادامهٔ زندگی و به ویژه کشاورزی را به تصویر کشیدند.

در سال ۱۹۸۶ در همان منطقهٔ بولونی-بَیانکور، خیابان ۱۴ پور (14 Rue du Port) موزه‌ای به نام او (Musée Albert-Kahn) و در نزدیکی باغ جهانیان او افتتاح شد، که به نمیش میراث بازمانده از او، عکس‌ها و فیلم‌های او می‌پردازد.

نگارخانه ویرایش

تصاویری که عکاسان کان گرفته‌اند:

پانویس ویرایش

  1. Marmoutier, Bas-Rhin
  2. Louise Kahn
  3. Babette Kahn
  4. Bloch
  5. Alsace-Lorraine
  6. Saint Mihiel
  7. Collège de Saverne
  8. Henri Bergson
  9. Auguste Rodin
  10. Mathurin Méheut
  11. Hauts-de-Seine
  12. Boulogne-Billancourt
  13. Alfred Dutertre
  14. Jean Brunhes

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش