آلپ‌تگین

آلْپْ تَگین بنیانگذار سلسه غزنویان بود. او یکی از غلام افسران تُرک‌تبار در امپراطوری سامانیان بود و در سالهای پایان عمر خود در سالهای ۹۶۲ الی ۹۶۳ میلادی فرمانروای شبه-مستقل در شهر غزنی بود. وی پیش از فرمانروایی در غزنی، به سمت سپهسالار ارتش سامانیان در خراسان رسیده بود. پس از مرگ عبدالملک بن نوح، آلپ‌تگین برای تاخت‌وتاز به سوی هند رفت و در مسیر خود، ناگزیر شد از غزنه بگذرد. هنگامی که ابوعلی لویک حاکم غزنه اجازهٔ عبور به او نداد، پس از چهار ماه محاصره، شهر را تصرف کرد. سپس بنا به گفتهٔ جوزجانی، با دریافت منشوری از منصور بن نوح، موقعیت خود را تثبیت کرد.

آلپ تکین
امیر غزنی
سلطنت	۳۵۱–۳۵۲ قمری/۹۶۲–۹۶۳ میلادی
پیشین	دودمان لویک
جانشین	ابو اسحاق ابراهیم
مرگ	۲۰ شعبان ۳۵۲ قمری/۹۶۳ میلادی
دین و مذهب	اسلام

آلپ‌تگین در ۲۰ شعبان ۳۵۲ قمری درگذشت و پیش از مرگ، فرزندش ابو اسحاق ابراهیم را نامزد جانشینی خود کرد. او فردی خردمند بود و به دانشمندان اهمیت زیادی قایل می‌شد.

اصالت

وی اصالتا از اهالی کوچ‌نشین ترک آسیای میانه بود که بعدها دستگیر شد و به عنوان برده به پایتخت سامانیان یعنی بخارا آورده شد.جایی که که در آن به نیروی نظامی سامانیان وارد شد.

منابع

• سیدعلی آل داود. «آلپ تکین». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
• باسورث، کلیفورد ادموند (۱۳۷۸). تاریخ غزنویان. ترجمهٔ حسن انوشه. انتشارات امیرکبیر.