آموزش عالی در ایالات متحده آمریکا

ایالات متحده آمریکا با داشتن قریب به ۵٬۸۰۰ دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی[۱] امکان تحصیلات در سطوح مختلف آموزش عالی را برای تقریباً تمامی افراد جامعه خود فراهم نموده‌است. در سال ۲۰۰۴ بیش از ۱۷ میلیون دانشجو در دانشگاه‌های آمریکا مشغول به تحصیل بودند.[۲]

ارگان آموزشی دولت فدرال در این کشور وزارت آموزش است.

آمار ویرایش

 
آموزش پزشکی در دانشگاه جرج واشینگتن در سال ۱۹۵۸

در سال ۲۰۱۲ ایالات متحده آمریکا در میان کشورهای دنیا از نظر تعداد تحصیل کردگان آموزش عالی به نسبت جمعیت در رتبه چهارم قرار داشت.[۳] تعداد دانش‌آموختگان جدید آمریکا در سال ۲۰۰۷ به شرح زیر است:[۴]

در سال ۲۰۰۶، ۴۶٪ جمعیت بالای ۲۵ سال در ناحیه کلمبیا دارنده مدارج دانشگاهی بودند، که در میان ایالات آمریکا رتبه اول را داراست، در حالیکه پایینترین تعداد دانشگاهی بالای ۲۵ سال، در ایالت ویرجینیای باختری (با درصد ۱۶٫۵٪) سکونت داشتند.[۵]

پیشینه ویرایش

بودجه و اختیارات موسسات آموزش عالی ویرایش

دانشگاه‌های آمریکا از نظر تصمیم‌گیری و اختیارات، بشدت (نسبت به دولت فدرال) غیر متمرکز عمل می‌کنند؛ و این برگرفته از متمم دهم قانون اساسی ایالات متحده آمریکا می‌باشد. با اینحال، دولت فدرال با اعطای مبالغ بودجه (همانند federal grants) قابلیت تأثیرگذاری بر روند تصمیم‌گیری این موسسات را دارد. ارگانهای دولتی همانند موسسات ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا، وزارت نیرو ایالات متحده آمریکا، و بنیاد ملی علوم آمریکا نقش بسیار عمده‌ای را در تأمین مخارج پژوهشی دانشگاه‌ها بر عهده دارند.

همانند آموزش و تحصیلات در سطوح مدرسه‌ای و متوسطه، در ایالات متحده برخی دانشگاه‌ها «عمومی» بوده که اکثر هزینه‌هایشان توسط دولت ایالتی یا فدرال پرداخت می‌شود، و برخی دیگر از دانشگاه‌ها خصوصی و با سرمایه‌های اهدایی اداره می‌شوند. با اینحال در سطوح دانشگاهی، بودجه‌های دولتی درصد کمتری از منبع دخل یک دانشگاه را تشکیل می‌دهد، و دانشگاه‌ها مدام در جستجوی منابع گوناگون دیگر برای تأمین مخارج خود می‌باشند.

برخی دانشگاه‌ها مثل دانشگاه‌های آیوی لیگ دارای سرمایه‌های خصوصی خود گردان (endowments) و در نتیجه کاملاً خودکفا هستند. به‌طور مثال دانشگاه هاروارد با سرمایه کل ۲۹ میلیارد دلاری خود[۶] یک دانشگاه تماماً خصوصیست که بودجه سالیانه خود را از منابع گوناگون مانند صنعت، پروانه اکتشاف و اختراع، سرمایه داران و همچنین از دایره فارغ التحصیلان خود تأمین می‌کند.

دانشگاه تگزاس در آستین در عوض با وجود سرمایه خصوصی ۱۳٬۵ میلیارد دلاری خود[۷] به صرف بودن یک مؤسسه دولتی به منابع فدرال و ایالتی نیز برای بودجه خود وابسته است. دانشگاه کارولینای شمالی در چپل هیل به‌طور نمونه نیز بیش از ۴۵۰ میلیون دلار در سال از ایالت کارولینای شمالی بودجه دریافت می‌کند[۸] و لذا یک دانشگاه دولتی می‌باشد که عضو لیگ آیوی عمومی است.

پشتوانه مالی سیستم آموزش عالی آمریکا ویرایش

 
فرهنگ وقف به آموزش عالی در آمریکا سابقه درخشانی دارد. دانشگاه‌های بسیار معتبری چون دانشگاه راکفلر، دانشگاه شیکاگو، و دانشگاه جانز هاپکینز موفقیت و موقعیت امروزی خود را مدیون افرادی چون جان راکفلر، سرمایه‌دار بزرگ تاریخ آمریکا هستند.

یکی از دلایل مهم موفقیت دانشگاه‌های آمریکایی در سالیان متمادی، حمایت روزافزون نهادهای غیردولتی، شرکت‌ها، و افراد خیّر آمریکا از نظام آموزش عالی کشورشان بوده‌است. این فرهنگ وقف به موسسات فرهنگی در هیچ جای دیگر دنیا نظیر ندارد.[۹] تنها در سال ۲۰۰۷، دانشگاه‌های آمریکا مجموعاً مبلغ ۳۰ میلیارد دلار (۲۹۰۰۰ میلیارد تومان) هدایای نقدی دریافت نمودند.[۱۰]

بسیاری از این افراد خیّر از قشرها فراوان ایرانیان آمریکا نیز بوده‌اند. به‌طور نمونه، در سال ۲۰۰۶ در تگزاس، گیتی و علی صابریون مقیم هیوستون ۱۰ میلیون دلار به مرکز سرطان ام دی اندرسون دانشگاه تگزاس اهدا نمودند.[۱۱][۱۲]

در لس آنجلس، دانشگاه جنوب کالیفرنیا نیز در سال ۲۰۰۷ دریافت‌کنندهٔ هدیهٔ ۱۷ میلیون دلاری یک مهندس ایرانی بود،[۱۳] در حالیکه دانشگاه کالیفرنیا در ایرواین هدیه‌ای ۳۰ میلیون دلاری از آقای معراج دریافت نمود.[۱۴][۱۵]

در سانفرانسیسکو، دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو بزرگ‌ترین هدیه خود را از یک زوج دیگر ایرانی بنام ندا و مانی مشعوف بمبلغ ۱۰ میلیون دلار دریافت کرد،[۱۶] و دانشگاه ایالتی پورتلند حتی به پاس هدیه ۸ میلیون دلاری دکتر فریبرز مسیح، دانشکده مهندسی خود را بنام او گردانید.[۱۷]

کیفیت آموزش عالی ویرایش

صدور آموزش عالی آمریکا ویرایش

اخیراً تعدادی از دانشگاه‌های صاحبنام آمریکایی در نقاط متعددی در کشورهای مختلف اقدام به تأسیس شعبات رسمی نموده‌اند تا بلکه منبع درآمدی و حرکتی بسوی سرمایه‌گذاری‌های جدید برای این موسسات باشد.[۱۸] از این نمونه می‌توان به دانشگاه‌های زیر اشاره نمود:

سیستم کتابخانه‌ای آمریکا ویرایش

 
کتابخانه مرکزی دانشگاه‌ام آی تی.

کتابخانه کنگره آمریکا واقع در واشینگتن دی سی پس از کتابخانه بریتانیا در لندن، دومین کتابخانه بزرگ جهان از نظر تعداد منابع می‌باشد[۳۳][۳۴] این کتابخانه که متعلق به کنگره آمریکا است، با دارا بودن ۱۳۴ میلیون نسخه[۳۵] احتیاج به بیش از ۸۰۰ کیلومتر قفسه جهت ذخیره‌سازی کلکسیون خود دارد.[۳۶] گنجینهٔ کتب فارسی این کتابخانه حاوی کتب ارزشمندی همچون نسخه‌های خطی اسکندرنامه نظامی گنجوی، سفرنامه ناصرالدین شاه قاجار، و تفسیر سیزده جلدی مثنوی مولانا جلال الدین رومی اثر سید محمد تقی جعفری می‌باشد.[۳۷]

در حیطه تخصصی، کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا (با ۹ میلیون نسخه دارایی)[۳۸] بزرگ‌ترین کتابخانه پزشکی و تاریخ پزشکی جهان است.[۳۹]

از دیگر کتابخانه‌های بزرگ آمریکا می‌توان کتابخانه عمومی شهر نیویورک را نام برد.[۴۰] و در میان کتابخانه‌های دانشگاهی، بزرگ‌ترین کتابخانه‌های قاره آمریکای شمالی به ترتیب عبارت‌اند از:[۴۱]

جستارهای مربوطه ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش

منابع ویرایش

  1. Countries with Most Universities
  2. Digest of Education Statistics, 2004 - Introduction
  3. http://finance.yahoo.com/news/the-most-educated-countries-in-the-world.html?page=1
  4. Earned degrees conferred by degree-granting institutions, by level of degree and sex of student: Selected years, 1869-70 to 2013-14
  5. «United States and States - R1502. Percent of People Who Have Completed a Bachelor's Degree». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئن ۲۰۰۸.
  6. Harvard's Endowment Up to $29.2 Billion
  7. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۰۸.
  8. People's Daily Online - Interview with UNC Chancellor James Moeser
  9. BBC NEWS | Americas | Washington diary: Culture of giving
  10. گزارش سال ۲۰۰۷ بنیاد Council for Aid to Education: http://www.cae.org/content/pdf/VSE%202007%20Survey%20Press%20Release.pdf بایگانی‌شده در ۲۷ دسامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
  11. «Profile of an Iranian-American philanthropist: Ali Saberioon». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ دسامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۰۸.
  12. Newsroom - MD Anderson Cancer Center
  13. «Alum Gives $17M to USC Viterbi Dept». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۰۸.
  14. «University of California, Irvine | The Paul Merage School of Business - Press Room & Quick Facts». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ فوریه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۰۸.
  15. iranian.com: Iranian of the day
  16. SF State News
  17. «Portland State Maseeh College of Engineering & Computer Science | Visionary Alumnus». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ آوریل ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۶ سپتامبر ۲۰۰۹.
  18. ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ U.S. Universities Rush to Set Up Outposts Abroad - New York Times
  19. Bozeman Montana Local News
  20. MSU Dubai :// Home Page
  21. RIT Dubai :: Home
  22. «School of Foreign Service in Qatar: Georgetown University». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ آوریل ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۰۸.
  23. Northwestern University in Qatar
  24. Virginia Commonwealth University in Qatar
  25. «China Incarnate Word - University of the Incarnate Word». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ مه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۰۸.
  26. «ciu.com.mx». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ مه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۰۸.
  27. NYU> Abu Dhabi
  28. «The Ras Al Khaimah Campus - George Mason University». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۰۸.
  29. RIT in Croatia
  30. $400K grant for RIT-Kosovo
  31. «American University in Kosovo - Home». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ سپتامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۶ سپتامبر ۲۰۰۹.
  32. U.S. Universities Join Saudis in Partnerships, The New York Times
  33. «Facts and figures». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۰۸.
  34. Reports and Budgets - About the Library (Library of Congress)
  35. Reports and Budgets - About the Library (Library of Congress)
  36. «What is the world's largest library?- You Asked for It at MuseumSpot.com». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۰۸.
  37. [The Iranian World] Near East Collections: An Illustrated Guide (Library of Congress - African & Middle Eastern Division)
  38. The National Library of Medicine Fact Sheet
  39. The National Library of Medicine. Evolution of a p...[JAMA. 1991] - PubMed Result
  40. «World's Largest Libraries - LibrarySpot.com Feature». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۰۸.
  41. ALA | ALA Library Fact Sheet 22 - The Nation's Largest Libraries: A Listing By Volume Held