ضدآندروژن
ضدآندروژن‌ها[الف]، که با عنوان آنتاگونیست آندروژن[ب] یا مسدودکننده‌های تستوسترون[پ] نیز شناخته می‌شوند، دسته‌ای از داروها هستند که از اثرات زیستی آندروژن‌ها مانند تستوسترون و دی‌هیدروتستوسترون (DHT) جلوگیری می‌کنند. این ترکیبات با انسداد گیرنده آندروژن (AR) و/یا مهار یا سرکوب تولید آندروژن عمل می‌کنند.[۱][۲]
| ضدآندروژن | |
|---|---|
| کلاس دارویی | |
 بیکالوتامید، یک ضدآندروژن غیراستروئیدی و یکی از پرمصرف‌ترین آنتاگونیست‌های گیرنده آندروژن که در درمان سرطان پروستات کاربرد دارد. | |
| شناسه‌های دسته‌بندی | |
| مشابه | آنتاگونیست آندروژن، مسدودکننده آندروژن، مسدودکننده تستوسترون |
| موارد مصرف | • مردان و پسران: سرطان پروستات، هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات، ریزش موی آندروژنیک، انحراف جنسی، بیش‌فعالی جنسی، جرائم جنسی، بلوغ زودرس، پریاپیسم • زنان و دختران: آکنه، درماتیت سبوره‌ای، هیدرآدنیت چرکی، هیرسوتیسم، ریزش موی آندروژنیک، هیپرآندروژنیسم، هورمون‌درمانی افراد ترنس |
| کد ای‌تی‌سی | L02BB |
| هدف زیستی | گیرنده آندروژن، گیرنده پروژسترون، گیرنده استروژن، GnRH receptor، ۵α-Reductase, CYP17A1 (17α-hydroxylase/ |
| طبقه‌بندی شیمیایی | استروئید، غیراستروئیدی، پپتید |
| پیوند به بیرونی | |
| سمپ | D000726 |
| در ویکی‌داده | |
مصارف پزشکی ویرایش
ضدآندروژن‌ها در درمان مجموعه‌ای از شرایط وابسته به آندروژن در مردان و زنان استفاده می‌شود.[۳][۴] از جمله برای درمان مردان مبتلا به سرطان پروستات، هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات، ریزش موی آندروژنیک، بیش‌فعالی جنسی، پارافیلیا و پریاپیسم و همچنین پسران با بلوغ زودرس استفاده می‌شود.[۵][۶][۷] در زنان و دختران، از این داروها برای درمان آکنه، سبوره، هیدرآدنیت چرکی، پرمویی و هیپرآندروژنیسم استفاده می‌شود.[۸][۹] ضدآندروژن‌ها همچنین در زنان تراجنسیتی به‌عنوان مولفه‌ای از هورمون‌درمانی زنانه‌سازی و در نهایت به‌عنوان مسدودکننده‌های بلوغ در دختران تراجنسی استفاده می‌شود.[۱۰][۱۱]
شیمی ویرایش
ضدآندروژن‌ها را می‌توان بر اساس ساختار شیمیایی به چند نوع مختلف تقسیم کرد؛ از جمله ضدآندروژن‌های استروئیدی، آنتی‌آندروژن‌های غیراستروئیدی و پپتیدها. آنتی‌آندروژن‌های استروئیدی شامل ترکیباتی مانند سیپروترون استات، اسپیرونولاکتون، استرادیول، آبیراترون استات و فیناستراید هستند. ضدآندروژن‌های غیراستروئیدی شامل ترکیب‌هایی مانند بیکالوتامید، الاگولیکس، دی‌اتیل‌استیل بسترول، آمینوگلوتتیمید، و کتوکونازول؛ و پپتیدها شامل آنالوگ‌های GnRH مانند لوپرورلین و سترورلیکس هستند.
عوارض جانبی ویرایش
عوارض جانبی ضدآندروژن‌ها به نوع ضدآندروژن و ضدآندروژن مورد نظر بستگی دارد. به‌طور کلی عوارض جانبی رایج ضدآندروژن‌ها در مردان شامل درد سینه، بزرگ شدن سینه، زنانه شدن، گرگرفتگی، اختلال عملکرد جنسی، ناباروری و پوکی استخوان است. در زنان، ضدآندروژن‌ها بسیار بهتر تحمل می‌شوند و ضدآندروژن‌هایی که فقط با مسدود کردن مستقیم آندروژن‌ها عمل می‌کنند، با حداقل عوارض جانبی همراه هستند. با این حال، از آنجایی که در بدن استروژن‌ها از آندروژن ساخته می‌شوند، آنتی‌آندروژن‌هایی که تولید آندروژن را سرکوب می‌کنند می‌توانند باعث کاهش سطح استروژن و ایجاد علائم مرتبط با آن مانند پوکی استخوان در زنان یائسه، گرگرفتگی و قاعدگی نامنظم شوند.[۱۲][۱۳]
جستارهای وابسته ویرایش
یادداشت‌ها ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ Mowszowicz I (1989). "Antiandrogens. Mechanisms and paradoxical effects". Ann. Endocrinol. Paris. 50 (3): 50(3):189–99. PMID 2530930.
- ↑ Brueggemeier, Robert W. (2006). "Sex Hormones (Male): Analogs and Antagonists". Encyclopedia of Molecular Cell Biology and Molecular Medicine. doi:10.1002/3527600906.mcb.200500066. ISBN 3-527-60090-6.
- ↑ Student S, Hejmo T, Poterała-Hejmo A, Leśniak A, Bułdak R (January 2020). "Anti-androgen hormonal therapy for cancer and other diseases". Eur. J. Pharmacol. 866: 172783. doi:10.1016/j.ejphar.2019.172783. PMID 31712062.
- ↑ Sciarra F, Toscano V, Concolino G, Di Silverio F (1990). "Antiandrogens: clinical applications". J. Steroid Biochem. Mol. Biol. 37 (3): 349–62. doi:10.1016/0960-0760(90)90484-3. PMID 2147859.
- ↑ Sciarra F, Toscano V, Concolino G, Di Silverio F (1990). "Antiandrogens: clinical applications". J. Steroid Biochem. Mol. Biol. 37 (3): 349–62. doi:10.1016/0960-0760(90)90484-3. PMID 2147859. S2CID 20274398.
- ↑ Broderick GA, Kadioglu A, Bivalacqua TJ, Ghanem H, Nehra A, Shamloul R (2010). "Priapism: pathogenesis, epidemiology, and management". J Sex Med. 7 (1 Pt 2): 476–500. doi:10.1111/j.1743-6109.2009.01625.x. PMID 20092449.
- ↑ Martin H. Steinberg; Bernard G. Forget; Douglas R. Higgs; David J. Weatherall (17 August 2009). Disorders of Hemoglobin: Genetics, Pathophysiology, and Clinical Management. Cambridge University Press. pp. 476–. ISBN 978-1-139-48080-2.
- ↑ Essah PA, Wickham EP, Nunley JR, Nestler JE (2006). "Dermatology of androgen-related disorders". Clin. Dermatol. 24 (4): 289–98. doi:10.1016/j.clindermatol.2006.04.004. PMID 16828411.
- ↑ Rabe, T.; Grunwald, K.; Feldmann, K.; Runnebaum, B. (2009). "Treatment of hyperandrogenism in women". Gynecological Endocrinology. 10 (sup3): 1–44. doi:10.3109/09513599609045658. ISSN 0951-3590.
- ↑ Bockting W, Coleman E, De Cuypere G (2011). "Care of transsexual persons". N. Engl. J. Med. 364 (26): 2559–60, author reply 2560. doi:10.1056/NEJMc1104884. PMID 21714669.
- ↑ Vance SR, Ehrensaft D, Rosenthal SM (2014). "Psychological and medical care of gender nonconforming youth" (PDF). Pediatrics. 134 (6): 1184–92. doi:10.1542/peds.2014-0772. PMID 25404716.
- ↑ «What Do You Need to Know Before Taking Antiandrogen Medication for Prostate Cancer?». GoodRx. دسامبر ۸, ۲۰۲۱.
- ↑ «Your Guide to Anti-Androgens». Healthline.
برای مطالعهٔ بیشتر ویرایش
- Neumann, F.; Steinbeck, H. (1974). "Antiandrogens". Androgens II and Antiandrogens / Androgene II und Antiandrogene. pp. 235–484. doi:10.1007/978-3-642-80859-3_6. ISBN 978-3-642-80861-6.
- Gräf, K. -J.; Brotherton, J.; Neumann, F. (1974). "Clinical Uses of Antiandrogens". Androgens II and Antiandrogens / Androgene II und Antiandrogene. pp. 485–542. doi:10.1007/978-3-642-80859-3_7. ISBN 978-3-642-80861-6.