کلکتور مشترک

در الکترونیک برای ساخت تقویت‌کننده از ترانزیستورهای مختلفی استفاده می‌شود که از جملهٔ آن‌ها استفاده از ترانزیستور BJT است، که خود شامل آرایش‌های مختلفی برای اتصال ورودی و خروجی به سه سَر ترانزیستور است. یکی از این آرایش‌ها، آرایش کلکتور مشترک یا امیتر پیرو (به انگلیسی: emitter follower) است. در این روش ورودی به بیس داده می‌شود و خروجی از امیتر دریافت می‌شود و پایه کلکتور بین ورودی و خروجی مشترک است، ازاین‌رو به آن کلکتور مشترک می‌گویند.

یک ترانزیستور NPN که به صورت آرایش کلکتور مشترک بسته‌شده است.

یک ترانزیستور PNP که به صورت آرایش کلکتور مشترک بسته شده است.

بهرهویرایش

بهرهٔ این نوع ترانزیستور معمولاً کمی کمتر از یک است. به همین دلیل معمولاً به عنوان یک بافر در نظر گرفته می‌شود. بنابراین امیتر (خروجی) هم‌فاز و تقریبا برابر بیس (ورودی) است و آن را دنبال می‌کند، ازاین رو به آن امیتر پیرو می‌گویند

{A_{\mathrm {v} }}={v_{\mathrm {out} } \over v_{\mathrm {in} }}\approx 1

مقاومت ورودی و خروجیویرایش

مقاومت دیده شده از ورودی به شکل زیر خواهد بود:

r_{\mathrm {in} }\approx \beta _{0}R_{\mathrm {E} }

مقاومت دیده شده از خروجی به شکل زیر خواهد بود:

r_{\mathrm {out} }\approx {R_{\mathrm {E} }}\|{R_{\mathrm {source} } \over \beta _{0}}

که به صورت ساده‌تر می‌توان آن را به صورت زیر نوشت:

r_{\mathrm {out} }\approx {R_{\mathrm {source} } \over \beta _{0}}

چراکه بتا معمولاً عدد بزرگی است.

یک کاربرد عملی از آرایش کلکتور مشترک

مشخصاتویرایش

	تعریف	مقدار	مقدار تقریبی	شرایط تقریب
بهره جریان	${A_{\mathrm {i} }}={i_{\mathrm {out} } \over i_{\mathrm {in} }}$	$\beta _{0}+1\$	$\approx \beta _{0}$	$\beta _{0}\gg 1$
بهره ولتاژ	${A_{\mathrm {v} }}={v_{\mathrm {out} } \over v_{\mathrm {in} }}$	${g_{m}R_{\mathrm {E} } \over g_{m}R_{\mathrm {E} }+1}$	$\approx 1$	$g_{m}R_{\mathrm {E} }\gg 1$
مقاومت ورودی	$r_{\mathrm {in} }={\frac {v_{\mathrm {in} }}{i_{\mathrm {in} }}}$	$r_{\pi }+(\beta _{0}+1)R_{\mathrm {E} }\$	$\approx \beta _{0}R_{\mathrm {E} }$	$(g_{m}R_{\mathrm {E} }\gg 1)\wedge (\beta _{0}\gg 1)$
مقاومت خروجی	$r_{\mathrm {out} }={\frac {v_{\mathrm {out} }}{i_{\mathrm {out} }}}$	$R_{\mathrm {E} }\parallel \left({r_{\pi }+R_{\mathrm {source} } \over \beta _{0}+1}\right)$	$\approx {1 \over g_{m}}+{R_{\mathrm {source} } \over \beta _{0}}$	$(\beta _{0}\gg 1)\wedge (r_{\mathrm {in} }\gg R_{\mathrm {source} })$