احمد نوری‌زاده

ادیب، مترجم و پژوهشگر ایرانی

احمد نوری‌زاده (آبان ۱۳۳۰ – ۱ شهریور ۱۴۰۰) ادیب، مترجم و پژوهشگر ایرانی بود. وی بنیانگذار ارمنی‌شناسی فارسی در ایران بود. نوری‌زاده تنها شاعر غیرارمنی جهان بود که به زبان ارمنی نیز شعر می‌سرود.

احمد نوری‌زاده
Ահմադ Նուրիզադե
Ahmad Nourizade.jpg
زادهآبان ۱۳۳۰
کردمحله، بندرانزلی
درگذشته۱ شهریور ۱۴۰۰ (۶۹ سال)[۱][۲][۳][۴][۵]
کهریزک، تهران
لقب«فرزند پارسی‌گوی ملت ارمنی»
پیشهادیب، مترجم، پژوهشگر
ملیتایرانی
بنیانگذاربنیانگذار ارمنی‌شناسی فارسی در ایران
همسر(ها)ماندانا پرنیان
فرزند(ان)یک دختر

زندگی‌نامهویرایش

وی در آبان ماه سال ۱۳۳۰ در خانواده‌ای پرجمعیت، در غازیان، بندرانزلی روستای سهلک از توابع بخش کوهستان به دنیا آمد. نوری‌زاده در کمتر از ۶ ماه نزد «آرشی بابایان» شاعر ارمنی، الفبای این زبان را آموخت وی همچنین در نزد خاژاک در-گریگوریان، رئیس «دانشکده ارمنی‌شناسی» دانشگاه اصفهان، مدتی را به آموزش زبان ارمنی گذراند. احمد نوری‌زاده در سال‌های ۱۳۴۹–۱۳۴۸ کار ترجمه و معرفی آثار شاعران ارمنی را آغاز کرد. در ارمنستان، از او به عنوان «فرزند پارسی‌گوی ملت ارمنی» یاد می‌شود و «جایزه سپاس» را از انجمن نویسندگان ارمنستان دریافت کرد.

بیماری و درگذشتویرایش

وی در ساختمان گل یاس یکی از ساختمان‌های آسایشگاه کهریزک مخصوص بیماران ام‌اس، تحت مراقبت‌های پزشکی و اجتماعی بود.[۶][۷]

وی در صبح روز دوشنبه ۱ شهریور ۱۴۰۰ در سن ۶۹ سالگی درگذشت.[۸][۹]

جوایزویرایش

نوری‌زاده به پاس چهل سال تلاش بی‌وقفه در شناساندن فرهنگ و ادب ارمنی جوایز جهانی بسیاری نیز کسب کرده‌است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

نظرات در رابطه با ویویرایش

او در قلب ملت ارمنی به جاودانگی تاریخ خواهد پیوست.

— سرکیس گراگوسیان، شاعر و نویسندهٔ ارمنی‌تبار لبنانی

او با آثار خود برای ارمنی‌ها غرور ملی کسب می‌کند و ما وظیفه داریم که ارزش‌های این انسان بزرگ و شاعر و مترجم ارزنده را بستاییم و آرزو کنیم که قلم پرتوان او همیشه پربار و پایدار باشد

— توروس تورانیان، نویسنده و منتقد ارمنی‌تبار سوری

ایشان بزرگترین مترجم ادبیات ارمنی در جهان است که با آثار خود ملت ارمنی را با شگفتی مواجه کرده‌است. من به جرات می‌توانم بگویم در تاریخ ادبیات ارمنی هرگز چنین پدیده‌ای رخ ننموده‌است…

— هراچیا ماتئوسیان، نویسندهٔ نامدار ارمنستانی

بخشی از کتابشناسیویرایش

ترجمه‌هاویرایش

تالیفاتویرایش

  • تاریخ و فرهنگ ارمنستان: پژوهشی بر تاریخ و فرهنگ کشور ارمنستان[۱۰][۱۱]
  • سلام بر شما ارمنی‌ها: مجموعه شعرهای ارمنی
  • در شب تنهایی و رؤیاها: مجموعه شعرهای ارمنی
  • رازقی‌ها بگذار عطر بفشانند: مجموعه شعرهای فارسی
  • در شب تنهایی و زمستان جهان: مجموعه شعرهای فارسی

پانویسویرایش

  1. «احمد نوری‌زاده درگذشت». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۸-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۲۳.
  2. https://www.independentpersian.com/node/171586/فرهنگ-و-هنر/درگذشت-احمد-نوری‌زاده،-شاعر،-مترجم-و-ارمنی‌شناس-ایرانی. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  3. یادکرد خالی (کمک)
  4. https://alikonline.ir/fa/news/culture-and-art/item/17822-به-مناسبت-در-گذشت-شاعر-پارسی-گوی-ملت-ارمنی،-دکتر-احمد-نوری-زاده. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  5. https://www.khabargozarisaba.com/206886/احمد-نوری‌زاده-مترجم-و-ارمنی‌شناس-فوت-کرد/. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  6. «ارمنی‌شناس برجسته ایرانی تحت مراقبت پزشکی اجتماعی». خبرگزاری مهر.
  7. حمید محمدی (۲۹ خرداد ۱۳۹۴). «احمد نوری‌زاده در آسایشگاه کهریزک؛ شاعر غیرارمنی که به ارمنی شعر می‌سراید». بی‌بی‌سی فارسی.
  8. «احمد نوری‌زاده درگذشت». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۸-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۲۳.
  9. «درگذشت احمد نوری‌زاده شاعر و مترجم».
  10. «تاریخ و فرهنگ ارمنستان».
  11. ««تاریخ و فرهنگ ارمنستان» به چاپ سوم رسید». ایبنا.

منابعویرایش

پیوند به بیرونویرایش