احمد یکم
احمد یکم (به ترکی عثمانی: احمد اول به ترکی: I. Ahmed) (زادهٔ ۱۸ آوریل ۱۵۹۰، مانیسا – درگذشتهٔ ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷، استانبول) فرزند محمد سوم، چهاردهمین سلطان و خلیفهٔ عثمانی از ۱۶۰۳ تا ۱۶۱۷م بود.
 سلطان احمد خان اول | |
|---|---|
| سلطان امپراتوری عثمانی خادم الحرمین الشریفین خلیفهٔ مسلمین امیرالمؤمنین پادشاه | |
 | |
| نگاره‌ای از سلطان احمد یکم | |
 | |
| سلطنت | ۲۱ دسامبر ۱۶۰۳–۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ |
| نام کامل | احمد یکم |
| زادهٔ | ۱۸ آوریل ۱۵۹۰ |
| زادگاه | مانیسا |
| درگذشتهٔ | ۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ (۲۷ سال) |
| مکان مرگ | کاخ توپقاپی، استانبول |
| مدفون در | مسجد سلطان احمد، قسطنطنیه (امروزه استانبول) |
| پیشین | محمد سوم |
| پسین | مصطفی یکم |
| همسر |
ماه‌پیکر کوسم سلطان(همسر عقدی) ماه‌فیروز خدیجه سلطان |
| خاندان سلطنتی | خاندان عثمانی |
| خاندان | دودمان عثمانی |
| پدر | محمد سوم |
| والده سلطان | خندان سلطان |
| فرزندان |
عثمان دوم مراد چهارم ابراهیم یکم |
سلطان احمد یکی از مهربان‌ترین پادشاهان عثمانی بود که از کشتن برادرش مصطفی یکم دست کشید و همین‌طور ارادت خاصی به پیامبر اسلام حضرت محمد و خاندان ایشان داشت که پس از درگذشت پدرش محمد بن مراد، در ۱۲ رجب ۱۰۱۲ق/۲۲ دسامبر ۱۶۰۳میلادی (سیزده سالگی) به حکومت رسید و تا مرگش در ۲۲ ذی‌القعده ۱۰۲۶ق/۲۲ نوامبر ۱۶۱۷ (۲۸ سالگی) سلطنت داشت.[۱]
سلطان احمد با وجود سن کم و کوتاهی مدت حکومت، از سلاطین بزرگ عثمانی شمرده می‌شود.[۱]سلطانی سازنده وصف می‌شود که بسیار به ساختن بناها و مسجدها همّت می‌گماشت که مشهورترین آن‌ها، مسجدی در استانبول است که به نام خودش شهرت یافته که از نمادهای هنر معماری اسلامی می‌باشد. همچنین به بازسازی بناهای زیارتگاه‌ها پرداخت، مانند بهکرد بنای کعبه، تجدید بنای زادگاه فاطمه زهرا.[۱] او همچنین مبالغ بسیاری به حجاز برای انفاق بر مستمندان می‌فرستاد. سلطان احمد حامی علم و علما نیز وصف شده‌است، او را «دوستدار اهل بیت» و «متمسک به سنت و تقوا» نیز نامیده‌اند. احمد یکم در امور سیاسی نیز، شدید رفتار بوده‌است. او همچنین به سوارکاری و پرتاب نیزه علاقه داشته‌است. به ادبیات نیز پرداخت و خود شاعری بود که به زبان‌های ترکی و عربی سرود.[۱]
احمد اول با شاه عباس عهدنامه صلح بست و سلطه صفویان را بر آذربایجان و قفقاز به رسمیت شناخت. احمد اول همچنین نبرد با نیروهای هابسبورگ را پایان داد و در معاهده زیتواتوروک خراجگزاری اتریش به دولت عثمانی را لغو کرد. احمد اول از محمدآقا شاگرد معمار سنان خواست که مسجدی در مقابل مسجد ایاصوفیه در استانبول بنا کند؛ این مسجد امروزه به مسجد سلطان احمد معروف است. احمد اول در سال ۱۶۱۷ در اثر ابتلا به بیماری تیفوس در گذشت. سلطان احمد نخستین سلطان بعد از سلیمان قانونی بود که به امور دولت و مملکت رسیدگی می‌کرد.
محتویات
نبرد با شاه عباس یکمویرایش
از سال ۱۶۰۳ شروع شد و تبریز به ایران برگشت و در سال ۱۶۰۵ ارومیه تسخیر ایران گشت و باتوجه به عهد نامهٔ ناصوح پاشا مرزهای ایران به زمان قبل از شاه تهماسب یکم برگشت و عثمانی‌ها به عقب برگشتند.
خانوادهویرایش
همسرانویرایش
- ماه‌پیکر کوسم والده سلطان، همسر رسمی احمد یکم و مادر نه فرزندش و والده سلطان مراد چهارم و ابراهیم یکم بود.
- ماه‌فیروز خدیجه والده سلطان، اولین خاصگی سلطان احمد یکم و والده سلطان عثمان دوم بود.
پسرانویرایش
- سلطان عثمان دوم (۳ نوامبر ۱۶۰۴ – ۲۰ می ۱۶۲۲) ماه‌فیروز سلطان
- شاهزاده سلطان محمد (۱۶۰۵ – ۱۰ ژانویه ۱۶۲۱) ماه‌پیکر سلطان یا ماه‌فیروز سلطان
- سلطان مراد چهارم (۲۶/۲۷ ژوئن ۱۶۱۰ – ۸ فوریه ۱۶۴۰) ماه‌پیکر سلطان
- شاهزاده سلطان سلیم (۱۱ ژانویه ۱۶۱۱ – ۲۷ ژوئیه ۱۶۳۵) مادر ناشناخته
- شاهزاده سلطان بایزید (دسامبر ۱۶۱۲ – ۲۷ ژولای ۱۶۳۵) مادر ناشناخته
- شاهزاده سلطان سلیمان (۱۶۱۲–۲۷ ژولای ۱۶۳۵) ماه‌پیکر سلطان
- شاهزاده سلطان قاسم (۱۶۱۴ – ۱۷ فوریه ۱۶۳۸) ماه‌پیکر سلطان
- شاهزاده سلطان حسین (۱۲ نوامبر ۱۶۱۴ – بعد از ۱۶۲۴) مادر ناشناخته
- سلطان ابراهیم یکم (۵ نوامبر ۱۶۱۵ – ۱۸ اگوست ۱۶۴۸) ماه‌پیکر سلطان
دخترانویرایش
- عایشه سلطان، (متولد ۱۶۰۵ – مرگ ۱۶۵۷ استانبول دفن در مسجد سلطان احمد) دختر ماه‌پیکر سلطان
- فاطمه سلطان، (متولد ۱۶۰۶ – مرگ ۱۶۶۸ استانبول دفن در مسجد سلطان احمد) دختر ماه‌پیکر سلطان
- گوهرخان سلطان، (متولد ۱۶۰۸–مرگ ۱۶۶۰ استانبول دفن در مسجد سلطان احمد) دختر ماه‌پیکر سلطان
- خانزاده سلطان، (متولد ۱۶۰۹ – مرگ ۱۶۵۲ استانبول دفن در مسجد ایاصوفیا) دختر ماه‌پیکر سلطان
- عاتکه سلطان، (متولد ۱۶۱۳ – مرگ ۱۶۷۲ استانبول دفن در مسجد ایاصوفیا)
- عابده سلطان، (متولد ۱۶۱۷ – مرگ بعد از ۱۶۴۸ استانبول دفن در مسجد سلطان احمد)
در فرهنگ عامهویرایش
مجموعه تلویزیونی ساخت سال ۲۰۱۵ قرن با شکوه کوسم, به زندگی احمد یکم می‌پردازد.
نگارخانهویرایش
سلطان احمد اول
نگاره‌ای از احمد یکم
مینیاتوری از اوایل سلطنت سلطان احمد خان
عکس تاریخی ازمسجد سلطان احمد، این مسجد طی سالهای ۱۶۰۹ تا ۱۶۱۹ به دستور سلطان احمد اول در استانبول ساخته شد.
منابعویرایش
- شاو استانفورد (۱۳۷۰)، تاریخ امپراتوری عثمانی، ترجمه توسط محمود رمضان‌زاده، مشهد: آستان قدس رضوی
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ احمد یکم موجود است. |
| |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون امپراتوری عثمانی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |