اردک‌های شیرجه‌زن

(تغییرمسیر از اردکیان)

اردک‌های شیرجه‌زن (به انگلیسی: Diving Ducks) یا اُردَکیان[۱] (به لاتین: Aythyinae) زیرخانواده‌ای از پرندگان آبزی از راستهٔ غازسانان (Anseriformes) و تیرهٔ مرغابیان هستند. این پرندگان بیشتر در کنار آب‌های وسیع، مانند دریا، دریاچه‌های بزرگ، خلیج‌ها، مصب‌ها و خورها، و آب‌های شیرین زندگی می‌کنند و درون آب شیرجه می‌روند.

اردک‌های شیرجه‌زن
اردک سرپف
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: غازسانان
زیرراسته: غازسانیان
تیره: مرغابیان
زیرخانواده: اردکیان
Genera

اردک مرمری
اردک‌های کم‌شیرجه
دریانشین

اردک‌های شیرجه‌زن ویرایش

زیرخانوادهٔ اردکیان، جثه‌ای کوچک تا متوسط دارند و بیشتر به رنگ‌های سرخ، قهوه‌ای و سیاه براق‌اند. اردکیان بدنی قوی و کوتاه و پهن دارند و منقارشان مسطح شده‌است.[۲] اردک‌های شیرجه‌زن (به لاتین: Aythini) پرندگانی از مرغابی هستند که همانند شناگران ماهری در زیر آب به جستجوی طعمه می‌پردازند.

ویژگی‌های کلی این گروه از اردک‌ها به شرح زیر بیان می‌شود:

۱- غذای آنها منشأ گیاهی دارد و به ندرت از جانوران تغذیه می‌کنند. برای تغذیه در آب فرومی‌روند و از گیاهان ته دریاچه و رودخانه‌ها تغذیه می‌کنند.

  1. پاهای آنها بزرگ است و به علت وضع ویژه پاها به زحمت روی زمین راه می‌روند و هنگام راه رفتن روی زمین بدن را به‌طور ایستاده درمی‌آورند.
  2. هنگام پرواز یک مسافتی را روی آب می‌دوند سپس به پرواز در می‌آیند.

تبارها و سرده‌ها ویرایش

زیرتیرهٔ اردکیان شیرجه‌زن Aythyinae

Marmaronetta سردهٔ اردک مرمری Marbled Duck Marmaronetta angustirostris اردک مرمری

Netta سردهٔ اردک‌های تاجدار Red-crested Pochard Netta rufina اردک تاجدار

سردهٔ اردک‌های شیرجه‌زن Aythya

  • اردک سرحنایی Common Pochard Aythya ferina
  • اردک بلوطی Ferruginous Duck Aythya nyroca

اردک سیاه‌کاکل Tufted Duck Aythya fuligula

  • اردک سرسیاه Greater Scaup Aythya marila

تبار اردک‌تباران دریایی Tribe MERGINI (Sea ducks) Melanitta (Scoters) سردهٔ سیاه‌اردک‌ها

  • سیاه‌اردک مخملی Velvet Scoter Melanitta fusca
  • سیاه‌اردک معمولی Common Scoter Melanitta nigra

Clangula سردهٔ اردک دم‌دراز

  • اردک دم‌دراز Long-tailed Duck Clangula hyemalis

سردهٔ اردک‌های سَرگُنده Bucephala

  • اردک چشم‌طلایی Common Goldeneye Bucephala clangula

تبار اردک‌تباران افراشته‌دم Tribe OXYURINI (Stiff-tailed ducks)

  • اردک سرسفید White-headed Duck Oxyura leucocephala

گونه‌های ایران ویرایش

اردک‌های شیرجه‌زن دارای ۱۸ گونه می‌باشند که تنها پنج گونه از آنها در زمان‌های مناسب در ایران دیده می‌شوند که عبارتند از:

  1. اردک تاجدار Red-crested Pochard
  2. اردک سیاه‌کاکل Tufted Duck
  3. اردک بلوطی Ferruginous Duck
  4. اردک سرحنایی Pochard
  5. اردک سرسیاه Aythya marila, Scaup
فیلم اسکوبای نیوزلندی در حال شیرجه

منابع ویرایش

  1. «اردکیان» [زیست‌شناسی- علوم جانوری] هم‌ارزِ «Anatidae»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  2. برابرهای فرهنگستان زبان فارسی. فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان - دفتر پنجم. بخش اوّل: فارسی. تهران.