ارسنجان

شهری در استان فارس

اَرسَنجان (به پارسی میانه: ارسنگان) از شهرهای استان فارس و مرکز شهرستان ارسنجان است.[۱] بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر بوده‌است.[۲]

ارسنجان
ارسنجون
مسجد جامع ارسنجان 1.jpg
مزوارید-سبز-ارسنجان.jpg
Pirghoch3.jpg
شهر ارسنجان در شب.jpg
از بالا راست به چپ:
مسجد جامع ارسنجان، مروارید سبز، پیر قوچ، ارسنجان در شب
کشور ایران
استانفارس
شهرستانارسنجان
بخشمرکزی
نام(های) دیگرارسنگان (یکی از نام‌های قدیم)
نام(های) پیشینارسنگان
مردم
جمعیت۱۷٬۷۰۶ نفر(۱۳۹۵)
رشد جمعیت۲٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱۶۳۸ متر
اطلاعات شهری
تأسیس شهرداری۱۳۳۵
ره‌آوردانار - آبنبات ارسنجان- حلوای سین ارسنجان - رب انار ارسنجان - انار ارسنجان-
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۷۱-۴۳۵۲-۰۰۰۰
وبگاه
شناسهٔ ملی خودرو۸۳ ص  ایران
کد آماری۱۳۲۱
ارسنجان بر ایران واقع شده‌است
ارسنجان
روی نقشه ایران
۲۹°۵۴′۵۱″شمالی ۵۳°۱۸′۲۷″شرقی / ۲۹٫۹۱۴۲°شمالی ۵۳٫۳۰۷۵°شرقی / 29.9142; 53.3075

پیرامون ارسنجان را جنگلهای سرسبز بناب و کوه‌های سربلند با مناظر بدیع احاطه کرده‌است. از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به جنگلهای سرسبز طبیعی بناب، فیجان، خلیل بگ، تنگ اشکن و چشمه‌سارها ارتفاعات دال‌نشین کوه‌های قلات، دریاچه طشک، غار ضحاک، چشمه شیرخون، پیر با صفا، مروارید سبز (تک درخت روییده بر سنگ)، دریاچه ارسنجان و باغ‌های سرسبز شمال و غرب جنوب ارسنجان اشاره کرد.[۳][۴]زبان اصلی مردم ارسنجان گویش فارسی دارند.

جمعیتویرایش

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر (۵٬۲۸۴ خانوار) بوده‌است.[۵]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۴۵۵٬۹۱۹—    
۱۳۵۵۶٬۵۱۰۱۰٪+
۱۳۷۰۱۲٬۴۹۲۹۱٫۹٪+
۱۳۷۵۱۴٬۷۴۴۱۸٪+
۱۳۸۵۱۷٬۶۴۲۱۹٫۷٪+
۱۳۹۰۱۷٬۳۸۲۱٫۵٪−
۱۳۹۵۱۷٬۷۰۶۱٫۹٪+

وجه تسمیهویرایش

اسم اولیه این شهرستان ارسنگان بوده، که از دو بخش ارسن به معنای خوش آب و هوا و گان به معنای جا و مکان تشکیل شده. بعد از یورش اعراب به ایران و تغییر زبان ایرانیان نام این شهر به ارسنجان تغییر یافته‌است.

ویژگی‌های تاریخیویرایش

شهر ارسنجان در کتب گذشته همچون فارسنامه ناصری، آثار العجم فرصت الدوله شیرازی، بستان السیاحه زین العابدین صوفی، دائرةالمعارف علامه دهخدا از آن نام برده‌اند، اما تاریخ صحیح و دقیقی که بتوان بر آن استناد جست و سال بنای این شهر را دانست در دست نیست.[۶]

شهرستان ارسنجان دارای چندین اثر باستانی، میراث فرهنگی و گردشگری مانند مسجد جامع، مدرسه سعیدیه، ایوان قدمگاه مربوط به دوره هخامنشی، قلاتخوار، جمال آباد، تل مهره‌ای (کمال‌آباد)، قصر منوچهر، مربوط به دوره ساسانی، تل تیموریان و تل کاخ، سد دختر، چشمه گمبان و…[۷]

شاعرانی چون میرزا محمود خان آغاز، میرزا مصطفی خان انجام، ناصر الدین خان سالار، سکینه آغازی ارسنجانی و دکتر مهدی حمیدی شیرازی از شاعران کهن ارسنجان هستند.

زبانویرایش

زبان مردم شهر و شهرستان ارسنجان فارسی است. اکثریت فارس زبان هستند

پوشش گیاهیویرایش

درختان این منطقه شامل درختان کهن بنه، الوک، بلوط، انجیر کوهی، گز، تنگز را شامل می‌شود و گیاهانی چون جاشیر، آویشن برگ پهن، آویشن برگ نازک، کنگر، قارچ کوهی (هکل و دنبل)، بن سرخ، پیازوک، پونه، نعنای وحشی، گل یخ، زعفران و بسیاری از این قبیل می‌باشد.

آثار تاریخیویرایش

از آثار تاریخی این شهرستان می‌توان به آثار زیر اشاره کرد:

از دیگر آثار می‌توان به قلعهٔ گچی مربوط به زمان اسماعیلیه، آسیاب آبی تل سفید، تنوره و برج آسیاب ملکشاه و سد دختر نام برد.

جاذبه‌های گردشگریویرایش

 
غار سیده خاتون مربوط به ۶۰ تا ۷۰ هزار سال قبل

از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

و باغ‌های سر سبز شمال، غرب و جنوب اشاره کرد.

ره‌آوردویرایش

از سوغات ارسنجان می‌توان اقلامی چون رب انار، حلوای سین، آبنبات ارسنجان، زرد انار، سفیداب، بنه، اناردانه و تک را یاد کرد.[۸]

مراکز آموزش عالیویرایش

نگارخانهویرایش

جستارهای وابستهویرایش

منابعویرایش

  1. اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
  2. «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
  3. «مروارید سبز ارسنجان». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۱۸.
  4. ارسنجان قلب سبز استان فارس
  5. «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
  6. «ارسنگان شهر تاریخ و طبیعت». ایسنا.
  7. «جنگل‌های بنه و بادام‌کوهی «بُناب» بزرگ جاذبه گردشگر ی طبیعی ارسنجان». روزنامه شیراز نوین. کاراکتر C1 control character در |نشانی= در موقعیت 84 (کمک)[پیوند مرده]
  8. زارعی، محمدمهدی (۱۳۹۱). سیمای گردشگری ارسنجان. انتشارات نوید شیراز.