ارنست نولته (آلمانی: Ernst Nolte؛ زادهٔ ۱۱ ژانویهٔ ۱۹۲۳ – درگذشتهٔ ۱۸ اوت ۲۰۱۶) تاریخ‌نگار، فیلسوف آلمانی و از شاگردان مارتین هایدگر بود. مطالعات او در دهه ۱۹۶۰ میلادی درباره فاشیسم‌ بسیار قابل توجه‌اند. نظریه او در مورد "رابطه علّی" بین جنایات سیستم گولاگ و هولوکاست، باعث بروز دعوای تاریخ نگاران در ۱۹۸۶ شد.

ارنست نولته
زادهٔ۱۱ ژانویهٔ ۱۹۲۳
ویتن، آلمان
درگذشت۱۸ اوت ۲۰۱۶ (۹۳ سال)
برلین، آلمان
ملیتآلمانی
تحصیلاتپی‌اچ‌دی در فلسفه (۱۹۵۲)
محل تحصیلدانشگاه مونستر
دانشگاه فردریک ویلیام
دانشگاه فرایبورگ
دانشگاه کلن
پیشهفیلسوف و تاریخ‌نگار
کارفرمادانشگاه ماربورگ (۱۹۶۵–۱۹۷۳)
دانشگاه آزاد برلین (از ۱۹۷۳، بازنشسته از سال ۱۹۹۱)
شناخته‌شده برایفاشیسم‌پژوهی و تبیین نظریه عمومی فاشیسم
همسر(ها)آنه‌دورا مورتیه
فرزندانجرج نولته(Georg Nolte)
جایزه(ها)جایزه هانس مارتین شلیر (۱۹۸۵)
جایزه کنراد (۲۰۰۰)

نولته به واسطه تخصصش در بسیاری از بحث‌ها و چالش‌های علمی که در باب فاشیسم و سوسیالیسم درگرفته از دهه ۱۹۶۰ تا پایان زندگی‌اش حاضر بود.

او در سال‌های پایانی حیاتش بر اسلام‌گرایی و فاشیسم اسلامی متمرکز شد. مهم‌ترین کتاب نولته، «فاشیسم در عصر خویش» است که او را به عنوان پژوهشگر حوزه فاشیسم در محافل دانشگاهی و روشنفکری آلمان مطرح کرد.[۱]

زندگی[۲] ویرایش

نولته در سال ۱۹۲۳ در خانواده‌ای کاتولیک در شهر ویتن آلمان به دنیا آمد. پدرش مدیر مدرسه بود. در سال ۱۹۴۱ دیپلم گرفت و به دلیل نداشتن سه‌انگشت در دست چپ از خدمت نظامی معاف شد. سپس در دانشگاه‌های مونستر، برلین و فرایبورگ در رشته‌های فلسفه، زبان و ادبیات آلمانی(ژرمن‌ایستیک) و لغت‌شناسی کلاسیک تحصیل کرد. [۳] او بعداً توضیح داد، بار خوش‌اقبالی نسبت به دیگر همسالانش از جمله برادر کوچکترش که در جنگ جهانی دوم جانباخته بودند، دلیل مهمی برای پرداختن به ناسیونال سوسیالیسم بوده است؛ مشغله‌ای "ناخوش‌آیند اما نه با نفرت". [۴]

پس از اتمام تحصیلات خود در سال ۱۹۴۵، مدتی به تدریس آلمانی، لاتین و یونانی در دبیرستان‌ها پرداخت. همزمان فعالیت‌های آکادمیک خود را ادامه داد و در سال ۱۹۵۲ در فرایبورگ با ارائه اثر «ازخودبیگانگی و دیالکتیک در ایده‌آلیسم آلمانی و اندیشه مارکس» زیر نظر اویگن فینک، یکی از دستیاران سابق فیلسوف و بنیانگذار پدیدارشناسی ادموند هوسرل، دکترای خود را دریافت کرد. اندکی قبل از پایان جنگ جهانی، او ابتدا با مارتین هایدگر بر سر یک پروژه دکتری با عنوان «درباره ابدیت و زمان» به توافق رسیده بود. [۵]

مدتی در دانشگاه کلن دستیار تئودور شیدر (Theodor Schieder) بود. در ۱۹۶۳ کتاب « فاشیسم در عصر خود» را منتشر کرد که به زبان‌های بسیاری ترجمه شد و باعث شهرت او گردید. در ۱۹۶۵ به عنوان پروفسور تاریخ مدرن در دانشگاه ماربورگ انتخاب شد. در ۱۹۷۳ به دانشگاه آزاد برلین رفت و همان‌جا ماند تا این‌که در ۱۹۹۱ بازنشسته شد.

 
مهدی تدیّنی، مترجمِ برخی از آثارِ نولته به فارسی

ارنست نولته سرانجام در ۹۳ سالگی پس از یک دوره بیماری کوتاه و سخت درگذشت.

در زبانِ فارسی ویرایش

  • نولته، ارنست. جنبش‌های فاشیستی: بحران نظام لیبرالی و تکامل فاشیسم. ترجمهٔ مهدی تدینی. تهران: ققنوس.
  • نولته، ارنست (۱۳۹۹). اسلام‌گرایی: سومین جنبش مقاومت رادیکال. ترجمهٔ مهدی تدینی. تهران: ثالث. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۴۰۵-۵۴۵-۱.

منابع ویرایش

  1. نشریه اندیشه پویا، سال پنجم، شماره 37، شهریور 95
  2. ویکی پدیای آلمانی: ارنست نولته[پیوند مرده]
  3. Franziska Augstein: Der Exzentriker in seiner Epoche. In: Süddeutsche Zeitung, 11. Januar 2013, S. 12.
  4. Johannes Willms: Der Feind ist der Nachbar. In: Süddeutsche Zeitung, 19. August 2016, S. 9.
  5. Lorenz Jäger: Zum Tod von Ernst Nolte. Es ging ums Ganze. In: Frankfurter Allgemeine Zeitung#FAZ.NETFAZ.NET, 18. August 2016.

پیوند به بیرون ویرایش