اِسپَرَک، افسانی، ورث (نام علمی: Reseda)[۲] گیاهی است با برگ‌هایی باریک و دراز و گل خوشه‌ای زرد، در گل و برگ آن ماده زرد رنگی وجود دارد که در رنگرزی به کار برند.

اسپرک
افسانی (اسپرک زرد)[۱]
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده): گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده): دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده): رزیدها
راسته: کلم‌سانان
تیره: اسپرکیان
سرده: Reseda
L.
گونه‌ها

About 50-70 species, including:
Reseda alba - White Mignonette
Reseda complicata Glaucous Mignonette
اسپرک زرد - Wild Mignonette
Reseda luteola - Weld
Reseda odorata - Common Mignonette
Reseda phyteuma - Corn Mignonette
Reseda scoparia - Canaries Mignonette

نام‌های دیگر قدیمی آن در فارسی سپرک، اسفرک، پشترک، پشترغ، پشتراغ، بشترغ، شبرق و اسپرک خشک است و در عربی زریر، ضریع، ورس، ورث، ندید، قُرّاص، حُص می‌باشد.[۳]

اسپرک زرد را افسانی می‌گویند.[۴]

‘’‘’‘Reseda’‘’‘’ ‎/rɪˈsdə/‎,[۵] که همچنین با نام ‘’‘مینیونت’‘’ ‎/ˌmɪnjəˈnɛt/‎ شناخته می‌شود،[۶] یک سرده از گیاهان علفی خوشبو است که بومی اروپا، جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا، از جزایر قناری و ایبریا تا شمال غرب هند هستند. این سرده شامل گونه‌های علفی سالانه، دوسالانه و چندسالانه 40–130 cm بلند است. برگ‌ها در سطح زمین یک رزت پایه‌ای را تشکیل می‌دهند و سپس به صورت مارپیچ بر روی ساقه چیده می‌شوند؛ آن‌ها ممکن است کامل، دندانه‌دار یا پروانه‌ای باشند و در بازهٔ 1–15 cm طول دارند. گل‌ها در یک نوار باریک تولید می‌شوند، هر گل کوچک (4–6 mm قطر)، سفید، زرد، نارنجی یا سبز است و دارای چهار تا شش پتال است. میوه یک کپسول خشک کوچک است که حاوی چندین بذر است.



منابع

ویرایش
  • مظفریان، ولی‌الله (۱۳۷۵). فرهنگ نام‌های گیاهان ایران: لاتینی، انگلیسی، فارسی. تهران: فرهنگ معاصر. شابک ۹۶۴-۵۵۴۵-۴۰-۴.

فرهنگ تک‌جلدی دکتر محمد معین، چاپ چهارم، ۱۳۸۳