اصابع (به عربی به معنی «انگشتان») نام روشی برای تقسیم‌بندی مدهای موسیقی بوده که در موسیقی عربی قدیم رایج بوده‌است. اصابع بعد از آن که استفاده از ادوار و نهایتاً مقام‌ها برای تقسیم‌بندی موسیقی رایج شد، کنار گذاشته شدند.

اصابع بر اساس انگشت‌گذاری نوازنده روی ساز عود تقسیم‌بندی می‌شدند به دو گروه یا مجرا: یکی بِنصِر (انگشت حلقه، که استفاده از آن فاصلهٔ سوم بزرگ می‌ساخت) و دیگری وسطا (انگشت میانی، که به کار گرفتنش فاصلهٔ سوم کوچک می‌ساخت). بنا بر این اصابع نام‌هایی می‌گرفتند نظیر: مطلق فی مجرا البنصر (مطلق = سیم آزاد) یا سبابه فی مجرا الوسط. در مجموع، هشت مورد از اصابع وجود داشت.[۱] نکته‌ای که اصابع را از روش‌های مشابه تقسیم‌بندی مدهای موسیقی که در همان دوره یا پیش از آن در ایران و یونان رایج بود متفاوت می‌ساخت این بود که برخلاف روش ایرانی و یونانی، مدها در اصابع نام‌های زیبا و خیال‌انگیز نداشتند بلکه نامگذاری‌شان کاملاً بر اساس نام انگشتان بود.[۲]

پانویس ویرایش

منابع ویرایش

  • Farmer, Henry George (1929). A History of Arabian Music to the XIIIth Century. London: Luzac & Co. ISBN 978-81-87570-63-9.{{cite book}}: نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)
  • Farmer, Henry George (1988). Historical Facts for the Arabian Musical Influence. Ayer Publishing. ISBN 0-405-08496-X. OCLC 220811631. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |1= (help)نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)