ویکی‌پدیا

اقتصاد تونس

اقتصاد تونس پس از دهه‌ها هدایت سنگین دولتی و مشارکت دولت در اقتصاد این کشور در حال آزاد شدن است. برنامه‌ریزی اقتصادی و مالی محتاطانه منجر به رشد متوسط اما پایدار برای بیش از یک دهه شده‌است. رشد اقتصادی تونس از لحاظ تاریخی به نفت، فسفات‌ها، محصولات کشاورزی غذایی، ساخت قطعات خودرو و گردشگری وابسته بوده‌است. در گزارش رقابت‌پذیری جهانی مجمع جهانی اقتصاد در سال‌های ۲۰۱۵–۲۰۱۶، تونس در رتبه ۹۲ قرار گرفت. بر اساس گزارش HDI (در سال ۲۰۱۴)، تونس در رتبه ۹۶ جهانی و پنجمین در آفریقا قرار داشت.

اقتصاد تونس
ساختمان بانک Amen
واحد پولدینار تونس (TND, د. ت)
سال تقویمی
سازمان‌های تجاری
اتحادیه آفریقا، ناحیه قاره‌ای تجارت آزاد آفریقا (امضا کننده), سازمان تجارت جهانی، COMESA, CEN-SAD, اتحادیه مغرب عربی
گروه
آمارها
جمعیتافزایش 12,047,158 (2022)[۲]
تولید ناخالص داخلی
رتبه
رشد تولید ناخالص داخلی
  • 2.7% (2018) 1.0% (2019e)
  • −4.0% (2020f) 4.2% (2021f)[۴]
سرانه تولید ناخالص داخلی
  • افزایش $۳٬۷۴۸ (اسمی، 2022)[۳]
  • افزایش $۱۱٬۲۸۰ (با شاخص برابری خرید، 2022)[۳]
رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی
تولید ناخالص داخلی هر بخش
رشد منفی 6.53% (2022 est.)[۳][۶]
جمعیت زیر خط فقر
  • 15.2% (2015)[۷]
  • 17.5% on less than $5.50/day (2015)[۸]
32.8 medium (2015)[۹]
نیروی کار
  • افزایش 4,080,000 (Q2, 2022)[۱۲]
  • افزایش 46% employment rate (Q2, 2022)[۱۳]
نیروی کار
بر پایه شغل
بی‌کاریافت مثبت 15.3% (Q2, 2022)
$275 monthly (2017)[۱۴]
صنایع اصلی
نفت، معدن (به ویژه فسفات، سنگ آهن)، گردشگری، نساجی، کفش، کسب و کار کشاورزی، نوشیدنی، روغن زیتون
افزایش 78th (easy, 2020)[۱۵]
تجارت خارجی
صادراتافزایش $19.06 billion USD (2019)[۱۶]
کالاهای صادراتی
پوشاک، کالاهای نیمه تمام و منسوجات، محصولات کشاورزی، کالاهای مکانیکی، فسفات‌ها و مواد شیمیایی، هیدروکربن‌ها، تجهیزات الکتریکی
شرکای اصلی صادرات
وارداترشد منفی $21.57 billion USD (2019)[۱۸]
کالاهای وارداتی
منسوجات، ماشین آلات و تجهیزات، هیدروکربن‌ها، مواد شیمیایی، مواد غذایی
شرکای اصلی واردات
  • افزایش $37.95 billion (31 December 2017 est.)[۵]
  • بی‌تغییر Abroad: $285 million (31 December 2017 est.)[۵]
افزایش −$2.690 billion (2019)
استقراض ناخالص خارجی
رشد منفی $30.19 billion (31 December 2017 est.)[۵]
امور مالی عمومی
رشد منفی 70.3% of GDP (2017 est.)[۵]
تراز بودجه
−5.8% (of GDP) (2017 est.)[۵]
درآمدها9.876 billion (2017 est.)[۵]
مخارج12.21 billion (2017 est.)[۵]
ذخایر خارجی
افزایش $8.5 billion (23 December 2020 est.)[۵]
منبع اصلی داده‌ها: اطلاعات‌نامهٔ جهان سازمان سیا
همهٔ مقدارها -مگر موردهای ذکرشده- به دلار آمریکا است

سال ۲۰۱۵ میلادی با حملات تروریستی در تونس مشخص شد که احتمالاً بر رشد اقتصادی، به ویژه در گردشگری، یکی از بخش‌های اصلی تأثیر گذاشته‌است.[۲۱]

جدول زیر شاخص‌های اصلی اقتصادی در سال‌های ۱۹۸۰–۲۰۱۷ را نشان می‌دهد. تورم زیر ۵ درصد سبز است.[۲۲]

سال GDP

(in Bil. US$ PPP) 		GDP per capita

(in US$ PPP) 		رشد جی دی پی نرخ تورم (به درصد) بیکاری

(به درصد) 		بدهی دولت
۱۹۸۰ ۱۳٫۶ ۲٬۱۲۷ افزایش۷٫۴٪ رشد منفی۱۰٫۱٪ n/a n/a
۱۹۸۱ افزایش۱۵٫۸ افزایش۲٬۳۸۷ افزایش۵٫۵٪ رشد منفی۸٫۹٪ n/a n/a
۱۹۸۲ افزایش۱۶٫۶ افزایش۲٬۴۶۳ کاهش−۰٫۵٪ رشد منفی۱۳٫۷٪ n/a n/a
۱۹۸۳ افزایش۱۸٫۰ افزایش۲٬۶۱۸ افزایش۴٫۷٪ رشد منفی۹٫۰٪ n/a n/a
۱۹۸۴ افزایش۱۹٫۷ افزایش۲٬۸۳۳ افزایش۵٫۷٪ رشد منفی۸٫۶٪ n/a n/a
۱۹۸۵ افزایش۲۱٫۵ افزایش۲٬۹۹۱ افزایش۵٫۷٪ رشد منفی۷٫۶٪ n/a n/a
۱۹۸۶ افزایش۲۱٫۶ کاهش۲٬۸۹۴ کاهش−۱٫۵٪ رشد منفی۶٫۲٪ n/a n/a
۱۹۸۷ افزایش۲۳٫۷ افزایش۳٬۱۰۱ افزایش۶٫۷٪ رشد منفی۸٫۲٪ n/a n/a
۱۹۸۸ افزایش۲۴٫۵ افزایش۳٬۱۵۸ افزایش۰٫۱٪ رشد منفی۷٫۲٪ n/a n/a
۱۹۸۹ افزایش۲۶٫۱ افزایش۳٬۳۰۶ افزایش۲٫۶٪ رشد منفی۷٫۷٪ n/a n/a
۱۹۹۰ افزایش۲۹٫۰ افزایش۳٬۵۶۰ افزایش۷٫۱٪ رشد منفی۶٫۵٪ ۱۶٫۲٪ n/a
۱۹۹۱ افزایش۳۱٫۲ افزایش۳٬۷۵۶ افزایش۴٫۱٪ رشد منفی۷٫۷٪ بی‌تغییر۱۶٫۲٪ ۶۶٫۴٪
۱۹۹۲ افزایش۳۴٫۵ افزایش۴٬۰۶۵ افزایش۸٫۰٪ رشد منفی۵٫۵٪ بی‌تغییر۱۶٫۲٪ افت مثبت۶۵٫۲٪
۱۹۹۳ افزایش۳۶٫۲ افزایش۴٬۲۲۴ افزایش۲٫۵٪ افزایش۴٫۰٪ رشد منفی۱۶٫۳٪ رشد منفی۶۶٫۹٪
۱۹۹۴ افزایش۳۸٫۳ افزایش۴٬۳۶۲ افزایش۳٫۶٪ رشد منفی۵٫۴٪ بی‌تغییر۱۶٫۳٪ رشد منفی۶۷٫۰٪
۱۹۹۵ افزایش۴۰٫۲ افزایش۴٬۴۸۴ افزایش۲٫۷٪ رشد منفی۶٫۲٪ افت مثبت۱۶٫۲٪ رشد منفی۶۸٫۸٪
۱۹۹۶ افزایش۴۳٫۷ افزایش۴٬۸۰۸ افزایش۶٫۹٪ افزایش۳٫۷٪ افت مثبت۱۶٫۱٪ رشد منفی۷۰٫۱٪
۱۹۹۷ افزایش۴۷٫۰ افزایش۵٬۱۰۰ افزایش۵٫۷٪ افزایش۳٫۶٪ افت مثبت۱۵٫۹٪ افت مثبت۶۹٫۹٪
۱۹۹۸ افزایش۴۹٫۹ افزایش۵٬۳۴۲ افزایش۵٫۰٪ افزایش۳٫۱٪ رشد منفی۱۶٫۱٪ افت مثبت۶۱٫۰٪
۱۹۹۹ افزایش۵۳٫۷ افزایش۵٬۶۷۶ افزایش۶٫۰٪ افزایش۲٫۸٪ افت مثبت۱۶٫۰٪ رشد منفی۶۵٫۰٪
۲۰۰۰ افزایش۵۷٫۳ افزایش۵٬۹۹۳ افزایش۴٫۳٪ افزایش۲٫۸٪ افت مثبت۱۵٫۷٪ رشد منفی۶۵٫۹٪
۲۰۰۱ افزایش۶۱٫۴ افزایش۶٬۳۶۲ افزایش۴٫۹٪ افزایش۱٫۹٪ افت مثبت۱۵٫۱٪ افت مثبت۵۴٫۷٪
۲۰۰۲ افزایش۶۳٫۴ افزایش۶٬۵۰۳ افزایش۱٫۷٪ افزایش۱٫۹٪ رشد منفی۱۵٫۳٪ افت مثبت۵۴٫۲٪
۲۰۰۳ افزایش۶۸٫۲ افزایش۶٬۹۳۱ افزایش۵٫۵٪ افزایش۲٫۱٪ افت مثبت۱۴٫۵٪ رشد منفی۵۵٫۱٪
۲۰۰۴ افزایش۷۴٫۳ افزایش۷٬۴۷۶ افزایش۶٫۰٪ افزایش۲٫۵٪ افت مثبت۱۴٫۲٪ افت مثبت۵۴٫۱٪
۲۰۰۵ افزایش۷۹٫۷ افزایش۷٬۹۴۷ افزایش۴٫۰٪ افزایش۲٫۴٪ افت مثبت۱۲٫۸٪ افت مثبت۵۲٫۴٪
۲۰۰۶ افزایش۸۶٫۸ افزایش۸٬۵۷۰ افزایش۵٫۷٪ افزایش۳٫۲٪ افت مثبت۱۲٫۵٪ افت مثبت۴۷٫۸٪
۲۰۰۷ افزایش۹۴٫۷ افزایش۹٬۲۶۰ افزایش۶٫۳٪ افزایش۳٫۰٪ افت مثبت۱۲٫۴٪ افت مثبت۴۴٫۸٪
۲۰۰۸ افزایش۱۰۰٫۸ افزایش۹٬۷۶۳ افزایش۴٫۵٪ افزایش۴٫۳٪ بی‌تغییر۱۲٫۴٪ افت مثبت۴۲٫۰٪
۲۰۰۹ افزایش۱۰۴٫۸ افزایش۱۰٬۰۳۶ افزایش۳٫۱٪ افزایش۳٫۷٪ رشد منفی۱۳٫۳٪ افت مثبت۴۰٫۵٪
۲۰۱۰ افزایش۱۰۸٫۸ افزایش۱۰٬۳۱۵ افزایش۲٫۶٪ افزایش۳٫۳٪ افت مثبت۱۳٫۰٪ افت مثبت۳۹٫۲٪
۲۰۱۱ افزایش۱۰۸٫۹ کاهش۱۰٬۲۰۴ کاهش−۱٫۹٪ افزایش۳٫۵٪ رشد منفی۱۸٫۹٪ رشد منفی۴۳٫۱٪
۲۰۱۲ افزایش۱۱۵٫۲ افزایش۱۰٬۶۹۴ افزایش۳٫۹٪ رشد منفی۵٫۱٪ افت مثبت۱۶٫۷٪ رشد منفی۴۷٫۷٪
۲۰۱۳ افزایش۱۲۰٫۰ افزایش۱۱٬۰۲۰ افزایش۲٫۴٪ رشد منفی۵٫۸٪ افت مثبت۱۵٫۳٪ افت مثبت۴۶٫۸٪
۲۰۱۴ افزایش۱۲۴٫۹ افزایش۱۱٬۳۵۵ افزایش۲٫۳٪ افزایش۴٫۹٪ بی‌تغییر۱۵٫۳٪ رشد منفی۵۱٫۶٪
۲۰۱۵ افزایش۱۲۷٫۶ افزایش۱۱٬۴۸۷ افزایش۱٫۱٪ افزایش۴٫۹٪ رشد منفی۱۵٫۴٪ رشد منفی۵۴٫۸٪
۲۰۱۶ افزایش۱۳۰٫۵ افزایش۱۱٬۴۴۸ افزایش۱٫۰٪ افزایش۳٫۷٪ رشد منفی۱۵٫۵٪ رشد منفی۶۱٫۲٪
۲۰۱۷ افزایش۱۳۵٫۴ افزایش۱۱٬۷۵۵ افزایش۱٫۹٪ رشد منفی۵٫۳٪ افت مثبت۱۵٫۳٪ رشد منفی۷۱٫۳٪

انرژی ویرایش

منابع طبیعی تونس در مقایسه با منابع طبیعی همسایگانش: الجزایر و لیبی، اندک است. این فروتنی در منابع طبیعی کشور را مجبور به واردات نفت کرد که به افزایش قیمت بنزین کمک کرد: در ۲۶ آوریل ۲۰۰۶، یک لیتر بنزین از یک یک دینار عبور کرد و به قیمت ۱٫۵۰ دینار تونس رسید. (قیمتی معادل قیمت‌های اروپایی از نقطه نظر برابری قدرت خرید).[۲۳]

برق ویرایش

  • تولید: ۱۶٫۱۳ میلیارد کیلووات در ساعت (2011)[۲۴]
  • تولید بر اساس منبع:
    • سوخت فسیلی: ۹۶٫۸٪ (۲۰۱۰)
    • آبی: ۱٫۷٪ (۲۰۱۰)
    • سایر: ۱٫۵٪ (۲۰۱۰)
  • مصرف: ۱۳٫۲۹ میلیارد کیلووات ساعت (۲۰۱۰)
  • صادرات: هیچ (۲۰۱۰)
  • واردات: ۱۹ میلیون کیلووات ساعت (۲۰۱۰)

ساختار اقتصادی ویرایش

در سال ۲۰۱۷، تفکیک بخش اقتصادی تونس به شرح زیر بود:

بخش اقتصاد سهم در تولید ناخالص داخلی
کشاورزی ۱۰٬۱٪
صنعت ۲۶٬۲٪
خدمات ۶۳٬۸٪

کشاورزی ویرایش

محصولات کشاورزی: زیتون، غلات، گوجه فرنگی، مرکبات، چغندر قند، خرما، بادام.

تولید تونس در سال ۲۰۱۸:

تولیدات کوچکتر سایر محصولات کشاورزی مانند بادام (۶۶ هزار تن) و چغندر قند (۷۶ هزار تن) نیز در این بخش نقش داشته.[۲۵]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ↑ "World Bank Country and Lending Groups". datahelpdesk.worldbank.org. بانک جهانی. Retrieved 29 September 2019.
  2. ↑ locations=TN&name_desc=false "Population, total - Tunisia". data.worldbank.org. World Bank. Retrieved 3 October 2019. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. Retrieved 16 November 2019.
  4. ↑ Rabah, Arezki; Daniel, Lederman; Amani, Abou Harb; Nelly, El-Mallakh; Yuting, Fan; Asif, Islam; Ha, Nguyen; Marwane, Zouaidi (9 April 2020). "Middle East and North Africa Economic Update, April 2020: How Transparency Can Help the Middle East and North Africa". openknowledge.worldbank.org. World Bank: 10. Retrieved 10 April 2020.
  5. ↑ ۵٫۰۰ ۵٫۰۱ ۵٫۰۲ ۵٫۰۳ ۵٫۰۴ ۵٫۰۵ ۵٫۰۶ ۵٫۰۷ ۵٫۰۸ ۵٫۰۹ "The World Factbook". CIA.gov. سیا. Retrieved 12 May 2019.
  6. ↑ "Tunisia - inflation rate 1986-2022".
  7. ↑ "Poverty headcount ratio at national poverty lines (% of population) - Tunisia". data.worldbank.org. World Bank. Retrieved 20 March 2020.
  8. ↑ "Poverty headcount ratio at $5.50 a day (2011 PPP) (% of population) - Tunisia". data.worldbank.org. World Bank. Retrieved 20 March 2020.
  9. ↑ "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. بانک جهانی. Retrieved 12 May 2019.
  10. ↑ "Human Development Index (HDI)" (PDF). hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. Retrieved 11 December 2019.
  11. ↑ "Inequality-adjusted Human Development Index (IHDI)". hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. Retrieved 11 December 2019.
  12. ↑ "Labor force, total - Tunisia". data.worldbank.org. World Bank. Retrieved 27 November 2019.
  13. ↑ "Employment to population ratio, 15+, total (%) (national estimate) - Tunisia". data.worldbank.org. World Bank. {{cite web}}: Missing or empty |url= (help)
  14. ↑ "Rankings by Country of Average Monthly Net Salary (After Tax) (Salaries And Financing)". www.numbeo.com.
  15. ↑ "Ease of Doing Business in Tunisia". Doingbusiness.org. Retrieved 2017-11-24.
  16. ↑ "Tunisia Exports 1965-2022".
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ "Foreign trade partners of Tunisia". The Observatory of Economic Complexity. Retrieved 18 June 2021.
  18. ↑ "Tunisia Trade | WITS | Text".
  19. ↑ "Sovereigns rating list". Standard & Poor's. Retrieved 26 May 2011.
  20. ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ ۲۰٫۲ Rogers, Simon; Sedghi, Ami (15 April 2011). "How Fitch, Moody's and S&P rate each country's credit rating". The Guardian. Retrieved 28 May 2011.
  21. ↑ Solutions, EIU Digital. "Tunisia Economy, Politics and GDP Growth Summary - The Economist Intelligence Unit". country.eiu.com.
  22. ↑ "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org (به انگلیسی). Retrieved 2018-10-07.
  23. ↑ "Tunisia Energy Situation - energypedia". energypedia.info (به انگلیسی). Retrieved 2021-10-14.
  24. ↑ "Nation Master".
  25. ↑ Tunisia production in 2018, by FAO

پیوند به بیرون ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اقتصاد_تونس&oldid=36409013»