مکاسب

کتاب المکاسب المحرمه (مکاسب محرمه)، به‌طور مخفف مکاسب، اثر مرتضی انصاری یکی از کتب مهم سطوح عالی حوزه‌های علمیه شیعه می‌باشد، که در فقه جعفری به ویژه در بخش معاملات به بحثهای استدلالی اجتهادی فقهی می‌پردازد. مباحث آن شامل سه بخش عمده است: مکاسب محرمه، بیع، خیارات و مباحث متفرقه. این کتاب در کنار کفایة الاصول آخوند خراسانی، یکی از دو ماده امتحانی مجلس خبرگان رهبری است.

کتاب المکاسب

نویسنده(ها)	مرتضی انصاری
زبان	عربی
موضوع(ها)	فقه جعفری
گونه(های) ادبی	استدلالی

تاکنون این کتاب چند بار چاپ شده است.

محتوا

این کتاب فقهی دارای سه بخش است: بخش اول به مکاسب محرمه می‌پردازد. شیخ انصاری دزفولی در بخش دوم به احکام بیع اشاره می‌کند و بخش سوم کتاب شامل خیارات است. همچنین در آخر کتاب به مباحث متفرقه ای مانند ارث، رضاع و تقیه پرداخته شده‌است.

جایگاه

این کتاب در طول چهار سال تحصیلی در حوزه‌های علمیه خوانده می‌شود. یعنی از آغاز پایه هفت تا اتمام پایه ده حوزه‌های علمیه. گفته شده هر کس بتواند مکاسب تدریس کند مجتهد است . این کتاب یکی از مهم‌ترین کتب فقهی امامیه می‌باشد. شیخ در این کتاب به طلبه تمرین اجتهاد می‌دهد.

حواشی بر کتاب

حواشی و شروح متعدد توسط علمای زیر بر آن نگاشته شده‌است:

• آخوند خراسانی (م ۱۳۲۹ ق)،
• سید محمد کاظم طباطبایی یزدی (م ۱۳۳۷ ق)،
• میرزا محمدتقی شیرازی (م ۱۳۳۸ ق)،
• آقا ضیاءالدین عراقی (م ۱۳۶۱ ق)
• محمدحسین نائینی (محقق نائینی) (م ۱۳۵۵ ق)

اهمیت این حواشی به قدری است که محققین در زمینهٔ فقه معاملات از مراجعه به کتب این بزرگان بی‌نیاز نیستند.

منابع

• مکاسب اندیشه قم