امانوئل ملیک آصلانیان
امانوئل ملیک اصلانیان (به ارمنی: Էմանուէլ Մելիք- Ասլանեան) (زاده ۱۲۹۴ در روستوف - درگذشته ۲۳ تیر ۱۳۸۲ در تهران)، موسیقیدان، آهنگساز، نظریه‌پرداز موسیقی کلاسیک، نوازنده شهیر پیانو و ارمنی‌تبار اهل ایران بود.
| امانوئل ملیک اصلانیان | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| نام شناسنامه‌ای | امانوئل ملیک اصلانیان |
| زاده | ۱۲۹۴ خورشیدیروستوف |
| خاستگاه | ارمنی ایرانی |
| تاریخ مرگ | ۲۳ تیر ۱۳۸۲ (۸۸ سال)بیمارستان پارس، تهران |
| سبک | موسیقی کلاسیک |
| ساز(ها) | پیانو |
| سازهای اصلی | |
| پیانو | |
| تحصیلات | فارغ‌التحصیل کنسرواتوار هامبورگ آکادمی موسیقی برلین |
| استاد(ها) | پل هیندمیت ابوالحسن صبا |
ابتدای زندگی و تحصیلاتویرایش
او در سال ۱۲۹۴ (۱۹۱۵) در یک خانواده ارمنی در روستوف روسیه به دنیا آمد.[۱][۲][۳] هر چند در بیشتر منابع گفته شده در تبریز به دنیا آمده‌است.[۴][۵][۶][۷] در گفتگویی می‌گوید: «محل تولد من در شناسنامه، تبریز نوشته شده اما در حقیقت در سال ۱۹۱۵ میلادی در روستوف به دنیا آمده‌ام. پدر و مادرم ساکن تبریز بودند، اما در آن زمان در روستوف زندگی می‌کردند.»[۸][۹]
در سال ۱۹۱۷ همراه خانواده به تبریز رفت و بعد از سه سال به خاطر کار پدرش در سال ۱۹۲۰ به برلین مهاجرت کرد و مشغول درس موسیقی شد. اولین کنسرتش در سال ۱۹۵۰ در برلین، برگزار شد.
فعالیت‌هاویرایش
ملک اصلانیان در ۱۹۵۲ به ایران برگشت و استاد موسیقی دانشگاه تهران و هنرستان عالی موسیقی شده بود.[۱۰]
در سال ۱۹۵۳ در یک مجمع بین‌المللی موسیقی که در تهران تشکیل شد و در آن ۶۰ موسیقیدان شرکت کرده بودند، واریاسیونِ رقصِ ملیک اصلانیان به عنوان بهترین نمونهٔ موسیقی شرقی انتخاب شد.[۱۱]
اجرای آثارویرایش
آثار او بارها توسط ارکسترهای بزرگ جهان و ارکستر سمفونیک تهران به رهبری فرهاد مشکات، حشمت سنجری و علی رهبری اجرا شده‌است.[۱۲]
درگذشتویرایش
در شامگاه ۲۳ تیرماه ۱۳۸۲ (۱۴ ژوئیه ۲۰۰۳) در سن ۸۷ (۸۸) سالگی در تهران درگذشت.[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶] پیکر او در روز ۲۶ تیرماه در آرامستان بوراستان به خاک سپرده شد.[۱۷]
جوایزویرایش
شاگردانویرایش
بسیاری از موسیقیدانان طراز اول ایرانی در واقع شاگردان او بودند که از جملهٔ آنها می‌توان به فریده بهبود، رافائل میناسکانیان، المیرا آزادی، پری پرکشلی، فوزیه مجد، فریدون ناصری، فرهاد فخرالدینی، فرشاد سنجری، سیروس شهردار، مریم حسابی، چیستا غریب، فریدون ناصحی، گلارا صدقی، لیدا بربریان، کاملیا مسیح،[۱۸] گاگیک بابایان، پیمان سلطانی اشاره کرد.[۱۹][۲۰]
آثارویرایش
آثار پیانویی او عبارتند از:[۲۱]
- پوئم به یاد راخمانینف
- فانتزی به یاد برامس
- واریاسیونِ رقص روی تم ارمنی
- فانتزی، روی تم قفقازی
- پروانه در چهارگاه به مناسبت هزارهٔ ابن سینا.
آثار ارکستری او عبارتند از:[۲۲]
- بورسک (شوخی)
- آندانته (همراه با تار سنتور و تنبک)
- سپیده (اوراتوریو)
- دیالوگ (گفتگو برای پیانو و ارکستر)
- سیکستت (برای شش ساز)
- افسانه آفرینش (باله)
- گلبانگ (همراه گروه کُر و شعر)
- دیورتی منتو (برای ارکستر سازهای زهی)
غیر از قطعهٔ آخر، تمام آثار یاد شده به وسیله ارکستر سمفونیک تهران اجرا شده‌است.
پانویسویرایش
- ↑ خوشنام، ملیک اصلانیان: من می‌دانم مولانا چرا می‌رقصید.
- ↑ یادی از امانوئل ملیک اصلانیان، فیلسوف و اندیشمند موسیقی ایران.
- ↑ بربریان، به یاد امانوئل ملیک اصلانیان.
- ↑ چهره‌های معرفی شده در نمایشگاه هنرمندان ارمنی ایران.
- ↑ چهره‌های نامی موسیقی از زنده یاد استاد امانوئل ملیک اصلانیان می‌گویند.
- ↑ خوشنام، ملیک اصلانیان: من می‌دانم مولانا چرا می‌رقصید.
- ↑ Emanuel Melik-Aslanian.
- ↑ خوشنام، ملیک اصلانیان: من می‌دانم مولانا چرا می‌رقصید.
- ↑ یادی از امانوئل ملیک اصلانیان، فیلسوف و اندیشمند موسیقی ایران.
- ↑ چهره‌های نامی موسیقی از زنده یاد استاد امانوئل ملیک اصلانیان می‌گویند.
- ↑ بربریان، به یاد امانوئل ملیک اصلانیان.
- ↑ چهره‌های نامی موسیقی از زنده یاد استاد امانوئل ملیک اصلانیان می‌گویند.
- ↑ ایسنا، امانوئل ملیک اصلانیان ـ آهنگساز ـ درگذشت.
- ↑ چهره‌های نامی موسیقی از زنده یاد استاد امانوئل ملیک اصلانیان می‌گویند.
- ↑ بربریان، به یاد امانوئل ملیک اصلانیان.
- ↑ Emanuel Melik-Aslanian.
- ↑ چهره‌های نامی موسیقی از زنده یاد استاد امانوئل ملیک اصلانیان می‌گویند.
- ↑ خوشنام، الهه (۲۰۱۳-۱۲-۰۲). «نودمین زادروز ماریا کالاس، ماریا در کارزار با کالاس». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۰۱.
- ↑ چهره‌های معرفی شده در نمایشگاه هنرمندان ارمنی ایران.
- ↑ چهره‌های نامی موسیقی از زنده یاد استاد امانوئل ملیک اصلانیان می‌گویند.
- ↑ بربریان، به یاد امانوئل ملیک اصلانیان.
- ↑ بربریان، به یاد امانوئل ملیک اصلانیان.
منابعویرایش
- بربریان، لیدا (۱۳۸۲). «به یاد امانوئل ملیک اصلانیان». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال هفتم (۲۴). دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- بصیری، میترا (۱۳۸۲). «تقدیم به استاد گرامی، امانوئل ملیک اصلانیان». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال هفتم (۲۴). دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۸.
- خوشنام، محمود (۱۳۹۱). «آثار و اندیشه‌های امانوئل ملیک اصلانیان». رادیو زمانه. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- خوشنام، محمود (۱۳۹۲). «ملیک اصلانیان: من می‌دانم مولانا چرا می‌رقصید». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- سلطانی، پیمان (۱۳۸۷). «موسیقی دان چند وجهی». گفتگوی هارمونیک. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- عباسی، سعید (۱۳۷۳). «(امانوئل ملیک اصلانیان) آهنگ ساز و پیا نیستی در مقیاس جهانی (گفتگو با امانوئل ملیک اصلانیان)». با کلک هنر (۱۵) (۵۸ و ۵۹): ۲۰۴–۲۲۰.
- لازاریان، ژانت د. (۱۳۸۸). دانشنامه ایرانیان ارمنی. انتشارات هیرمند. شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳.
- «امانوئل ملیک اصلانیان ـ آهنگساز ـ درگذشت». ایسنا. ۱۳۸۲. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- «یادی از امانوئل ملیک اصلانیان، فیلسوف و اندیشمند موسیقی ایران». آلیک‌آنلاین. ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- «کنسرت میناسکانیان به یاد ملیک اصلانیان». آلیک‌آنلاین. ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- ««روز ششم» اثری از امانوئل ملیک اصلانیان و مهران روحانی منتشر شد». موسیقی ما. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- «یادی از امانوئل ملیک اصلانیان، فیلسوف و اندیشمند موسیقی ایران». دویچه وله. ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- «چهره‌های نامی موسیقی از زنده یاد استاد امانوئل ملیک اصلانیان می‌گویند». همشهری آنلاین. ۱۳۸۲. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- «چهره‌های معرفی شده در نمایشگاه هنرمندان ارمنی ایران». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال هفدهم (۶۴). ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- فلنر، دکتر کریستیان (۱۳۸۲). «بیانات ایراد شده توسط آقای دکتر کریستیان فلنر، معاون سفیر اتریش». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال هفتم (۲۴). دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۸.
- منابع انگلیسی
- «RKAC ---Emanuel Melik Aslanian --- English». دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸.
- «گفت وشنودی با امانوئل ملیک اصلانیان، موسیقی دان ایرانی ـ ارمنی». دوهفته نامه «هویس» شماره ۱۲۵. ۷ تیر ۱۳۹۱.
- چشمانداز موسیقی ایران تألیف ساسان سپنتا- انتشارات ماهور