سولون آتنی(به یونانی: Σόλων)(زادهٔ ۶۳۸-مرگ ۵۵۸ پیش از میلاد) دولت‌مرد، قانونگذار و غزلسرای آتنی بود. او را پدر شهر آتن خوانده‌اند. وی قانون اساسی شهر را نوشته و در پایه‌ریزی مردمسالاری آتنی نقش مهم و تاثیر گذاری داشت.[۱] یونانیان او را در شمار فرزانگان هفتگانه آورده‌اند و با تالس فیلسوف دوست بود.

سولون
Σόλων
Bust of Solon, copy from a Greek original (ح. ۱۱۰ BC) from the Farnese Collection, now at the National Archaeological Museum, Naples
نام بومیΣόλων
زادهٔح. ۶۳۰ BC
آتن
درگذشتح. ۵۶۰ BC (aged approx 70)
قبرس
پیشهStatesman, lawmaker, poet
سولون

زندگینامه ویرایش

 
نقش‌برجسته ای از سولون در مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا برای گرامیداشت یاد او به عنوان یکی از ۲۳ شخصیت برجستهٔ جهان در امر قانونگذاری در سرتاسر تاریخ.

سولون حوالی دهه 630 قبل از میلاد متولد شده است. خانواده وی از قبیله اوپاترید و در شهر سرشناس بودند. به گفته پلوتارک خانواده سولون با حاکمان پیش از دموکراسی آتن بستگی خونی داشتند و وی در جوانی به تجارت مشغول شد که برای خانواده های اشراف آتنی شغل غیر معمولی بود [۲]

در اطراف آتن جزیره ای هست به نام سالامیس که مدتی توسط شهر مگارا اشغال شده بود. مصادف با دوران حکومت پسیستراتوس، سولون نیروهای دریایی آتن را در عملیات نظامی رهبری کرده و موفق به بازپسگیری جزیره شد. امری که به شهر و محبوبیت وی افزود.[۳] به گفته دیوژن لائرتی سولون به عنوان یکی از آرخون ها انتخاب شد و شروع به انجام اصلاحاتی در زمینه قوانین کرد. در این زمان آتن دورانی از گذار را سپری میکرد و در آشفتگی فرو رفته بود. قوانین قدیمی بسیاری از مردم را بدهکار کرده و به نارضایتی عمومی دامن زده بود. [۴] سولون در 594 پیش از میلاد و تنها برای یک سال به عنوان آرخون انتخاب شد و به گفته پلوتارک "ثروتمندان به خاطر ثروتش و مردم به خاطر سلامت نفس اش او را شخصی مناسب می دانستند". او کاملا اصلاحطلب از کار درآمده و نهاد ها و قوانین آتن را به نفع مردم تغییر داد و همزمان به فرادستان کمک کرد تا با بر عهده گرفتن نقش های جدید در اجتماع به ضرفیت حکومت برای حل و فصل منارعات اضافه کنند.[۵] ارسطو در رساله قانون اساسی آتن عنوان میکند که تا پیش از سولون بعضی افراد برای قرض گرفتن حتی بدن خود را به گرو می گذاشتند. سولون با لغو اینگونه شرایط و اعطای حقوقی قانونی به مردم ، جمعیت بزرگ آتنی های عادی را به شهروندان تبدیل کرد و به وثیقه گذاشتن خود و رعیت ساختن آتنی ها را ممنوع کرد. وی ممنوعیت جا به جا شدن در آتیکا را از بین برده و شورایی 400 نفره به نام بوله ایجاد کرد که هر یک از چهار قبیله اصلی آتن در آن اعضای برابر داشته باشند. همچنین فرادستان را به دیوان سالاران ساختار جدید بدل کرده و به جای حذف ایشان از آنها برای تحکیم دموکراسی استفاده نمود چنان که خود در شعری میگوید "سپر به دست گرفته و نگذاشتم که هیچ گروهی بر دیگری ستم کند".[۶]

بنا به ادعا سولون پس از اصلاحاتش تحت فشار قرار میگرفت که قوانین را به نفع این و آن عوض کند و این فشار چنان شد که نهایتا آتنی ها را به معبدی برده و از آنها سوگند گرفت که قوانینش را تغییر ندهند مگر آنکه خودش آنها را عوض کند. ایشان هم سوگند یاد کردند. اما سولون پس از این از شهر خارج شده و به مدت ده سال به سفر پرداخت تا مگر آتنی ها به علت عدم حضور شخص او به قوانین پایبند بوده و آن را رعایت کنند تا عادتشان شود.[۷] اما پس از بازگشت مشاهده نموند که قوانینش دستشخوش بی توجهی شده و با ناآرامی سیاسی یک مستبد به نام "پسیستراتوس" که دست بر قضا از بستگان مادری سولون بود به قدرت رسیده است. سولون سالهای پایانی عمر خود را به مبارزه با این استبداد پرداخته و نهایتا در 80 سالگی در جزیره قبرس درگذشت.طبق وصیت خودش خاکسترش را در جزیره سالامین زادگاهش پراکنده کردند. اصلاحات سولون نهایتا زمینه برقراری دموکراسی را ایجاد کرد.[۸]

منابع ویرایش

  1. Stanton, G. R. Athenian Politics c. 800–500 BC: A Sourcebook, Routledge, London (1990), p. 76.
  2. Plutarch - Life of Solon
  3. Plutarch - Life of Solon
  4. Plutarhc - Life of Solon
  5. راه باریک آزادی ، دارون عجم اوغلو ، ص 59
  6. راه باریک آزادی، دارون عجم اوغلو، ص 60
  7. plutarch , life of solon
  8. plutarch , life of solon

Wikipedia contributors، «Solon،» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Solon&oldid=219218299 (accessed June 19, 2008).