اورشانابی

اورشانابی که با نام سورسونابو نیز شناخته می شود، شخصیتی در اساطیر بین‌النهرین بود. نام او غیرمعمول و ترجمه آن دشوار است و شامل یک پیشوند رایج در نام‌های سومری و یک عدد به خط میخی است که می‌توان آن را هم دو-سوم و هم چهل خواند. به احتمال زیاد این یک ساختار دانشورانه مصنوعی بوده است. او از نسخه‌های بابلی قدیم و بابلی استاندارد حماسه گیلگمش و همچنین از اقتباس هیتی آن شناخته شده است. او به عنوان یک قایقرانِ در خدمت اوتنپیشتی توصیف می‌شود و مسئول بردن گیلگمش به قلمرو وی است. در نسخه استاندارد بابلی، او همچنین در نهایت با گیلگمش به اوروک برمی‌گردد. علاوه بر این، چنین مطرح شده که او ممکن است به عنوان یک بازمانده از سیل بزرگ در نظر گرفته شود و یا به عنوان یک قایقران مردگان مانند حموت-تابل یا خارون یونانی عمل کرده است.

نقش در حماسه گیلگمش

نام اورشانابی در نسخه «بابلی استاندارد» حماسه گیلگمش ، و همچنین در یک قطعه بابلی قدیم و اقتباس هیتی، آمده است. اما او در بخش‌های باقی‌مانده از همه گونه‌های دیگر، از جمله حماسه بابلی میانه، قطعات اکدی از هاتوسا و اقتباس هوری غایب است. او به عنوان یک قایقرانِ در خدمت اوتنپیشتی توصیف شده است. قایق او به عنوان ماگیلو توصیف می شود که بر اساس سایر متون ادبی قابلیت اقیانوس‌پیمایی را داشت و برای سفرهای طولانی مناسب بود. او مسئول حمل و نقل کسانی است که می‌خواهند از اقیانوس کیهانی که انتهای جهان را از قلمرو اربابش جدا می‌کند، گذر کنند. در بخش پایانی حماسه، او نقش همراه گیلگمش را دارد.

در حماسه معیار بابلی، سیدوری در زمانی که در حال توضیح چگونگی رسیدن به اوتنپیشتی برای گیلگمش است، برای نخستین بار نام اورشانابی را بر زبان می‌آورد. سیدوری به گیلگمش می‌گوید که می‌توان اوتنپیشتی را در جنگل و در حال جمع‌آوری چوب پیدا کرد. گیلگمش مسلح به طبر و دشنه به آنجا می‌شتابد و پس از مواجهه با اورشانابی با او می‌جنگد و «افراد سنگی» همراه با او را خُرد می‌کند. ماهیت «افراد سنگی» نامشخص است. نسخه هیتی حماسه آنها را یک جفت مجسمه که خدمه اورشانابی هستند، تصویر می‌کند و به نظر اندرو جرج همین امر را می‌توان برای اصل بین‌النهرینی تصور کرد.

پس از یک افتادگی در متن، اورشانابی از گیلگمش درباره وضعیت بد او می‌پرسد و در پاسخ داستان مرگ انکیدو و درک میرایی خود را که در پی آن آمده است، می‌شنود. این بخش با بازگویی مشابهی از اعمال گیلگمش در هنگام سوگواری برای انکیدو و در دیدارهای او با سیدوری و اوتنپیشتی مقایسه شده است. تکرار بخش‌های خاص در طول مواجهه او با شخصیت‌های دیگر، بخشی از فرآیند همگن‌سازی بود که به منظور پیوند دادن عناصری است که از روایت‌های اصلی متمایز سرچشمه گرفته‌اند تا به یک شعر حماسی منفرد تبدیل شوند.

ارتباط مطرح‌شده با خارج از حماسه

پیرو روایت بروص از طوفان، که در آن قهرمان و خانواده‌اش همراه با یک راننده کشتی هستند، اندرو جرج پیشنهاد می‌کند که ممکن است اورشانابی شخصیتی از نسخه قدیمی‌تر همان سنت باشد، و به همین ترتیب اعتقاد بر این بوده که یکی از قهرمانان داستان طوفان است.

منابع

• Beckman, Gary (2003). "Gilgamesh in Ḫatti". Hittite Studies in Honor of Harry A. Hoffner Jr. on the Occasion of His 65th Birthday. Penn State University Press. pp. 37–58. doi:10.1515/9781575065434-006. hdl:2027.42/77471. ISBN 9781575065434.
• Beckman, Gary (2019). The Hittite Gilgamesh. Atlanta, GA: Lockwood Press. ISBN 978-1-948488-07-5. OCLC 1103440509.
• Fink, Sebastian (2014). "Gilgameš und Uršanabi". Revue d'Assyriologie et d'archéologie orientale (به آلمانی). Presses Universitaires de France. 108: 67–69. ISSN 0373-6032. JSTOR 44646361. Retrieved 2023-04-04.
• George, Andrew R. (2003). The Babylonian Gilgamesh epic: introduction, critical edition and cuneiform texts. Oxford New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-814922-0. OCLC 51668477.
• George, Andrew R. (2014), "Ur-šanabi", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2023-04-06
• Kilmer, Anne Draffkorn (1996). "Crossing the Waters of Death: The "Stone Things" in the Gilgamesh Epic". Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. Department of Oriental Studies, University of Vienna. 86: 213–217. ISSN 0084-0076. JSTOR 23864736. Retrieved 2023-04-06.
• Schwemer, Daniel (2010). "Entrusting the witches to Ḫumuṭ-tabal: The ušburruda ritual BM 47806 +". Iraq. Cambridge University Press (CUP). 72: 63–78. doi:10.1017/s0021088900000590. ISSN 0021-0889.