اوپن‌استریت‌مپ

یک پروژه مشترک برای ایجاد یک نقشه قابل ویرایش رایگان از جهان


اوپن‌استریت‌مپ (به انگلیسی: OpenStreetMap) (اختصاری OSM) یک پروژه مشارکتی برای ایجاد نقشه جهانی قابل ویرایش آزاد است. ایجاد و رشد اواس‌ام به دلیل محدودیت در استفاده یا در دسترس بودن داده‌های نقشه در بسیاری از نقاط جهان و ظهور سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی ارزان قیمت ایجاد شده‌است.[۶] اواس‌ام نمونه ای بارز از اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه شناخته شده‌است.

اوپن‌استریت‌مپ
صفحه اصلی اواس‌ام
گونه وبگاه
نقشه‌برداری مشارکتی
در دسترس به زبان۹۶ زبان و انواع آن‌ها[۱]
مالکبنیاد اوپن‌استریت‌مپ[۲]
پدیدآور(ها)استیو کوست (صفحه کاربر در اواس‌ام)
وبگاه
تجاری؟خیر
نیاز به ثبت نامفقط برای مشارکت کنندگان لازم است، برای مشاهده موردنیاز نیست.
شمار کاربران۱۰٫۶ میلیون[۳]
راه‌اندازی۹ اوت ۲۰۰۴؛ ۲۰ سال پیش (۲۰۰۴-09}})[۴]
وضعیت کنونیفعال(اطلاعات بیشتر)
پروانه
پروانه آزاد پایگاه داده
نوشته‌شده باروبی, جاوااسکریپت

پروژه اواس‌ام در سال ۲۰۰۴، توسط استیو کوست در لندن کلید خورد. این پروژه از موفقیت ویکی‌پدیا و غلبه بر داده‌های نقشه اختصاصی در انگلستان و جاهای دیگر الهام گرفته شده بود.[۷][۸] از آن زمان به بعد، به بیش از دو میلیون کاربر ثبت شده افزایش پیدا کرده‌است،[۹] کاربرانی که می‌توانند داده‌های نقشه را با استفاده از بررسی دستی، دستگاه‌های جی‌پی‌اس، عکس‌برداری هوایی و سایر منابع آزاد جمع‌آوری و ترسیم کنند. درنهایت این داده‌های جمع‌سپاری شده تحت مجوز پایگاه داده باز(اودی‌بی‌ال) منتشر می‌شوند. وبگاه رسمی اواس‌ام توسط بنیاد اوپن‌استریت‌مپ که یک سازمان غیرانتفاعی ناسودبر ثبت شده در انگلستان است پشتیبانی می‌شود.

از داده‌های اواس‌ام می‌توان به روش‌های مختلفی از جمله تهیه نقشه‌های کاغذی و نقشه‌های الکترونیکی (برای مثال مانند گوگل مپسزمین‌کدیابی از مکان‌ها و نام‌ها و مسیریابی استفاده کرد. از کاربران برجسته اواس‌ام می‌توان به فیس‌بوک، اینستاگرام، اسنپ‌چت، اکیوودر، کریگزلیست، سزنم، اواس‌ام‌اند و فوراسکور اشاره کرد. بسیاری از کاربران دستگاه‌های جی‌پی‌اس از داده‌های اواس‌ام برای جایگزینی داده‌های نقشه داخلی در دستگاه‌های خود استفاده می‌کنند.[۱۰] داده‌های اواس‌ام با منابع داده اختصاصی مقایسه شده،[۱۱] با این حال در سال ۲۰۰۹ کیفیت داده‌ها در سراسر جهان متفاوت بوده‌است.[۱۲][۱۳]

تاریخچه

ویرایش
 
عکسی از بنیان‌گذار اوپن‌استریت‌مپ سال ۲۰۰۹

اوپن‌استریت‌مپ در سال ۲۰۰۴ توسط استیو کوست و با تمرکز بر روی نقشه‌برداری از انگلستان بنیان‌گذاری شد. در انگلستان و کشورهای دیگر، پروژه‌های دولتی و مالیاتی مانند آژانس ملی نقشه‌برداری انگلستان مجموعه داده‌های زیادی را ایجاد کردند اما نتوانستند آزادانه و گسترده به توزیع آنها بپردازند. اولین ویرایش توسط «مجله مسیریابی» که یک جاده بود در سال ۲۰۰۵[۱۴] در شهر لندن انجام شد.[۱۵]

در آوریل سال ۲۰۰۶، بنیاد اوپن‌استریت‌مپ با هدف تشویق رشد، توسعه و توزیع داده‌های آزاد جغرافیایی و ارائه اطلاعات مربوط به داده‌های مکانی برای استفاده و اشتراک گذاری همگانی ایجاد شد. همچنین در دسامبر سال ۲۰۰۶، یاهو! تأیید کرد که اوپن‌استریت‌مپ می‌تواند از عکس‌برداری هوایی خود به عنوان زمینه ای برای تولید نقشه استفاده کند.[۱۶]

در آوریل سال ۲۰۰۷، شرکت اطلاعات پیمایش خودرو(AND) مجموعه داده‌های کامل جاده ای برای هلند و داده‌های جاده اصلی هند و چین را به این پروژه اهدا کرد[۱۷] و همچنین تا ژوئیه ۲۰۰۷، زمانی که اولین رویداد بین‌المللی اواس‌ام با نام «State of Map» برگزار شد، ۹۰۰۰ کاربر ثبت نام کرده بودند. از حامیان این رویداد می‌توان به گوگل، یاهو! و مولتی‌مپ اشاره کرد. در اکتبر سال ۲۰۰۷، اوپن‌استریت‌مپ مجموعه داده‌های جاده ای از اداره آمار ایالات متحده آمریکا را اضافه و تکمیل کرد.[۱۸][۱۹] دانشگاه آکسفورد در دسامبر سال ۲۰۰۷، به اولین سازمان بزرگی تبدیل شد که از داده‌های اوپن‌استریت‌مپ در وب سایت اصلی خود استفاده کرد.[۲۰] تا سال ۲۰۰۸ راه‌های وارد کردن و استخراج داده‌ها رو به رشد بود، این پروژه ابزاری جهت اضافه کردن داده‌های اوپن‌استریت‌مپ به واحدهای قابل حمل جی‌پی‌اس تولید کرد، و جایگزین نقشه‌های اختصاصی و قدیمی آنها شد.[۲۱] در ماه مارس، دو بنیانگذار اعلام کردند که ۲٫۴ میلیون یورو بودجه سرمایه‌گذاری از طرف شرکت «CloudMade»، یک شرکت تجاری که از داده‌های اوپن‌استریت‌مپ استفاده می‌کند، دریافت کرده‌اند.[۲۲] در نوامبر ۲۰۱۰، بینگ مجوز خود را تغییر داد تا اجازه دهد از تصاویر ماهواره ای خود برای تهیه نقشه استفاده کند.[۲۳]

در سال ۲۰۱۲، شروع قیمت‌گذاری برای گوگل مپس باعث شد چندین وب سایت برجسته به جای استفاده از گوگل، خدمات خود را به اوپن‌استریت‌مپ یا سایر رقبا تغییر دهند.[۲۴] از جمله مهمترین آنها «Foursquare» و کریگزلیست بودند که با اوپن‌استریت‌مپ سازگار شدند و همچنین اپل، که با گوگل قرارداد خود را لغو کرده و یک پلت فرم نقشه‌برداری خود ساخته با استفاده از داده‌های تام‌تام و اوپن‌استریت‌مپ راه اندازی کرد.[۲۵]

تولید نقشه

ویرایش

در تولید نقشه، ابتدا داده‌ها توسط داوطلبانی که با استفاده از ابزارهایی از قبیل واحد سامانه موقعیت‌یاب جهانی دستی، نوت بوک، دوربین دیجیتال یا ضبط صوت نظرسنجی منظم در زمین انجام می‌دهند، جمع می‌شود. سپس داده‌ها در پایگاه داده اوپن‌استریت‌مپ ذخیره می‌شود. رویدادهای مسابقه نیز توسط تیم اوپن‌استریت‌مپ و توسط سازمان‌های غیر انتفاعی و دولت‌های محلی برای نقشه برداری از یک منطقه خاص برگزار می‌شود.

استفاده از نقشه

ویرایش

نرم‌افزارهایی برای استفاده از نقشه

ویرایش
 
نمایی از لایه اوپن‌استریت‌مپ ناحیه سوهو در مرکز شهر لندن، در حالت استاندارد
 
داده‌های اوپن‌استریت‌مپ خام در حال بارگیری هند در «QGIS» برای تجزیه، تحلیل و نقشه‌برداری.
داده‌های ارائه شده توسط پروژه اواس‌ام را می‌توان در یک مرورگر وب با پشتیبانی جاوااسکریپت از طریق پروتکل انتقال ابرمتن (HTTP) در وب سایت رسمی آن مشاهده کرد. نماهای اساسی نقشه ارائه شده عبارتند از: استاندارد، نقشه چرخه، نقشه حمل و نقل و انسان دوستانه. نمایش رشته‌ای از نقشه و گزینه‌های دسته‌بندی از طریق مرورگر وب اوپن‌استریت‌مپ در دسترس است.
اواس‌ام‌اند یک نرم‌افزار آزاد برای دستگاه‌های تلفن همراه اندروید و آی‌اواس است که می‌تواند از داده‌های برداری آفلاین اواس‌ام استفاده کند.
Maps.me یک نرم‌افزار آزاد برای دستگاه‌های تلفن همراه اندروید و آی‌اواس است که نقشه‌های آفلاین را بر اساس داده‌های اواس‌ام فراهم می‌کند.
نقشه گنوم رابط کاربری گرافیکی است که به زبان جاوااسکریپت نوشته شده و در نگارش گنوم ۳٫۱۰ معرفی شده‌است. این برنامه مکانیزمی را برای یافتن موقعیت مکانی کاربر با استفاده از «GeoClue» فراهم می‌کند و همچنین، مسیرهایی را از طریق «GraphHopper» پیدا می‌کند و می‌تواند پاسخ درخواست‌هارا در یک فهرست ارائه کند.
ماربل یک نرم‌افزار جهان مجازی در کی‌دی‌ئی است که از اوپن‌استریت‌مپ پشتیبانی می‌کند.

فاکس‌تروت‌جی‌پی‌اس

ویرایش
فاکس‌تروت‌جی‌پی‌اس به(انگلیسی: FoxtrotGPS) یک نمایشگر نقشه بر پایه جی‌تی‌کی برای ورودی‌های لمسی[۲۶] است که در مخازن دبیان و اس‌اچ‌آر(سیستم عامل) قابل دسترسی است.[۲۷]

وبگاه رسمی اوپن‌استریت‌مپ یک رابط کاربری شناور با استفاده از کتابخانه Leaflet جاوااسکریپت فراهم می‌کند که با استفاده از آن کاشی‌های نقشه توسط موتور ارائه دهنده مپ‌نیک و همچنین کاشی‌هایی از منابع دیگر از جمله OpenCycleMap.org فراهم می‌شود.[۲۸]

با استفاده از داده‌های اواس‌ام و از طریق نرم‌افزارهای مختلف از جمله Jawg Maps,مپ‌نیک، Mapbox Studio ,Mapzen's Tangrams می‌توان نقشه‌های دلخواه تولید کرد.

کمک‌های بشردوستانه

ویرایش
 
[۲۹]

زمین‌لرزه هائیتی در سال ۲۰۱۰ الگویی را برای همکاری سازمان‌های غیردولتی (ناسود بر) با سازمان‌های بین‌المللی ایجاد کرده‌است.[۳۰] اوپن‌استریت‌مپ و داوطلبان مشترک تنها در دو روز، با استفاده از تصاویر ماهواره ای موجود برای نقشه‌برداری از جاده‌ها، ساختمان‌ها و اردوگاه‌های پناهندگان پورتو پرنس «کاملترین نقشه دیجیتال جاده‌های هائیتی» را ترسیم کردند.[۳۱][۳۲]

داده‌ها و نقشه‌های بدست آمده توسط چندین سازمان ارائه دهنده کمک‌های امدادی مانند بانک جهانی،[۳۳] مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا،[۳۴] دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل،[۳۵] «UNOSAT»[۳۵] و سایر سازمان‌ها استفاده شده‌است.[۳۶]

سازمان‌های غیردولتی، مانند گروه بشر دوستانه اوپن‌استریت‌مپ و دیگران، با اهداکنندگانی مانند آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) همکاری کرده‌اند تا سایر مناطق هائیتی و بخش‌هایی از بسیاری از کشورها، هم برای ایجاد داده‌های نقشه برای مکانهایی که خالی هستند و هم برای جذب و ایجاد ظرفیت افراد محلی نقشه‌برداری کنند.[۳۷]

پس از زلزله هائیتی، جامعه اوپن‌استریت‌مپ نقشه‌برداری را جهت پشتیبانی از سازمان‌های بشردوستانه (ناسودبر) در برابر بحران‌ها و بلایای مختلف ادامه داد. پس از جنگ شمال مالی در ژانویه ۲۰۱۳،[۳۸] طوفان هایان فیلیپین در نوامبر ۲۰۱۳،[۳۹][۴۰] و همه‌گیری بیماری ویروسی ابولا در غرب آفریقا در سال ۲۰۱۴[۴۱] جامعه اوپن‌استریت‌مپ نشان داده‌است که می‌تواند نقش بسزایی در حمایت از سازمانهای بشردوستانه ایفا کند.

گروه بشر دوستانه اوپن‌استریت‌مپ، به عنوان واسط بین جامعه اوپن‌استریت‌مپ و سایر سازمان‌های بشر دوستانه (ناسود بر) عمل می‌کند.

همگام با اقدامات پس از بحران، گروه بشر دوستانه اوپن‌استریت‌مپ برای ساختن الگوهای اضطراری بهتر و رشد جوامع محلی اوپن‌استریت‌مپ که شامل کشورهایی مانند اوگاندا، سنگال، جمهوری دموکراتیک کنگو با همکاری نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر، سازمان پزشکان بدون مرز،[۴۲] بانک جهانی[۴۳] و سایر گروه‌های بشر دوستانه می‌شود، همکاری می‌کند.[۴۴]

تحقیقات علمی

ویرایش

از داده‌های اوپن‌استریت‌مپ تا به حال بارها برای تحقیقات علمی استفاده شده‌است برای مثال از داده‌های مربوط به جاده برای ترسیم آن در مناطقی که فاقد جاده است استفاده می‌شود.[۴۵]

رویداد سالانه به نام «وضعیت نقشه»

ویرایش
 
پوستر رویداد «وضعیت نقشه» سال ۲۰۱۷، آسیا

از سال ۲۰۰۷، انجمن اواس‌ام رویداد سالانه و بین‌المللی ای به نام (به انگلیسی: State of Map) برگزار کرده‌است.

مکان‌های برگزاری شده تا به امروز:

همچنین به‌طور مشابه، رویدادهای مختلف ملی، منطقه ای و قاره ای از «وضعیت نقشه»، در آسیا، بالتیک و آمریکا برگزار می‌شود.[۵۸]

قوانین حقوقی

ویرایش

شرایط صدور مجوز

ویرایش

داده‌های اوپن‌استریت‌مپ در ابتدا با هدف ارتقاء استفاده آزاد و توزیع مجدد داده‌ها، تحت مجوز کرییتیو کامنز منتشر شد. در سپتامبر سال ۲۰۱۲، پروانه پیشین اوپن‌استریت‌مپ با هدف تمرکز بیشتر بر روی داده‌ها به جای ارایه، به پروانه پروانه پایگاه داده باز (اوبی‌دی‌ال) تغیر یافت.[۵۹][۶۰] در جریان این تغییر مجوز، برخی داده‌های بخش عمومی نقشه حذف شدند. این تغییر شامل اطلاعاتی می‌شود که اعضای آن با مجوز جدید موافقت نکردند و همچنین شامل داده‌هایی است که با مجوز جدید همخوانی ندارند.

جستارهای وابسته

ویرایش

پیوند به بیرون

ویرایش

منابع

ویرایش

  1. "openstreetmap-website/config/locales at master". Retrieved 30 Sep 2019 – via GitHub.
  2. "FAQ". OpenStreetMap Wiki. Retrieved 15 April 2011.
  3. "OpenStreetMap Statistics". OpenStreetMap. OpenStreetMap Foundation. Archived from the original on 13 August 2021. Retrieved 10 Nov 2023.
  4. "History of OpenStreetMap". OpenStreetMap wiki. 20 August 2019. Retrieved 30 Sep 2019.
  5. "openstreetmap.org Competitive Analysis, Marketing Mix and Traffic". Alexa (به انگلیسی). Archived from the original on 1 July 2019. Retrieved 30 September 2019.
  6. Anderson, Mark (18 October 2006). "Global Positioning Tech Inspires Do-It-Yourself Mapping Project". National Geographic News. Archived from the original on 11 February 2009. Retrieved 25 February 2012.
  7. Lardinois, Frederic (9 August 2014). "For the Love of Mapping Data" (Interview). TechCrunch. Retrieved 30 Sep 2019.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  8. Frederick Ramm; Jochen Topf; Steve Chilton (2011). OpenStreetMap: Using and Enhancing the Free Map of the World. UIT Cambridge.[بدون شابک]
  9. Neis, Pascal; Zipf, Alexander (2012), "Analyzing the Contributor Activity of a Volunteered Geographic Information Project — the Case of OpenStreetMap", ISPRS International Journal of Geo-Information, 1 (2): 146–165, Bibcode:2012IJGI....1..146N, doi:10.3390/ijgi1020146
  10. "OSM Maps on Garmin". OpenStreetMap Wiki. Retrieved 25 July 2014.
  11. Zielstra, Dennis. "Comparing Shortest Paths Lengths of Free and Proprietary Data for Effective Pedestrian Routing in Street Networks" (PDF). University of Florida, Geomatics Program. Archived from the original (PDF) on 15 December 2012. Retrieved 14 November 2012.
  12. Haklay, M. (2010). "How good is volunteered geographical information? A comparative study of OpenStreetMap and Ordnance Survey datasets" (PDF). Environment and Planning B: Planning and Design. 37 (4): 682–703. doi:10.1068/b35097.
  13. Coleman, D. (2013). "Potential Contributions and Challenges of VGI for Conventional Topographic Base-Mapping Programs". In Sui, D.; Elwood, S; Goodchild, M. (eds.). Crowdsourcing Geographic Knowledge: Volunteered Geographic Information (VGI) in Theory and Practice. New York, London: Springer Science+Business Media Dordrecht. pp. 245–264. doi:10.1007/978-94-007-4587-2. ISBN 978-94-007-4586-5.
  14. Coast, Steve. "Changest #1 on OpenStreetMap". OpenStreetMap (به انگلیسی). Retrieved September 19, 2018.
  15. Sinton, Diana (April 6, 2016). "OSM: The simple map that became a global movement". The Directions Mag. Archived from the original on 19 September 2018. Retrieved September 19, 2018.
  16. Coast, Steve (4 December 2006). "Yahoo! aerial imagery in OSM". OpenGeoData. Archived from the original on 20 February 2011. Retrieved 15 April 2011.
  17. Coast, Steve (4 July 2007). "AND donate entire Netherlands to OpenStreetMap". OpenGeoData. Archived from the original on 23 August 2011. Retrieved 15 April 2011.
  18. Boeing, G. (2017). "OSMnx: New Methods for Acquiring, Constructing, Analyzing, and Visualizing Complex Street Networks". Computers, Environment and Urban Systems. 65: 126–139. arXiv:1611.01890. doi:10.1016/j.compenvurbsys.2017.05.004. Retrieved 26 August 2017.
  19. Willis, Nathan (11 October 2007). "OpenStreetMap project imports US government maps". Linux.com. Retrieved 16 April 2011.
  20. Batty, Peter (3 December 2007). "Oxford University using OpenStreetMap data". Geothought. Retrieved 16 April 2011.
  21. Fairhurst, Richard (13 January 2008). "Cycle map on your GPS". Système D. Retrieved 16 April 2011.
  22. "We're funded!". CloudMade. 17 مارس 2008. Archived from the original on 15 February 2012. Retrieved 16 April 2011.
  23. "Bing engages open maps community". 23 November 2010. Archived from the original on 4 June 2016. Retrieved 13 November 2019.
  24. Fossum, Mike (20 March 2012). "Websites Bypassing Google Maps Due to Fees". Retrieved 13 November 2012.
  25. Ingraham, Nathan (11 June 2012). "Apple using TomTom and OpenStreetMap data in iOS 6 Maps app". Retrieved 13 November 2012.
  26. "FoxtrotGPS homepage".
  27. "FoxtrotGPS in Debian".
  28. "OpenCycleMap.org – the OpenStreetMap Cycle Map". opencyclemap.org.
  29. "OpenStreetMap Activities for Typhoon Haiyan (2013)". Neis-one.org. Archived from the original on 10 February 2015. Retrieved 24 April 2015.
  30. "CrisisCommons". CrisisCommons.
  31. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام forbes وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  32. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام nytimes وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  33. Turner, Andrew (3 February 2010). "World Bank Haiti Situation Room – featuring OSM".
  34. European Commission Joint Research Centre (15 ژانویه 2010). "Haiti Earthquakes: Infrastructure Port-au-Prince 15/01/2010" (PDF). Archived from the original (PDF) on 25 October 2012.
  35. ۳۵٫۰ ۳۵٫۱ Batty, Peter (14 February 2010). "OpenStreetMap in Haiti – video".
  36. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام osm-wiki-haiti وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  37. "OSM Marks the SpotHaitians use a crowdsourced map to chart their own country, and its development". medium.com. 26 June 2013.
  38. "OSM 2012 Mali Crisis wiki page". Retrieved 7 August 2014.
  39. MacKenzie, Debora (12 November 2013). "Social media helps aid efforts after typhoon Haiyan". Retrieved 7 August 2014.
  40. Meyer, Robinson (12 November 2013). "How Online Mapmakers Are Helping the Red Cross Save Lives in the Philippines". Retrieved 7 August 2014.
  41. Nuviun. "How the Internet is Stopping the Ebola Outbreak, One Street Map at a Time". Archived from the original on 19 October 2014. Retrieved 7 August 2014.
  42. Vyncke, Jorieke. "A week in Lubumbashi (DRC)". Archived from the original on 20 September 2016. Retrieved 31 July 2016.
  43. "Out and about in Yogyakarta, Indonesia: An OSM workshop sponsored by the World Bank". Retrieved 15 November 2012.
  44. "Preventative Mapping in Uganda with the Red Cross". Humanitarian OpenStreetMap Team. Retrieved 15 November 2012.
  45. Ibisch, Pierre & Hoffmann, Monika & Kreft, Stefan & Pe'er, Guy & Kati, Vassiliki & Biber-Freudenberger, Lisa & Dellasala, Dominick & Vale, Mariana & Hobson, Peter & Selva, Nuria. (2016). A global map of roadless areas and their conservation status. Science. 354. 1423–1427. 10.1126/science.aaf7166.Open access at researchgate.net
  46. "State Of The Map 2007". OpenStreetMap. Retrieved 14 September 2013.
  47. "State Of The Map 2008". OpenStreetMap. Retrieved 14 September 2013.
  48. "State Of The Map 2009". OpenStreetMap. Retrieved 14 September 2013.
  49. "State Of The Map 2010". OpenStreetMap. Retrieved 14 September 2013.
  50. "State Of The Map 2011". OpenStreetMap. Retrieved 14 September 2013.
  51. "State Of The Map 2012". OpenStreetMap. Retrieved 14 September 2013.
  52. "State Of The Map 2013". OpenStreetMap. Retrieved 14 September 2013.
  53. "State Of The Map 2014". OpenStreetMap. Archived from the original on 13 November 2014. Retrieved 2 June 2014.
  54. "OpenStreetMap events in 2015". OpenStreetMap. Retrieved 22 September 2016. The SotM working group, with the support of the OSMF board, has therefore agreed that there will be no OSM Foundation organised conference this year.
  55. "State Of The Map 2016". OpenStreetMap. Retrieved 11 October 2015.
  56. "State Of The Map 2017". OpenStreetMap. Retrieved 7 July 2017.
  57. "State Of The Map 2018". OpenStreetMap. Retrieved 14 June 2018.
  58. "State Of The Map – OpenStreetMap Wiki". wiki.openstreetmap.org (به انگلیسی). Retrieved 7 August 2018.
  59. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام ogd-Fairhurst وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  60. "Licence – OpenStreetMap Foundation". wiki.osmfoundation.org (به انگلیسی). Retrieved 27 February 2018.