ایرباس ای ۳۰۰ (Airbus A300) یک هواپیمای جت دو موتوره پهن‌پیکر با برد کوتاه تا متوسط می‌باشد که توسط ایرباس طراحی و ساخته شده‌است. این هواپیما به‌طور رسمی در سال ۱۹۶۹ معرفی شد و در اکتبر ۱۹۷۲ (آبان ۱۳۵۱) به پرواز درآمد. این هواپیما نخستین گونه از هواپیماهای جت تجاری دو موتوره پهن‌پیکر و همچنین نخستین هواپیمای ساخت کنسرسیوم اروپایی ایرباس است که اکنون گروه ایرباس نامیده می‌شود. به‌طور معمول ایرباس ای ۳۰۰ دارای ۲۶۶ صندلی در دو کلاس پروازی می‌باشد و بسته به مدل آن تا حداکثر ۷۵۴۰ کیلومتر (۴۰۷۰ مایل دریایی) برد دارد.

ایرباس آ۳۰۰
An Airbus A300B4-600R painted in the livery of Libyan Arab Airlines takes flight, leaving the runway at Malta International Airport.
ایرباس A300-600 ایران ایر
کاربری جت مسافربری پهن‌پیکر
کشور سازنده چندملیتی
تولیدکننده ایرباس
نخستین پرواز ۲۸ اکتبر ۱۹۷۲
معرفی ۳۰ مه ۱۹۷۴ با ایر فرانس
وضعیت فعال
کاربر اصلی فدکس اکسپرس هواپیمایی ام ان جی
یوپی‌اس ایرلاینز
یوروپین ایر ترنسپورت لایپزیگ
دی اچ ال اویشن
ایران ایر
هواپیمایی معراج
هواپیمایی قشم
هواپیمایی ماهان
هواپیمایی ایران ایر تور
ساخته‌شده ۲۰۰۷–۱۹۷۴
تعداد ساخته‌شده ۵۶۱
گونه‌ها ایرباس بلوگا
ایرباس ای۳۱۰
توسعه‌یافته به ایرباس ای۳۳۰
ایرباس ای۳۴۰

طراحی این هواپیما در میانه دهه شصت میلادی به‌عنوان یک پروژه مشترک میان چند سازنده مختلف هواپیما در کشورهای انگلستان، آلمان غربی و فرانسه به اجرا درآمد. در سپتامبر ۱۹۶۷ کشورهای مشارکت‌کننده یک یادداشت تفاهم به منظور تولید این هواپیما امضا کردند. در آوریل ۱۹۶۹ انگلستان از این پروژه عقب‌نشینی کرد اما فرانسه، آلمان و اسپانیا توافقی را در مه ۱۹۶۹ امضا کردند و صنایع ایرباس رسماً در دسامبر ۱۹۷۰ به منظور طراحی و تولید ای ۳۰۰ شکل گرفت. نخستین پیش نمونه در اکتبر ۱۹۷۲ پرواز کرد.

ایرفرانس نخستین مشتری ایرباس ای ۳۰۰، این هواپیما را از مه سال ۱۹۷۴ وارد خدمت نمود. در ادامه پس از یک دوره کوتاه تقاضا، ای ۳۰۰ با فروش بسیاری مواجه و پس از آن به مدت سه دهه با روند مناسبی تولید شد. ای ۳۰۰ محبوب بسیاری از کاربران هواپیماهای باری نیز بود و گونه‌های گوناگونی از آن با توانایی ترابرد بار ساخته شده‌است. تولید این هواپیما و گونه کوچکتر آن، ای ۳۱۰، در ژوئیه ۲۰۰۷ متوقف شد.[۱][۲]

مشخصات

ویرایش

ایرباس آ-۳۰۰ دارای دو موتور توربوفن در زیر دو بال است.

  • فاصله نوک دو بال: ۴۴٫۸ متر
  • طول: ۵۴٫۱ متر
  • ارتفاع: ۱۶٫۵ متر
  • ظرفیت مسافر: ۳۶۱ نفر (در مدل ایرباس آ-۳۰۰–۶۰۰ آر)
  • بیشینه سرعت: ۸۵/۰ ماخ (۸۹۵ کیلومتر بر ساعت) (در مدل ایرباس آ-۳۰۰–۶۰۰ آر)
  • محدوده پرواز: ۷۷۰۰ کیلومتر

مدل‌ها

ویرایش
  • A300B۲ مدل پایه مسافربری
  • A300B۴ مدل مسافربری با محدوده پرواز بیشتر
  • A300C۴ مدل مسافربری با امکان تغییر کاربری
  • A300F۴ مدل ترابری
  • ایرباس ۶۰۰–۳۰۰؛ مدل مدرن‌تر

مشخصات فنی

ویرایش
مدل A300B4-200[۳] A300-600R[۴] A300-600F[۵]
شمار خدمه کابین سه دو
کابین اصلی 281 (2-4-2 Y @ 34in)309 (2-4-2 Y @ 31in)max 345 247 (46 2-2-2 F + 201 2-4-2 Y)285 (2-4-2 Y @ 34in)max 345 (3-3-3 Y) 540 m³43 AYY ULD9 AMJ/LD7 + 16 AYY
کابین بار 20 LD3 + bulk 22 LD3 + bulk / 158 m³
طول ۵۳٫۶۱ متر (۱۷۵٫۹ فوت) ۵۴٫۰۸ متر (۱۷۷٫۴ فوت)
ارتفاع کلی ۱۶٫۷۲ متر (۵۴٫۹ فوت) ۱۶٫۶۶ متر (۵۴٫۷ فوت)
طول بال‌ها ۴۴٫۸۳ متر (۱۴۷٫۱ فوت) ۴۴٫۸۴ متر (۱۴۷٫۱ فوت)
مساحت بال ۲۶۰ متر مربع (۲٬۸۰۰ فوت مربع)[۶]
حداکثر عرض کابین ۵٫۲۸۷ متر (۱۷٫۳۵ فوت)
قطر بدنه ۵٫۶۴ متر (۱۸٫۵ فوت)
حداکثر وزن تیک‌آف ۱۶۵٬۰۰۰ کیلوگرم (۳۶۳٬۷۶۳ پوند) ۱۷۱٬۷۰۰ کیلوگرم (۳۷۸٬۵۳۴ پوند) ۱۷۰٬۵۰۰ کیلوگرم (۳۷۵٬۸۸۸ پوند)
MLW ۱۳۶٬۰۰۰ کیلوگرم (۲۹۹٬۸۲۹ پوند) ۱۴۰٬۰۰۰ کیلوگرم (۳۰۸٬۶۴۷ پوند)
MZFW ۱۲۶٬۰۰۰ کیلوگرم (۲۷۷٬۷۸۲ پوند) ۱۳۰٬۰۰۰ کیلوگرم (۲۸۶٬۶۰۱ پوند)
حداکثر بار قابل حمل ۳۷٬۴۹۵ کیلوگرم (۸۲٬۶۶۲ پوند) ۴۱٬۳۷۴ کیلوگرم (۹۱٬۲۱۴ پوند) ۴۸٬۲۹۳ کیلوگرم (۱۰۶٬۴۶۸ پوند)
حداکثر ظرفیت حمل سوخت ۴۸٬۴۷۰ کیلوگرم (۱۰۶٬۸۵۸ پوند)

۶۲٬۰۰۰ لیتر (۱۶٬۰۰۰ گالون آمریکایی)

۵۳٬۵۰۵ کیلوگرم (۱۱۷٬۹۵۸ پوند) ۶۸٬۱۶۰ لیتر (۱۸٬۰۱۰ گالون آمریکایی)
وزن خالی هواپیما ۸۸٬۵۰۵ کیلوگرم (۱۹۵٬۱۲۰ پوند) ۸۸٬۶۲۶ کیلوگرم (۱۹۵٬۳۸۷ پوند) ۸۱٬۷۰۷ کیلوگرم (۱۸۰٬۱۳۳ پوند)
موتورها CF6-50C2 یا JT9D-59A CF6-80C2 or PW4158
قدرت ۲۴۹–۲۷۰ کیلونیوتن (۵۶٬۰۰۰–۶۱٬۰۰۰ پوند-نیرو)[۷]
طول باند مورد نیاز برای پرواز (MTOW, SL, ISA) ۲٬۳۰۰ متر (۷٬۵۰۰ فوت) ۲٬۴۰۰ متر (۷٬۹۰۰ فوت)
سرعت کروز ماخ ۰٫۷۸ (۴۵۰ گره؛ ۸۳۳ کیلومتر بر ساعت) at FL350
Mmo ۰٫۸۲ ماخ[۷]
برد ۷٬۵۰۰ کیلومتر / ۴٬۰۵۰ ناتیکال مایل[۷]

مشخصات موتور بر حسب مدل

ویرایش
جدول گواهی تایپ
مدل تاریخ موتورها
A300B2-1A ۱۹۷۴ General Electric CF6-50A
A300B2-1C ۱۹۷۵ General Electric CF6-50C
A300B2K-3C ۱۹۷۶ General Electric CF6-50CR
A300B4-2C ۱۹۷۶ General Electric CF6-50C
A300B4-103 ۱۹۷۹ General Electric CF6-50C2
A300B4-120 ۱۹۷۹ Pratt & Whitney JT9D-59A
A300B2-203 ۱۹۸۰ General Electric CF6-50C2
A300B4-203 ۱۹۸۱ General Electric CF6-50C2
A300B4-220 ۱۹۸۱ Pratt & Whitney JT9D-59A
A300B4-601 ۱۹۸۸ General Electric CF6-80C2A1
A300B4-603 ۱۹۸۸ General Electric CF6-80C2A3
A300B4-620 ۱۹۸۳ Pratt & Whitney JT9D-7R4H1
A300B4-622 ۲۰۰۳ Pratt & Whitney PW4158
A300B4-605R ۱۹۸۸ General Electric CF6-80C2A5
A300B4-622R ۱۹۹۱ Pratt & Whitney PW4158
A300F4-605R ۱۹۹۴ General Electric CF6-80C2A5 or 2A5F
A300F4-622R ۲۰۰۰ Pratt & Whitney PW4158
A300C4-605R ۲۰۰۲ General Electric CF6-80C2A5

مدل‌های موجود در ایران

ویرایش
شرکت‌های دارنده در ایران
شرکت مدل فعال غیرفعال
ایران ایر A300B4-605R ۴ ۲
A300B4-203F ۱ ۳
A300B4-203 ۱ ۳
ایران ایرتور A300B4-605R ۳ --
A300B4-603 ۱ --
ماهان A300B4-622R -- ۱
A300B4-603 -- ۱۰
A300B4-2C -- ۱
A300B4-203 -- ۲
A300B2K-2C -- ۳
A300-103 -- ۱
معراج A300B4-622R ۱ ۱
قشم ایر A300B4-605R ۳ ۲
مجموع ۲۶

کاربران ایرباس 300 در ایران(سال 1403)

شرکت نوع استفاده تعداد شماره رجیستر تصویر
ایران ایر مسافربری ۴ EP-IBG,EP-IBA,EP-IBC,EP-IBD
 
هواپیمایی ایران ایرتور مسافربری ۲ EP-MDN,EP-MDJ
 
هواپیمایی ماهان مسافربری ۱ EP-MMO  
قشم ایر مسافربری ۲ EP-FQM,EP-FQN
 
هواپیمایی معراج مسافربری ۱ EP-SIG فاقد تصویر
مجموع ۱۰

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. "Airbus A300". Wikipedia (به انگلیسی). ۲۴/12/۲۰۱۶. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ= (help)
  2. {{cite journal}}: Empty citation (help)
  3. "A300 Airplane Characteristics for Airport Planning" (PDF). Airbus. December 1, 2009. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 24 December 2016.
  4. "A300-600 Airplane Characteristics for Airport Planning" (PDF). Airbus. December 1, 2009. Archived from the original (PDF) on 30 April 2015. Retrieved 24 December 2016.
  5. "A300F4-600 Airplane Characteristics for Airport Planning" (PDF). Airbus. December 1, 2009. Archived from the original (PDF) on 6 March 2016. Retrieved 24 December 2016.
  6. "Airbus Aircraft Data File". Civil Jet Aircraft Design. Elsevier. July 1999.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ "A300-600 / Dimensions & key data". Airbus. Archived from the original on 21 January 2015. Retrieved 24 December 2016.

منابع

ویرایش
  • Endres, G. & Gething M.J. Aircraft Recognition Guide. New York: Collins, 2005