اینشوشی‌ناک

خدای حامی تمدن شوش

اینشوشینک (نیز Šušinak،[۲] Šušun؛[۳] عیلامی خطی: Insušinak، خط میخی: 𒀭𒈹𒂞 dInšušinak) خدای حامی شوش در تمدن ایلام بود.

اینشوشینک
خدای حامی شوش، خدای عدالت و جهان زیرین
تصویری از خدایی خندان، احتمالا اینشوشینک، شوش[۱]
مرکز فرهنگی غالبشوش
اقامتگاهجهان زیرین
نمادمار (احتمالی)
همتایان
همتای بین‌النهرینینینورتا

نام اینشوشینک را می‌توان به «سرور شوش» ترجمه کرد.[۴]

شخصیت

ویرایش

خدای حامی شوش

ویرایش

نقش اصلی اینشوشینک را خدای حامی شوش دانسته‌اند.[۵]

خدای عدالت

ویرایش

جنبه دیگری از اینشوشینک که به خوبی از آن اسنادی به دست آمده است، جایگاه او در مقام داوری الهی است که او را با عدالت مرتبط می‌کند.[۶]

خدای جهان زیرین

ویرایش

اینشوشینک با جهان زیرین نیز در ارتباط بود[۷] و منابع متنی به دست آمده از شوش بر این نکته تاکید می‌کنند که او را مقیم آنجا می‌دانستند.[۸] در سنت محلی نیز سرور آنجا در نظر گرفته می‌شد.[۹] علاوه بر این، معتقد بودند اقتدار قضایی او شامل سرزمین مردگان نیز می‌شود.[۶]

شمایل‌نگاری

ویرایش
 
مرد بالدار از یک درخت نخل مراقبت می کند, پانل آجری تزئینی از دیوار بیرونی معبد اینشوشیناک در شوش (قرن دوازدهم پیش از میلاد)

در مورد شمایل‌نگاری او اطمینان وجود ندارد.[۴]

ارتباط با سایر خدایان

ویرایش

لاگامال و ایشمکاراب

ویرایش

لاگامال و ایشمکاراب که هر دو اصالتا به خدایان بین‌النهرین تعلق داشتند،[۱۰][۱۱][۱۲] دستیاران اینشوشینک بودند و همچون او در سفر فرد مرده به دنیای پس از مرگ در دین عیلامی نقش داشتند.[۷] در جریان قضاوت مردگان، لاگامال به احتمال زیاد در جایگاه دادستان و ایشمکاراب در جایگاه وکیل مدافع عمل می‌کردند و این موضوع با معانی نام‌های آنها، «او که رحم ندارد» و «او که دعا را می‌شنود» مرتبط است.[۱۱] ووتر هنکلمن به‌طور استعاری آنها را در جایگاه وکیل‌مدافع شیطان توصیف می‌کند.[۱۳] آنها همچنین مسئول اجرای احکام اینشوشیناک بودند.[۱۴]

در گذشته معمولاً تصور می‌شد که ایشمکاراب همسر اینشوشیناک است، اگرچه این پیشنهاد بر این فرض تکیه دارد که اولی یک خدای مونث بوده است، موضوعی که هنوز نامشخص است.[۱۵] یک سند وراثت حاکی از آن است اعتقاد بر این بود که اینشوشیناک و ایشمکاراب مسئول ایجاد این دیدگاه عرفی بودند که مقام برادر از طریق فرزندپذیری برابر با برادر بیولوژیکی است.[۱۶]

متن‌های تدفینی شوش

ویرایش

اینشوشینک در به اصطلاح متن‌های تدفینی شوش دیده می‌شود.[۹] این متن‌ها آنگونه که در دوره بابلی باستان مرسوم بود به زبان اکدی نوشته می‌شدند.[۱۷] زمان آنان ح. ۱۶۰۰ تا ۱۵۰۰ پیشا دوران مشترک تخمین زده می‌شود گرچه احتمالِ ۱۴۰۰ پیشا دوران مشترک نیز مطرح شده است.[۱۲] اینشوشینک تنها خدای صرفا عیلامی است که نام او در آنان ذکر شده است و این نظر وجود دارد که زبان، فرم و محتوای متن‌ها بازتاب پدیده مرسومی است که کاتبان شوش در فرهنگ ادبی بین‌النهرین ادغام می‌شدند.[۱۸]

پانویس

ویرایش

منابع

ویرایش