بارداری خارج رحمی

(تغییرمسیر از بارداری نابجا)

بارداری خارج رحمی یا حاملگی خارج رحمی (به انگلیسی: Ectopic pregnancy) زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور در جایی به‌جز دیواره رحم کاشته شود.

بارداری خارج رحمی
نمونه ای از بارداری خارج رحم
تخصصمامایی، پزشکی زنان ویرایش این در ویکی‌داده
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰O00
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام633
دادگان بیماری‌ها4089
مدلاین پلاس000895
ئی‌مدیسینmed/۳۲۱۲ emerg/478 radio/231
پیشنت پلاسبارداری خارج رحمی
سمپD011271

گاهی تخمک بارور شده به سوی رحم نمی‌رود و در بین راه، مثلاً درون لوله فالوپ (لوله رحم) لانه گزینی نموده و آغاز به رشد می‌کند یا حتی اصلاً وارد لولهٔ فالوپ نمی‌شود و در لگن یا داخل حفره صفاقی آغاز به رشد می‌کند، که به این حالت‌ها بارداری نابجا می‌گویند.

بارداری نابجا اصولاً به زایمان طبیعی نوزاد زنده نمی‌انجامد و به محض تشخیص باید جنین خارج شود در صورت تأخیر در تشخیص و درمان احتمال شوک و مرگ مادر وجود دارد.

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا ویرایش

  • استفاده از دستگاه جلوگیری از بارداری که داخل رحم قرار می‌گیرد (آی.یو.دی).
  • سابقه عفونت‌های شکمی یا لگنی
  • وجود چسبندگی‌ها (رشته‌های بافت جوشگاهی) در اثر اعمال جراحی قبلی
  • سابقه بارداری در لوله‌های رحمی
  • سابقه جراحی بر روی لوله‌های رحمی یا رحم
  • سابقه آندومتریت (التهاب آندومتریوم، بافت پوشاننده سطح داخلی رحم) در بیمار باشد.
  • وجود ناهنجاری در رحم[۱]

علائم بروز بارداری خارج رحمی ویرایش

  1. لکه بینی
  2. تاخیر در عادت ماهانه
  3. مثبت بودن آزمایش خون بارداری یا βhCG ( در ۹۹% موارد)
  4. درد تقریباً زیاد در زیر شکم
  5. حساسیت در لمس شکم
  6. دیده نشدن کیسه بارداری درون حفره رحم (سر جای اصلی) در تصاویر سونوگرافی البته با کمک گرفتن از سونوگرافی ترانس واژینال

درمان ویرایش

درمان دارویی ویرایش

درمان زودهنگام بارداری‌های خارج از رحم به کمک متوترکسات یکی از روش‌های مناسب و کارا می‌باشد که به عنوان جایگزینی مناسب برای مداخلات جراحی در دهه ۱۹۸۰ میلادی پدید آمد. متوترکسات که یک مهارکننده تولید اسید فولیک است با اتصال به آنزیم دی هیدروفولات ردوکتاز از تبدیل دی هیدروفولات به تتراهیدروفولات که شکل فعال فولات است جلوگیری به عمل می‌آورد. فولات برای ساخت پورین‌ها و پیریمیدین‌ها که در ساختار DNA و RNA حضور دارند ضروری است. با توقف تولید پورین ها و پیریمیدین تولید RNA ،DNA و پروتئین هم در سلول متوقف می‌شود. به این ترتیب اگر متوترکسات در اوایل بارداری تجویز شود رشد جنین متوقف می‌شود که این حالت منجر به سقط جنین خواهد شد. [۲]

مداخلات جراحی ویرایش

زمانی که خونریزی رخ داده باشد، توده جنینی بزرگتر از ۳.۵ سانتی متر باشد یا میزان β-hCG بیش از ۶۰۰۰mIU/ml باشد [۳] می‌توان از مداخلات جراحی کمک گرفت. جراحان برای دسترسی به لگن از لاپاروسکوپی یا لاپاروتومی کمک می‌گیرند. سپس لوله فالوپ آسیب دیده با توجه به میزان جراحت تحت سالپینگوستومی یا سالپینژکتومی قرار می‌گیرد. بر خلاف سالپینژکتومی که لوله رحمی از بدن فرد خارج می‌گردد، در سالپینگوستومی تنها محتویات لوله‌های رحمی تخلیه می‌گردد. تخمین زده می‌شود که %۱۱-۰.۵ بارداری‌های خارج رحمی تحت مداخلات جراحی قرار می‌گیرد. اولین جراحی موفق برای بارداری خارج رحمی توسط رابرت لاسن در سال ۱۸۸۳ انجام شد.[۴]

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش