بخش گواور

اصالتا از ایل کلهر و ایل ارکوازی

بخش گواور یکی از بخش‌های تابعه شهرستان گیلانغرب در استان کرمانشاه در غرب ایران است. این بخش در ۸۵ کیلومتری غرب شهرستان کرمانشاه قرار دارد و فاصلهٔ آن از شهر گیلانغرب ۶۵ کیلومتر است. این منطقه دارای اقلیم سرد و مرطوب است و در گذشته و تا حدودی امروزه هم محل ییلاق سران و عشایر ایل بزرگ کلهر بوده‌است.[۲] (برای سرمست مرکز بخش، رکورد حداقل دمای ثبت شده در طول دوره آماری ۱۹٫۷- درجه سانتیگراد، رکورد حداکثر دمای ثبت شده در طول دوره آماری ۴۰٫۸+ درجه سانتیگراد) آب و هوای بخش در روستاهای کفراور معتدل ولی در مناطق مرتفع مثل شهر سرمست و دهستان مرکزی سرد می باشد. ارتفاع بعضی روستاهای آن مثل داربادم به حدود ۱۷۰۰ متر از سطح دریا می رسد ، این درحالی است که ارتفاع روستای محمدی و کاظم خانی در دهستان کفراور از ۹۵۰ متر هم کمتر است و این اختلاف ارتفاع باعث تنوع آب و هوای در این بخش شده است.

بخش گواور
گواور
کشور ایران
استانکرمانشاه
شهرستانگیلان غرب
بخشبخش گواور
نام(های) دیگرسرمست
سال شهرشدن۱۳۷۹[۱]
جغرافیای طبیعی
مساحت۶۸۰ کیلومتر مربع
ارتفاع۱۵۵۰ متر سرمست مرکز بخش
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانهرکورد حداقل دمای بلندمدت سرمست مرکز بخش۱۹٫۷- و رکورد حداکثر بلند مدت دمای سالیانه ۴۰٫۸+ درجه سانتیگراد ( میانگین دمای سالیانه ۱۲٫۸ درجه سانتیگراد)
میانگین بارش سالانه۷۲۰ میلیمتر برای سرمست
روزهای یخبندان سالانه۹۶ روز برای سرمست
اطلاعات شهری
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۸۳۴۳۲۸
بخش گواور بر ایران واقع شده‌است
روی نقشه ایران
۳۴°۱۹′۳۴″شمالی ۴۶°۰۷′۵۲″شرقی / ۳۴٫۳۲۶۰۰۰°شمالی ۴۶٫۱۳۱°شرقی / 34.326000; 46.131

جمعیت ویرایش

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش گواور در سال ۱۳۹۵ برابر با ۱۶٬۳۳۳ نفر بوده‌است. مردم بخش گواور از ایل کلهر بوده و به زبان کردی کلهری تکلم می‌کنند. این شهر در دامنه کوه قلاجه واقع گردیده و گردنه قلاجه دارای طبیعت زیبایی می‌باشد . با توجه به آب و هوای خوب منطقه و زمینهای کشاورزی حاصل‌خیز، در سطح استان کرمانشاه دارد، به عنوان یک استراحت‌گاه بین راهی عمل می‌نماید. مهمترین محصول کشاورزی منطقه گندم، جو، نخود، چغندرقند و … می‌باشد. وجود جنگل‌های وسیع و با ارزش بلوط ایرانی از ویژگی‌های بارز منطقه محسوب می‌شود دیگر گونه‌های گیاهی مهم منطقه عبارتند از: زبان گنجشک، بنه، کیکم، زالزالک، گلابی وحشی، بادام کوهی، شیرین بیان و انواع گندمیان. سنجاب ایرانی بز و پازن، پلنگ، گرگ، تشی، گربه جنگلی، خرگوش، کفتار، شغال، خرس قهوه‌ای، روباه معمولی، کبک و انواع عقاب، دلیجه، یله مار، گرزه مار و مار کوتوله پارسی از مهم‌ترین گونه‌های جانوری این منطقه به‌شمار می‌آیند.

آسیب های زیست محیطی ویرایش

تخلیه زباله های شهر سرمست در دامنه کوه قلاجه و در محیط باز ، باعث آلودگی خاک و آبهای منطقه شده است. این وضعیت نه تنها سلامتی مردم به خطر انداخته، چهره بسیار زشتی به منطقه جنگلی قلاجه داده است. متاسفانه در سالهای اخیر دوست داران محیط زیست و مردم اعتراض زیادی به این وضع داشتند ولی هنوز مسولان بخش ، شهردای سرمست و شوراها برای این مشکل راهکاری نداده اند.

افزایش مجوز چاههای آب و تغییرات اقلیمی باعث پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی و خشک شدن چشمه ها و رودخانه های منطقه شده است و پدیده فرونشست زمین برای اولین بار در تابستان سال ۱۳۹۸ در منطقه مشاهده شده است.

برداشت گسترده ریشه گیاه خودرو شیرین بیان که برای آن زمین تا عمق زیاد شخم می زنند باعث تخریب گسترده بافت خاکهای کشاورزی می شود . در سالهای اخیر مشاهده شده حتی بالای کوهها را شبانه برای برداشت ریشه این گیاه شخم عمیق می زنند.

برداشت بیش از حد و سالیانه شیره سقز از درختان بنه (پسته وحشی ) باعث عدم دانه دهی درخت بنه می شود و این گونه جنگلی در معرض انقراض قرار داده است.

آتش سوزی مراتع و جنگلها و قطع درختان برای توسعه زمینهای کشاورزی و تغذیه دام ، از مشکلات زیست محیطی دیگر این منطقه می باشد

[۳]

معنی گواور در لغت‌نامه دهخدا ویرایش

گواور. [گ ُ وِ] (اِخ) نام یکی از دهستانهای بخش گیلان و همچنین نام مرتعی است واقع در ۱۰۰۰۰ گزی خاور گیلان و کنار شوسهٔ شاه آباد به ایلام که بین سراب قنبر و بارکله واقع شده‌است. هوای آن ییلاقی و سردسیر است. تابستان خانوارهایی از گله داران ایل کلهر در این مرتع در سیاه چادر (سیه مال) و آلاچیق ساکن می‌شوند و به زراعت دیم می‌پردازند و بعد از شهریورماه و برداشت محصول و افشاندن تخم به گرمسیر حدود مرز ایران و عراق مراجعت می‌کنند و در نواحی مختلف به شغل گله چرانی مشغول می‌شوند. طول مرتع در حدود ۱۵۰۰۰ و عرض آن ۶۰۰۰ گز و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۱۵۸۰ گز است، پس هوای تابستان آن معتدل است. اسامی چشمه سارهای مهم آن به شرح زیر است: چقارشیه، چرمی، کمره، چشمه غلامی، چشمه جادر، روتوند وسین، چشمه حاجگه شیرزادی، جعفری، حقی

بهرام بگ، صیادیان، کرکول وزه. آبش از رودخانهٔ محلی است. دهستان از یک ده و صدها مزرعه تشکیل شده. تابستان در حدود ۱۲۰۰ خانوار از ایل کلهر برای تعلیف احشام و زراعت دیم به آن می‌آیند و زمستان مراجعت می‌نمایند.[۴]

روستاها ویرایش

  • دهستان حیدریه:(کفرآور) که در اصل از کرف که یک نوع درخت بوته ای است گرفته شده‌است که در کنار رودخانه‌های این منطقه رویش زیادی داشته‌است و متأسفانه الان از بین رفته‌است.

محمدی سفلی، قلی قلی، کاظم خانی سفلی « «هاربر»»، کاظم خانی علیا، محمدی علیا، سوخور رشید، کل کش، سوخور رشید سفلی، بابا رستم، بهرام وندی، قیطول، سوخورعلی محمد، سوخور کهزاد، قیطول، سوخورالهی، سوخور نامدارعبدی، سوخور حاجیمراد، سوخور خوش‌اقبال، سوخور شهباز شیری، سوخور شهباز نجفی، سوخور نامدار میرزاپور، سوخور مروتی، سوخور کرمی.

انجیردرمیان، بره گینه قاسم خانی، تولک، چاله سیاه، چشمه بطال، چشمه خانی، چشمه عیسی، زرور، پی کله، شیخ جبرئیل، میانرود، باسکله بورویم، باسکله چشمه سفید، باسکله خانمیرزاد، باسکله درانبار، باسکله وسط، بهرامبگ، چشمه جادر، قلعه رمن، کرکول تعویضی « «کسان»» لته چقا، وارگه، هفت چشمه جهانشاه، چشمه حاجگه شیرزادی، ژاومرگ خلیفه، « «علیاء»» ژاومرگ محمدمراد، ژاومرگ ناوخاص، « «سفلی»» احمدکشته داربادام، چشمه غلامی، چشمه حاجگه، حقی، چشمه سفیدروتوند، داربادام، کمره، چشمه سفیدوسین، بیگرضایی، طایفه خیدان، شیرزادی، باقری، علیرضاوندی، صیدنازه، صیدمحمدی، درگه، باپیرسفلی، سراب قنبر، سالگه، گرماب محمدرضاوندی، میرمنگان سفلی، میرمنگان علیاء،[۵]

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  1. «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وبگاه رسمی وزارت کشور ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در مرداد ۱۳۹۲. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  2. اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
  3. سایت مرجع شهرهای ایران
  4. «لغت‌نامه دهخدا». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۹.
  5. درگاه ملی آمار

جستارهای وابسته ویرایش