بوئینگ بی-۵۲ استراتوفورترس
بوئینگ بی-۵۲ استراتوفورترس (به انگلیسی: Boeing B-52 Stratofortress) هواپیمای جت بمب‌افکن راهبردی زیرصوت است که شرکت بوئینگ آن را برای نیروی هوایی ایالات متحده طراحی کرده و ساخته‌است.
| ۵-۵۲ استراتوفورترس | |
|---|---|
 | |
| نوع هواپیما | بمب‌افکن استراتژیک |
| شرکت سازنده | بوئینگ |
| نخستین پرواز | ۱۵ آوریل ۱۹۵۲ |
| تاریخ رونمایی | فوریه ۱۹۵۵ |
| وضعیت کنونی | ۸۵ فروند فعال، ۹ فروند ذخیره |
| بکارگیرنده(ها) | نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا، ناسا |
| آغاز ساخت | ۱۹۵۲ تا ۱۹۶۲ |
| تعداد ساخته‌شده | ۷۴۴ فروند |
| بهای هر فروند | بی-۵۲بی: ۱۴٫۴۳ میلیون دلار آمریکا (۱۹۵۶) (۱۰۴ میلیون دلار در ۲۰۱۸)[۱] بی-۵۲اچ: ۹٫۲۸ میلیون دلار (۱۹۶۲)[۲] (۶۰٫۲ میلیون دلار در ۲۰۱۸)[۱] |
این هواپیما برای مأموریت‌های بازدارندگی هسته‌ای در دوره جنگ سرد و به عنوان جایگزینی برای بمب‌افکن کانویر بی-۳۶ ساخته شد.
تاریخچهویرایش
مطالعات طراحی اولیه برای بمب‌افکن سنگین بی-۵۲ در سال ۱۹۴۶ آغاز شد و در سال ۱۹۵۴ پیش‌نمونه آن برای نخستین بار پرواز کرد. این هواپیما از سال ۱۹۵۵ تاکنون به‌طور پیوسته در خدمت فعال ارتش ایالات متحده آمریکا است. تولید این هواپیما تا سال ۱۹۶۲ ادامه داشت و به ۷۴۴ فروند (شامل دو پیش‌نمونه) رسید.[۳][۴]
آخرین بمب‌افکن بی-۵۲ با توانایی حمل کلاهک هسته‌ای در سال ۱۹۶۲ ساخته شد.[۳]
بین سال‌های ۲–۱۹۶۱ تعداد ۱۲۰ فروند از مدل بی-۵۲اچ این هواپیما با توانایی حمل و شلیک بیست موشک کروز ساخته شد.[۳]
در جنگ‌هاویرایش
- از این هواپیما بین سال‌های ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۵ در جنگ ویتنام استفاده شد.[۴]
- در سال ۱۹۶۲ در بحران موشکی کوبا این هواپیما مورد استفاده قرار گرفت. (تاکنون از این هواپیماها کلاهک اتمی پرتاب نشده‌است)[۳]
- در جریان جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ حدود چهل درصد کل بمب‌های نیروهای ائتلاف توسط بمب‌افکن‌های بی-۵۲ شلیک شد.[۳][۴]
- در سال ۱۹۹۶ دو عدد بی-۵۲ با استفاده از ۱۳ موشک کروز هواپایه ای‌جی‌ام-۸۶ به نیروگاه برق و مراکز مخابراتی بغداد حمله کردند.[۳]
- در جنگ افغانستان از این هواپیما استفاده شده است.[۴]
توانایی‌هاویرایش
بی-۵۲ توانایی پرواز با سرعت‌های نزدیک به سرعت صوت تا ارتفاع ۱۵ هزار متری را دارد. این هواپیما قادر به حمل بمب اتمی یا متعارف هدایت‌شونده و قابلیت ناوبری دقیق جهانی است. از بی-۵۲ در جنگ‌های متعارف برای مأموریت‌های تهاجمی استراتژیک، پشتیبانی نزدیک هوایی، و عملیات دریایی استفاده می‌شود. بی-۵۲ در مأموریت‌های پایش اقیانوس هم بسیار کارآمد است و می‌تواند به نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در عملیات‌های ضد کشتی و مین‌گذاری کمک کند. این هواپیما می‌تواند در طول دو ساعت ۳۶۴ هزار کیلومتر مربع از سطح اقیانوس را دیده‌بانی کند.[۳]
برد عملیاتی بی-۵۲ با سوخت کامل به بیش از ۱۴ هزار کیلومتر می‌رسد در حالی‌که با سوخت‌گیری هوایی می‌تواند تا جایی که توانایی جسمی خدمه پروازی آن اجازه دهد به پرواز خود ادامه دهد. این بمب‌افکن می‌تواند که به مدت ۳۵ ساعت، بیش از ۱۴ هزار کیلو متر را بدون سوخت‌گیری مجدد پرواز کند. حمله به نیروگاه برق و مراکز مخابراتی بغداد در سال ۱۹۹۶ با برد ۲۹ هزار و ۶۰۰ کیلومتر در طول ۳۴ ساعت طولانی‌ترین مسافتی بود که تاکنون با این هواپیما در یک مأموریت جنگی پیموده شده‌است.[۳]
حداکثر سرعت بی-۵۲ حدود ۱۰۴۵ کیلومتر در ساعت (۰٫۸۶ ماخ) است.[۳]
مشخصاتویرایش
طول بال‌های این هواپیما ۵۶٫۴ متر، طول بدنه آن ۴۸٫۵ متر، ارتفاع آن ۱۲٫۴ متر و وزن آن ۸۳ تن است.[۴] حداکثر وزن برخاست آن ۲۱۹٫۶ تن است و می‌تواند حداکثر ۱۳۱٫۵ تن انواع مهمات شامل انواع بمب، موشک، مین و موشک‌های کروز را حمل کند.[۳]
قیمت هر فروند از مدل B-52B این هواپیما در سال ۱۹۵۶ ۱۴/۴ میلیون دلار آمریکا و در ۲۰۱۶، ۹۹/۹ میلیون دلار و مدل B-52H در سال ۱۹۶۲ ۹/۲۸ میلیون دلار و در ۲۰۱۶ حدود ۵۷٫۸ میلیون دلار آمریکا بوده‌است.[۵]
پنج خدمه هواپیما شامل فرمانده، خلبان، ناوبر، مسئول رادار و افسر جنگ الکترونیک می‌شود.[۳][۴]
وضعیت کنونیویرایش
هم‌اکنون تنها مدل بی-۵۲اچ این هواپیما در خدمت نظامی است. ۸۵ فروند از این هواپیما در خدمت فعال نیروی هوایی آمریکا قرار دارند و ۹ فروند در حالت ذخیره نگهداری می‌شوند.[۳][۴]
برنامه‌های آیندهویرایش
این هواپیمای سالخورده هنوز هم در خدمت نیروی هوایی ایالات متحده قرار دارد و چندین برنامه روزآمدسازی را پشت سر گذاشته‌است. بمب‌افکن بی-۵۲ از هشت دستگاه موتور توربوفن پرات اندویتنی تی اف۳۳-پی-۳ (هر یک با رانش ۱۷۰۰۰ پاوند) نیرو می‌گیرد. ارتقای این هواپیما احتمالاً در آینده نیز ادامه خواهد داشت و بکارگیری موتورهای پرات اندویتنی اف۱۱۷ یا سی اف ام مدل سی اف ام۵۶ از جمله موارد ارتقای مورد نظر برای آن می‌باشد.[۳]
ارتش آمریکا برنامه دارد که تا سال ۲۰۴۴ از این هواپیما استفاده کند.[۴]
پانویسویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Thomas, Ryland; Williamson, Samuel H. (2019). "What Was the U.S. GDP Then?". MeasuringWorth. Retrieved April 6, 2019. United States Gross Domestic Product deflator figures follow the Measuring Worth series.
- ↑ Knaack 1988, p. 289.
- ↑ ۳٫۰۰ ۳٫۰۱ ۳٫۰۲ ۳٫۰۳ ۳٫۰۴ ۳٫۰۵ ۳٫۰۶ ۳٫۰۷ ۳٫۰۸ ۳٫۰۹ ۳٫۱۰ ۳٫۱۱ ۳٫۱۲ B-52 STRATOFORTRESS The official Website of the US Air Force
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ ۴٫۷ «بیش از یک‌ونیم دهه پرواز بی-۵۲ بر فراز افغانستان». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۷ بهمن ۱۳۹۶.
- ↑ "What Was the U.S. GDP Then?-United States Gross Domestic Product deflator figures follow the Measuring Worth series". Measuringworth.com. 5 January 2018.
منابعویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Boeing B-52 Stratofortress». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۰۸.
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ بوئینگ بی-۵۲ استراتوفورترس موجود است. |
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ بوئینگ بی-۵۲ استراتوفورترس موجود است. |