بیانیه بالفور

اولین گام برای تشکیل اسرائیل

بیانیه بالفور (به انگلیسی: Balfour Declaration) نامه‌ای تاریخی است که در تاریخ ۲ نوامبر ۱۹۱۷ میلادی توسط آرتور جیمز بالفور، وزیر خارجه بریتانیا، خطاب به والتر روتشیلد، سیاست‌مدار یهودی و عضو مجلس عوام بریتانیا نوشته شده است و در آن از موضع مثبت دولت بریتانیا برای «ایجاد خانه ملی برای یهودیان در سرزمین فلسطین» خبر داده است.[۱]

اصل نامه آرتور جیمز بالفور به بارون والتر روتشیلد که بعدها به «بیانیه بالفور» مشهور شد.

بیانیه بالفور، سرآغاز تلاش در عرصه بین‌المللی برای تأسیس کشور اسرائیل است.[۲]

ترجمهٔ متن نامهویرایش

وزارت خارجه بریتانیا؛ دوم نوامبر ۱۹۱۷ میلادی

لرد روتشیلد عزیز.

با افتخار، از سوی اعلی‌حضرت پادشاه بریتانیا به پیشگاه شما بیان می‌دارم که درخواست شما به کابینهٔ دولت بریتانیا فرستاده شد و مورد پذیرش قرار گرفت.

اعلی‌حضرت با تشکیل یک خانهٔ ملی برای یهودیان در فلسطین موافقت کرده‌اند و بیشترین تلاششان را به کار می‌گیرند تا این کار به سرانجام برسد.

بسیار روشن است که نباید حقوق شهروندی و دینی ساکنین غیریهودی و بومی فلسطین پایمال شود و همچنین نباید نیازهای حقوقی و سیاسی کشورهای آن ناحیه دستخوش تغییر قرار گیرد. چنانچه این بیانیه را به پیشگاه انجمن صهیونی ارائه بفرمایید سپاس‌گزار خواهم شد.

آرتور بالفور (امضاء)

پیش‌زمینه تاریخیویرایش

جامعه ملل، سه سال پس از پایان جنگ جهانی اول و بعد از سقوط امپراتوری عثمانی، قیمومیت فلسطین را به بریتانیا اعطا کرد.[۳] با این هدف که بریتانیا «پیش‌زمینه‌های مطلوب سیاسی، اقتصادی و امنیتی برای تأسیس خانه ملی یهودیان را عهده‌دار شود و همچنین برای حفاظت از حقوق مدنی و حقوق مذهبی از همه ساکنان سرزمین فلسطین، صرف‌نظر از نژاد و مذهب» بکوشد.[۴]

از سال ۱۵۱۷ میلادی و در زمان حاکمیت سلطان سلیم اول، امپراتوری عثمانی به مدت چهارصد سال فرمانروای سرزمین فلسطین بود تا آن زمان که پس از فروپاشی این امپراتوری در طی جنگ جهانی اول، بریتانیا قیمومیت این اراضی را به دست آورد.

در دوره پیش از جنگ جهانی اول، یهودیان به دلیل تهاجم اقتصادی و دلالی در سطح جهان به ثروت‌های هنگفتی دست پیدا کرده بودند. به دلیل سوءاستفاده‌های مالی از روسیه، فرانسه و‌ اسپانیا اخراج شده و به ناچار به آلمان و لهستان مهاجرت کردند. آلمان از یهودیان استقبال کرد و به آنان پناه داد. تا اینکه در خلال جنگ جهانی اول به دلیل این که تعداد زیادی از یهودیان در آلمان زندگی می‌کردند، این قوم به شدت طرفدار آلمان شده و در رسانه‌های کشورها از جمله آمریکا به سود آلمان تبلیغ می‌کردند. ارتش آلمان با شروع جنگ، با تکیه بر قوای نظامی پیشرفتهٔ خود از جمله زیردریایی‌ها که در آن زمان برگ برنده محسوب می‌شد و همچنین توپ‌ها و اژدرهای قوی، نیروی دریایی بریتانیا و کشتی‌های تجاری را به گونه‌ای فلج کرد که در انگلستان یک قحطی رخ داد و مسئولین این کشور تصمیم گرفتند تا پیشنهاد آتش‌بس از جانب آلمان را پذیرفته و برای دادن امتیاز به آلمان، پای میز مذاکره بنشینند. در این میان یهودیان که شرایط بد بریتانیا را به خوبی درک کرده بودند، با تأثیرپذیری و تبعیت از جنبش صهیونیسم که تنها ۲۰ سال از آغاز تشکیل شورای آن در بازل سوئیس گذشته بود، افرادی را به اتاق جنگ بریتانیا فرستادند تا پیشنهاد یک معامله را مطرح کنند. یهودیان با تطمیع بریتانیا به پیروزی در جنگ، وعده دادند که بریتانیا می‌تواند در این جنگ پیروز شود و هنوز یک راه حل برای این بحران وجود دارد. یهودیان پیشنهاد دادند درصورتی که بریتانیا، قیمومت فلسطین را به سازمان جهانی صهیونیسم واگذار کند، آنها هم پای آمریکا را به جنگ باز خواهند کرد. بدین گونه بود که جرج پنجم با این پیشنهاد موافقت کرد. با بازشدن پای آمریکا به جنگ، ارتش آلمان شکست خورد و بریتانیا که در حال شکست بود، با پیروزی در جنگ، از امپراتوری عثمانی و آلمان امتیاز گرفت. با فروپاشی امپراتوری عثمانی، فلسطین که مستعمره‌ی آن امپراتوری بود، به دست بریتانیا افتاد و بریتانیا، سرپرستی خود را اعلام کرد و در سال ۱۹۱۷ میلادی، بریتانیا طی بیانیه بالفور، به سرمایه‌دار بزرگ والتر روتشیلد، اعلام کرد که فلسطین را به عنوان خانهٔ ملی یهودیان شناخته و آن را به جنبش صهیونیسم واگذار می‌کند. پس از پایان جنگ جهانی اول و لو رفتن این ماجرا در آلمان، حس تنفر شدیدی از یهودیان به وجود آمد و باب شد که آن‌ها از پشت به آلمان خنجر زدند و یهودیان را خائن نامیدند. این گونه بود که آدولف هیتلر که در جنگ جهانی اول یک سرباز جوان بود، به عنوان پیشوای آلمان در جنگ جهانی دوم، دست به انتقام‌گیری از یهودیان می‌زند و در سال ۱۹۴۸ میلادی بهانهٔ مهاجرت یهودیان به فلسطین فراهم می‌شود.[۵][۶][۷]

افراد مؤثرویرایش

بیانیه بالفور، مدیون تلاش و لابی‌گری حییم وایزمن، رئیس وقت سازمان جهانی صهیونیسم، والتر روتشیلد، عضو مجلس عوام بریتانیا و بانک‌دار بریتانیایی[۸] و هم‌چنین ناحوم سوکولوف، روزنامه‌نگار و زبان‌شناس لهستانی بود؛ که در مذاکراتی که منجر به صدور بیانیه بالفور شد، نقشی کلیدی داشت.[۹][۱۰]

پیامدهای بلندمدتویرایش

بیانیه بالفور دو پیامد غیر مستقیم داشت، یکی پیدایش یک حکومت یهودی و دیگری وضعیت مزمن درگیری بین عرب‌ها و یهودی‌ها در غرب آسیا.[۱۱][۱۲][۱۳][۱۴] این بیانیه هم بخاطر ناکامی بریتانیا در اجرای مفاد آن در فلسطین[۱۵] و هم به خاطر رخدادهای گسترده‌تر آن در این منطقه[۱۶] عنوان «گناه نخستین» بریتانیا را گرفته‌ است.

نگارخانهویرایش

پانویسویرایش

  1. ↑ Balfour Declaration, Encyclopædia Britannica
  2. ↑ "The Balfour Declaration (۱۹۱۷)". Retrieved ۲۰۱۱-۰۱-۰۲.
  3. ↑ «یوم النکبه»؛ روایت روزهای آغازین تأسیس یک کشور، بی‌بی‌سی فارسی
  4. ↑ The Palestine Mandate, The Yale University
  5. ↑ https://www.jstor.org/stable/1878450?seq=1#page_scan_tab_contents
  6. ↑ https://mosaicmagazine.com/observation/2018/09/when-american-jews-fought-over-the-balfour-declaration/
  7. ↑ https://www.tabletmag.com/jewish-arts-and-culture/books/248615/jews-who-stabbed-germany-in-the-back
  8. ↑ صهیونیسم: از رؤیا تا واقعیت، بی‌بی‌سی فارسی
  9. ↑ Nahum Sokolow, Jewish Virtual Library
  10. ↑ Balfour Declaration. (2007). In Encyclopædia Britannica. Retrieved August 12, 2007, from Encyclopædia Britannica.
  11. ↑ United Nations Division for Palestinian Rights 1978: "It ultimately led to partition and to the problem as it exists today. Any understanding of the Palestine issue, therefore, requires some examination of this Declaration which can be considered the root of the problem of Palestine."
  12. ↑ Watts, Tim (2008). "The Balfour Declaration". In Spencer C. Tucker; Priscilla Roberts (eds.). The Encyclopedia of the Arab-Israeli Conflict: A Political, Social, and Military History [4 volumes]: A Political, Social, and Military History. ABC-CLIO. ISBN 978-1-85109-842-2.
  13. ↑ Ingrams, Doreen (2009). Palestine papers: 1917–1922: seeds of conflict. Eland. ISBN 978-1-906011-38-3.
  14. ↑ Schneer, Jonathan (2010). The Balfour Declaration: The Origins of the Arab-Israeli Conflict. Random House. ISBN 978-1-4000-6532-5.
  15. ↑ Shlaim, Avi (2009). Israel and Palestine: Reappraisals, Revisions, Refutations. Verso. ISBN 978-1-84467-366-7.
  16. ↑ Cohen, Michael; Kolinsky, Martin (2013). Demise of the British Empire in the Middle East: Britain's Responses to Nationalist Movements, 1943–55. Routledge. ISBN 978-1-136-31375-2.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=بیانیه_بالفور&oldid=31998389»