تخت عمل جراحی یا میز جراحی (به انگلیسی: Surgical operating table) وسیله‌ای است که بیمار در طول عمل جراحی بر روی آن دراز می‌کشد و داخل هر بیمارستان مجهز به اتاق عمل، یافت خواهد شد. تخت عمل، امروزه از پیچیدگی زیادی برخوردار می‌باشد.[۱] تخت جراحی باید به راحتی به حالت پوزیشن‌های جراحی درآید.

  • در صورت لزوم جهت پوزیشن دادن به بدن بیمار، وسایل اضافی باید به تخت متصل شود.[۲]
  • پرستار باید به تمام جزئیات و نحوهٔ جابجایی اجزای تخت، آشنایی داشته باشد، چرا که ممکن است در یک لحظه اضطراری از او جهت تغییر پوزیشن بیمار کمک گرفته شود.
تخت جراحی در اتاق عمل

تخت عمل ممکن است:

  • از ناحیهٔ سر یا پا به پایین خم شده یا پایین آورده شود.
  • به یک طرف برگردانده شود.
  • بالا یا پایین آورده شود.
  • جهت انجام اعمال ژنیکولوژی (مثل هیسترکتومی واژینال) یا جراحی ناحیهٔ پا باز شده و پایین آورده شود. به عنوان مثال، در عمل جراحی منیسکتومی، ضروری است که پای بیمار از ناحیهٔ زانو خم شده و آویزان گردد تا جراح به راحتی به محل عمل دسترسی داشته باشد.
  • در برخی اتاق‌های عمل بین تخت عمل وبیمار یک پوشش برزنتی قرار می‌دهند تا جابجایی و بلند کردن بیمار توسط این پوشش انجام بگیرد و کار انتقال او آسان گردد.[۳]
تخت ثابت جراحی

ویژگی‌های مشترک در تمام تخت‌های عمل ویرایش

  • ایستایی کامل داشته باشند.
  • قابلیت نصب قطعات اضافی روی آن وجود داشته باشد.
  • ارتفاع آن قابل تنظیم باشد.
  • طول و عرض تخت طوری باشد که دسترسی به موضع عمل به راحتی صورت گیرد.
  • در زیر بیش‌تر تخت‌های عمل، روغن مخصوصی نصب شده‌است. این پمپ‌ها باعث سهولت کار تغییر وضعیت تخت در جهات بالا، پایین، چپ، راست و سراشیبی و سربالایی می‌شوند.
  • روی تمام این تخت‌ها یک تشک اسفنجی با قابلیت جدا شدن و شست‌وشو قرار می‌گیرد. رویهٔ تخت باید در برابر آسیب اجسام برنده و نوک تیز محافظت شود.
  • تمام تخت‌های عمل در قسمت پایین یک پدال دارند. این پدال باعث می‌شود که تخت روی زمین نمناک هم به‌طور ثابت نگه داشته شود و در موقع جابجایی نیز به سهولت حرکت نماید و به مکان مناسب منتقل شود.


قسمت‌های مختلف تخت عمل بایستی به‌طور مرتب مورد بررسی قرار گیرند و برای تعمیر و تعویض متعلقات خراب، اقدام شود تا در شروع یا جریان عمل جراحی وقفه و اشکالی پیش نیاید.[۴]

ضمایم تخت عمل ویرایش

  1. ترمز
  2. جادستی
  3. تسمه تخت
  4. تشک اسفنجی
  5. اسکرین بیهوشی
  6. تکیه گاه مخصوص پا

پوزیشن‌های تخت جراحی ویرایش

بیماران بخاطر دراز کشیدن طولانی مدت بر روی تخت، از زخم‌های فشاری رنج خواهند برد و برای همین، پرستاران و جراح تلاش دارند که از این صدمه، جلوگیری بعمل آورند. پوزیشن‌های جراحی از پیش تعیین شده‌اند و به عنوان مثال به وضعیت درآمدن به حالت ترندلنبرگ یا لیتاتومی، لترال به چپ و راست ، دمر یا پرون ، سوپاین ، ترندلنبرگ معکوس، مدل‌هایی از وضعیت‌گیری بیمار و تخت جراحی محسوب می‌گردند.

  • بیمار همیشه باید در وضعیتی قرار گیرد تا تیم جراحی به راحتی بتوانند کارهای لازم را برای وی انجام داده و سلامتی وی را حفظ کنند؛ این قرارگیری باید قبل از عمل جراحی و بنا به سن و جنس و شرایط بیماری تعیین گردد.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. شهرکی واحد، عزیز. حیدری، مریم. سنچولی، جواد. قهری سرابی، علیرضا (١٣٩٠)، «۹»، مقدمات تکنولوژی جراحی، جامعه‌نگر، ص. ص۱۰۳٫، شابک ۹۷۸۶۰۰۱۰۱۰۶۴۴
  2. ساداتی، لیلا. گلچینی، احسان (١٣٩٠). آشنایی با ابزار و تجهیزات اتاق عمل. جامعه‌نگر. ص. ۱۵۴. شابک ‌۹۷۸۶۰۰۱۰۱۱۰۸۵ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid character (کمک).
  3. «ششم»، راهنمای جامع پرستاری اتاق عمل، ترجمهٔ مژگان لطفی، صمد انتظار، جامعه نگر، ۱۳۹۰، ص. ۲۲۲ ص٫، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۹۴۸۰۵-۰ مقدار |شابک= را بررسی کنید: length (کمک)
  4. فاطمه قارداشی، رقیه زردشت، رویا اکبرزاده (۱۳۸۹)، «پنجم»، آشنایی با وسایل و تجهیزات اتاق عمل، جامعه نگر، ص. ۱۲۶ ص٫، شابک ۹۷۸-۶۰۰-۱۰۱-۰۰۶-۴

پیوند به بیرون ویرایش