تری‌سدیم سیترات

تری‌سدیم سیترات (به انگلیسی: Trisodium citrate) با فرمول شیمیایی Na۳C۶H۵O۷ یک ترکیب شیمیایی است. که جرم مولی آن 258.06 g/mol (water free), 294.10 g/mol (dihydrate) می‌باشد.

Sodium citrate
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس 68-04-2 ✔Y, 6132-04-3 (dihydrate), 6858-44-2 (pentahydrate)
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس GE8300000
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
  • [Na+].[Na+].[Na+]. O=C([O-])CC(O)(CC(=O)[O-])C([O-])=O

خصوصیات
فرمول مولکولی Na3C6H5O7
جرم مولی 258.06 g/mol (water free) 294.10 g/mol (dihydrate)
شکل ظاهری White crystalline powder
چگالی 1.7 g/cm3
دمای ذوب >300 °C
hydrates lose water ca. 150 C
دمای جوش Decomposes
انحلال‌پذیری در آب 42.5 g/100 ml (25 °C)[نیازمند بازبینی منبع]
خطرات
MSDS External MSDS
خطرات اصلی Irritant
ترکیبات مرتبط
ترکیبات مرتبط Monosodium citrate
Disodium citrate
کلسیم سیترات
سیتریک اسید
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 ✔Y (بررسی) (چیست: ✔Y/N؟)
Infobox references

کاربرد های تری سدیم سیترات

ویرایش

تری سدیم سیترات در صنایع غذایی

ویرایش

سدیم سیترات به عنوان افزودنی در غذا ها به شکل چاشنی یا نگه دارنده مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده، عامل طعم دهنده در انواع مختلفی از مشروبات غیر الکلی گازدار است. سدیم سیترات در اجزای ترکیبی سوسیس خام نیز قرار دارد. سدیم سیترات هم چنین در مخلوط گلاتن، بستنی، ماست، ژله ها، پودر شیر، پنیر فرآوری شده، نوشیدنی های کربناتی، شراب ها و سایر مواد نیز وجود دارد.

تری سدیم سیترات به عنوان میانگیر

ویرایش

سیترات به عنوان پایه ای توام با اسیدی ضعیف می تواند به عنوان عامل میانگیری یا کنترل کننده اسیدیته نقش ایفا کند تا مانع تغییرات PH شود. این ترکیب برای کنترل اسیدیته در برخی مواد مانند دسر های گلاتن استفاده می شود. تری سدیم سیترات با اضافه شدن به بسیاری از بسته های بازرگانی حاوی محصولات لبنی به خصوص پنیر و ماست، به کنترل PH موثر بر دستگاه گوارش انسان کمک می کند.

استفاده‌های دارویی تری سدیم سیترات

ویرایش

امروزه، این ماده در تیوب‌های جمع‌کننده خون و برای حفاظت از خون در بانک‌های خون مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیترات با تشکیل ترکیبات کلسیم سیترات، یون‌های کلسیم را به وجود می‌آورد که باعث جلوگیری از لخته شدن خون می‌گردد. هم چنین از سدیم سیترات به عنوان عامل قفلی در خطوط همودیالیز استفاده می‌شود تا به جای هپارین مورد بهره‌برداری قرار گیرد که باعث می‌شود ریسک‌های ناشی از استفادهٔ هپارین برطرف شوند.

روش تولید تری سیترات سدیم

ویرایش

به طور کلی تولید این ترکیب شیمیایی از طریق فرآیند خنثی سازی اسید سیتریک با هیدروکسین سدیم انجام می گیرد که به طور طبیعی در بسیاری از میوه ها و مواد غذایی وجود دارد و از طریق تخمیر مخمرها و با روش جداسازی استخراج حلال به دست می‌ آید. تولید سیترات سدیم در مقیاس صنعتی و انبوه از طریق فرایند تخمیر در تجهیزات راکتور انجام می‌شود. محلول نهایی از طریق فرآیند فیلتراسیون، جداسازی شده و اسید سیتریک از طریق رسوب جدا می شود. ترکیب شیمیایی سدیم سیترات به شکل کریستال جامد سفید رنگ و به فرم “تری سدیم سیترات دی هیدرات” از نظر تولید تجاری به بازار عرضه می ‌شود.

جستارهای وابسته

ویرایش

پیوند به بیرون

ویرایش
  • «IUPAC GOLD BOOK». دریافت‌شده در ۱۸ مارس ۲۰۱۲.