تشدیدگر

(تغییرمسیر از تشديدگر)

تشدیدگر به ابزار یا سامانه‌ای گفته می‌شود که از خود رفتار تشدیدی (رزونانسی) نشان می‌دهد. کاواک تشدید الکترومغناطیسی، فضایی بسته است که با استفاده از تشدید باندهای فرکانسی خاصی را جدا می‌کند.[۱] تشدیدگر آکوستیکی محفظه‌ای است که امواج صوتی دارای بسامدهای ویژه را تشدید می‌کند.[۲] تشدیدگر باریکه ابزاری است که برای محصور کردن باریکهٔ لیزر یا تابش‌های الکترومغناطیسی دیگر در ناحیهٔ مشخصی از فضا به کار می‌رود.[۳]

تشدیدگرها تنها در بسامدهای ویژه‌ای از خود تشدید نشان می‌دهند. میدان‌های تشدید در این فرکانس‌ها از خود الگوهای فضایی‌ای نمایش می‌دهند که به آن‌ها حالت‌های تشدیدگر[۴] گفته می‌شود.[۵]

در تشدیدگرها ضریب کیفیت به‌عنوان معیاری برای میزان گزینندگی تشدیدگر مطرح می‌شود. هر چه ضریب کیفیت بیشتر باشد پاسخ فرکانسی تشدیدگر باریکتر خواهد بود.[۶]

از تشدیدگرها برای پایدارسازی بسامد نوسان‌ساز‌ها، به‌عنوان اجزای سازندهٔ فیلترها، و حسگر در دستگاه‌های اندازه‌گیری استفاده می‌شود. از اجزای محدود، سیم‌لوله و خازن می‌توان در ساخت تشدیدگرهایی که در بسامدهای رادیویی عمل می‌کنند استفاده کرد. تشدیدگرهایی که بر پایهٔ اثر فشاربرقی در بلور کوارتز عمل می‌کنند می‌توانند تا بسامدهای وی‌اچ‌اف استفاده شوند. در تشدیدگرهای سامانه‌های میکروالکترومکانیکی سیگنال‌های الکتریکی با نوسان‌های مکانیکی باریکه‌های در حال تشدید جفت می‌شوند و می‌توانند در بازهٔ یواچ‌اف کاربرد پیدا کنند.[۷]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Joshi, Engineering Physics, 12.
  2. «تشدیدگر آکوستیکی» [فیزیک] هم‌ارزِ «acoustic resonator» (انگلیسی)؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ تشدیدگر آکوستیکی)
  3. واژهٔ مصوب فرهنگستان در حوزهٔ فیزیک - اپتیک هم‌ارزِ «beam resonator» (انگلیسی)؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. (۱۳۷۶-۱۳۸۵). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۷-۱ (ذیل سرواژهٔ تشدیدگر باریکه)
  4. resonator modes
  5. Dutra, Cavity Quantum Electrodynamics: The Strange Theory of Light in a Box, 28.
  6. R?is?nen and Lehto, Radio Engineering for Wireless Communication and Sensor Applications, 144.
  7. R?is?nen and Lehto, Radio Engineering for Wireless Communication and Sensor Applications, 142.
  • Joshi (2010). Engineering Physics (به انگلیسی). Tata McGraw-Hill Education. Retrieved 2013-07-02.
  • Dutra, Sergio M. (2005). Cavity Quantum Electrodynamics: The Strange Theory of Light in a Box (به انگلیسی). John Wiley & Sons. Retrieved 2013-07-02.
  • R?is?nen, Antti V.; Lehto, Arto (2003). Radio Engineering for Wireless Communication and Sensor Applications (به انگلیسی). Artech House. Retrieved 2013-07-02.