دورآگاهی
| این مقاله نیازمند بررسی توسط متخصص است. |
دورآگاهی یا تله‌پاتی (از عبارات یونانی τῆλε، تله به معنی "دور"، و πάθος، پاتوس یا -پاتیا به معنی "احساس، ادراک، رنجوری، تجربه، احساس شدید عشق یا شهوت یا خشم یا غیره[توضیح ۱]")، انتقال ادعایی اطلاعات بدون استفاده از کانال‌های حسی یا فعل و انفعال فیزیکی از یک شخص به شخصی دیگر است.
آزمایش‌های دورآگاهی به‌طور تاریخی به علت نبود کنترل‌های مناسب و فقدان تکرارپذیری مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. هیچ مدرک قانع‌کننده‌ای مبنی بر وجود دورآگاهی وجود ندارد، و این موضوع به‌طور عام توسط جامعه علمی به عنوان شبه‌علم در نظر گرفته می‌شود.
- فراروان‌شناسی دو شاخه اصلی دارد، که هر دوی آن‌ها نسبت به تقسیمات حواس و ماشین اعمال بدنی آشنای روانشناسی هستند، آن‌ها به دو دستهٔ ادراک فراحسی و حرکت روانی تقسیم می‌شوند که تله‌پاتی جز دستهٔ ادراک فراحسی است.
- دورآگاهی یا تله‌پاتی ادراک حسی و فراحسی فعالیت روحی فردی دیگر است. این کلمه که از دو لفظ یونانی مشتق شده یکی تله Tele به معنی دور و دیگری پاتوس Pathos به معنی احساس می‌باشد البته شایان ذکر است گاهی به آن تله که در واقع احساس از دور معنی می‌دهد این پدیده شامل دو بخش می‌شود. یکی انتقال فکر و احساس به قصد اشخاص دیگر و دیگری دریافت افکار و احساس دیگران که آن را فرایابی می‌نامند. دورآگاهی، به زبان ساده قدرت و استعداد مخابره پیام یا تصویری یا هر گونه اطلاعات از ذهن به ذهن فرد دیگر، بدون استفاده از وسایل حسی مانند سخن گفتن و مشاهده علائم یا حرکات است؛ این کار با استفاده از ارتباط روح (کالبد اثیری) انجام می‌گیرد. دورآگاهی یا تله‌پاتی به‌طور دقیق در لغت به معنی انتقال و ارتباط فکر از راه دور است.
- یکی از آخرین تعبیرهایی که برای دورآگاهی شده چنین است:
هرگاه فردی به اطلاعاتی دسترسی داشته باشد که در دسترس دیگری نباشد، و آنگاه تحت شرایط معین و با مسدود کردن دقیق کانال‌های شناخته شده حسی، نفر دوم بتواند به چنان میزانی از این اطلاعات دست یابد که نتواند ناشی از حدس زدن باشد.[۱]
- گاهی نیز به آن دورآگاهی ذهنی (به انگلیسی: Mental telepathy) گفته می‌شود. در واقعه تله‌پاتی یک نیروی نهفته در وجود یا قدرت ذهن انسان می‌باشد که به کمک برخی اعمال مانند ریاضت‌های متفاوت که باعث می‌شود این نیرو خود را نمایان کند.
- آزمایش‌های دورآگاهی در طول تاریخ همواره به دلیل نداشتن کامل اختیار و قابلیت تکرار، مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. هیچ مدرک تاریخی مبنی بر وجود دورآگاهی موجود نیست و جامعهٔ علمی به‌طور کلی این مقوله را حیطهٔ شبه‌علم دانسته‌اند.[۲][۳][۴][۵]
کلمه تله‌پاتیویرایش
کلمه «تله‌پاتی» نخستین بار توسط فردریک مایرز (F.W.H.Myers) یکی از پایه‌گذاران انجمن تحقیقات روانی انگلستان به کار گرفته شده‌است؛ ولی این عقیده خیلی هم تازه نبود، آغاز آن از دیر زمانی قبل از این تاریخ بود. قبلاً بسیاری سعی کرده‌اند که تخیلاتی را که در لحظه مرگ پیش می‌آید و واقعی پنداشته می‌شود به نحوی در این زمینه توضیح دهند، که موجب ارائه نظریاتی در سال ۱۸۸۲ و جمع‌آوری شواهدی شد که در پی این تحقیقات این شواهد به مرور ناپیداتر گشت چون این موضوع هرگز نتوانست خود را از تأثیرات یهود و مسیحیت آزاد کند.
در آزمایش‌های که در این باره انجام می‌گیرد، معمولاً کیفت کار بدین صورت است که نزدِ یکی از دو نفری که از قدرت تله‌پاتی یا دور آگاهی برخوردارند، به عنوان فرستنده کارت‌هایی به دلخواه و متنوع چیده می‌شود و شخص دیگر به عنوان گیرنده، که ممکن است در شهر و حتی کشور دیگری باشد، از نحوه چیدن کارت‌ها خبر می‌دهد. در مواردی، خبرها به قدری دقیق است که احتمال اتفاقی بودن صحت آن‌ها کاملاً منتفی است و فاصله میان ان دو به قدری زیاد است که احتمال تماس فیزیکی و دخالت جسم در این امر وجود ندارد.[۶]
تقسیم‌بندیویرایش
دیدگاه‌های مختلف، دورآگاهی را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرده‌اند. یکی از این تقسیم‌بندی‌ها این‌گونه‌است:
- تله‌پاتی بزرگ، یا تله‌پاتی غیرعمد یا خود به خود
- تله‌پاتی کوچک یا تله‌پاتی عمدی یا ایجاد شده
- انواع طبقه‌بندی نشده تله‌پاتی
استقبال علمیویرایش
چندین گونه آزمایش برای نشان دادن دورآگاهی انجام شده‌است، اما هیچ مدرک علمی‌ای مبنی بر وجود این قدرت موجود نیست و برخی موارد هم این را رد می‌کنند زیرا: در ابتدا اگر این کار با استفاده از روح و یا نهادهای متافیزیکی انجام بگیرد مستلزم ثابت کردن وجود روح یا آن نهاد متافیزیکی است. ثانیاً اگر تله پاتی بصورت فیزیکی انجام بگیرد مستلزم دارای بودن شرایط زیر است: امواجی از مغز فرستنده به سمت گیرنده ساطع شود که بتواند فاصله طولانی را طی کند در حالیکه که امواج مغزی بسیار ضعیف هستند. (حتی اگر این قدرت امواج اگر در مغز ساخته بشود در کارایی مغز اختلال ایجاد می‌کند و یا ایجاد صرع می‌کند) و همچنین نیاز به وجود گیرنده هایی در مغز گیرنده هست که پیام و امواج را دریافت کند.اگر دورآگاهی یا تله‌پاتی توسط نهادهای فیزیکی انجام می‌شود و با امواج مغزی در ارتباط است حتماً باید بتوان در آزمایشگاه‌ها امواج را شناسایی کرد.
جستارهای وابستهویرایش
توضیحاتویرایش
- ↑ Passion
پانویسویرایش
- ↑ لیال واتسن، فوق طبیعت، ۲۵۹.
- ↑ Superstition. Cassell. ۱۹۸۰. صص. ۲۱۸. شابک ۰-۳۰۴-۳۰۶۹۱-۶. پارامتر
|first1=بدون|last1=در Authors list وارد شده‌است (کمک) - ↑ Dalkvist, Jan (1994-01-01). Telepathic group communication of emotions as a function of belief in telepathy. Dept. of Psychology, Stockholm University.
- ↑ Drees, Willem B. (1998-11-12). Religion, Science and Naturalism. Cambridge University Press. ISBN 9780521645621.
- ↑ Spencer، Rathus (۲۰۱۱). Psychology: Concepts and Connections. Cengage Learning. صص. ۱۴۳. شابک ۹۷۸-۱۱۱۱۳۴۴۸۵۶.
- ↑ shaffer,jerome,philosophy of mind,pp.74 -75
منابعویرایش
- واتسن، لیال (۱۳۶۶). فوق طبیعت. ترجمهٔ شهریار بحرانی، احمد ارژمند. انتشارات امیرکبیر.
- واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی
- خود هیپنوتیزم
- لیک، سی بل، تله‌پاتی، ترجمه ا-ب. فریده تیموری
- لغت‌نامه دهخدا
- فرهنگ معین
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Telepathy». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۸.