تواب‌سازی
تعزیر باید پوست را بدرد، از گوشت عبور کند و استخوان را بشکند»
محمد محمدی گیلانی، حاکم وقت شرع و رئیس دادگاه‌های انقلاب، درباره نحوه شلاق‌زدن زندانیان در مصاحبه با روزنامه کیهان، مورخ ۲۸ شهریور ۱۳۶۰ خورشیدی.[۱]
سیاست تـَوّاب‌سازی در زندان‌های دهه شصت جمهوری اسلامی ایران اجرا میشد و طی فرآیندی زندانیان سیاسی توسط بازجویان و مدیران زندان‌ها، تـَوّاب می‌شدند.[۲] به جز توبه مذهبی و تظاهر به اسلام آوردن[۲]، تواب‌سازی شامل وادار زندانی به نفی گذشته‌اش و انجام اعمالی علیه هم‌رزمان سابقش میشد. مثلاً گاه توابین باید در انجام شکنجه یا اعدام هم‌کیشان سابق‌شان شرکت می‌کردند. این عمل فراتر فرایند هویت‌زدایی و فرهنگ‌زدایی (شستشوی مغزی) می‌رفت.
توابین، به دلیل آنکه در ارتباط با فعالیت‌های سیاسی، در زندان بودند، در بیرون به عنوان «زندانی سیاسی» شناخته می‌شدند، اما در واقعیت امر، آنها به بخش مهمی از دستگاه سرکوب رژیم در زندان‌ها، تبدیل شده و در حقیقت، «مزدوران بی‌مزد و مواجب» بودند.[۳]
از شکنجه‌های روحی و فیزیکی در فرایند تواب‌سازی استفاده میشد و تواب‌شدگان برای اثبات در نفی گذشته سیاسی‌شان و وفاداری به جمهوری اسلامی، در اقرارهای تلویزیونی[۲] یا در سخنرانی در داخل زندان برای هم‌رزمان سابق و هم‌بندانشان یا با نوشتن مطالبی در مطبوعات در نفی عقاید گذشته‌شان، به ابراز پشیمانی و ندامت از عقاید و فعالیت‌های سیاسی گذشته خود می‌پرداختند.
توابین، در زندان فعالانه به امر سرکوب سایر زندانیان سیاسی و همکاری با زندانبانان و دادستانی می‌پرداختند، به عنوان نمونه در شکنجه یا شلاق زدن، در جوخه اعدام و زدن تیرخلاص، جاسوسی و گزارش دادن از اعمال دیگر زندانیان (هم مخفیانه و هم علنی -که تاثیر بدتری بر روحیه دیگران داشت)، انتشار نشریه در زندان، گشت خیابانی رفتن همراه پاسدارها برای شکار مبارزان بیرون زندان، از آنان استفاده میشد. این امر موجب افزایش فضای رعب و وحشت در زندان، شکستن فضای مبارزاتی در زندان و بی‌اعتمادی زندانیها به یکدیگر نیز میشد.[۴]
بر اساس تحقیقات یرواند آبراهامیان، «بیش‌تر بازجویان از میان طلّاب و روحانیون جوان که در حوزه‌ها تعلیم اسلامی دیده یا هنوز می‌دیدند انتخاب می‌شدند.»[۲]
در این دوره اسدالله لاجوردی (۱۳۱۴ - ۱۳۷۷) که دادستان انقلاب و رئیس زندان اوین بود، در اشاره به همین سیاست، زندان‌های جمهوری اسلامی را «دانشگاه‌های انسان‌سازی» نامید.[۲]
توابین سرشناسویرایش
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
- ↑ چهار دهه با مقام‌های عالی قضایی جمهوری اسلامی، بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ نگاهی روانشناسانه بر اعترافات علنی - بخش نخست بی‌بی‌سی
- ↑ تواب، نوشته اشرف دهقانی
- ↑ "تواب، پدیده‌ای نوظهور در زندان!" ص ۱ تا ۳۰ - اشرف دهقانی
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «اسلام آوردن احسان طبری: شکنجه، اقناع یا سندرم استکهلم؟». رادیو زمانه. دریافت‌شده در ۱۰ فروردین ۱۳۹۶.
- ↑ «نگاه». روز آنلاین. ۲۰۱۲-۰۹-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۱-۱۱.
- ↑ «رفتن، کمی مردن است». جنبش راه سبز. ۲۰۱۶-۰۱-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۱-۱۱.
- ↑ http://www.ensani.ir/fa/content/47942/default.aspx
- ↑ «نامه‌ای که از اتاق آوینی کش رفتم». mashreghnews.ir. ۲۰۱۱-۰۴-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۱-۱۴.
- ↑ سوره سینما. «حکم اعدام مسعود فراستی».
- ↑ نامه سرگشاده نورالدین کیانوری به آیت‌الله خامنه‌ای، بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ «ناگفته‌های زندگی شریفی‌نیا، آچار فرانسه سینمای ایران». شبکه خبری دزفول.