جنگهای اشکانیان و رومیها
جنگهای اشکانیان و رومیها (۶۶ پیش از میلاد – ۲۱۷ پس از میلاد) مجموعهای از درگیریهای بین امپراتوری اشکانی و رومیان بود. این اولین سری از جنگهای ۷۱۹ ساله ایران و روم بود. تهاجم اولیه توسط رومیها در برابر اشکانیان به ویژه در جنگ حران دفع شد. طی جنگ غیرنظامی آزادیخواهان روم در قرن اول پیش از میلاد، اشکانیان از بروتوس و کاسیوس حمایت کرده و سرزمین شام (لوانت) را تصرف کردند. با این حال، نتیجهای که جنگ دوم غیرنظامی روم به بار آورد، احیای قدرت رومیهای در غرب آسیا بود.[۱]
جنگهای اشکانیان و رومیها | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگهای ایران و روم | |||||||||
![]() اشکانیان زرد درکنار سلوکیان (آبی) و جمهوری روم (بنفش) ۲۰۰ سال پیش از میلاد | |||||||||
| |||||||||
طرفین درگیر | |||||||||
جمهوری روم، بدنبال امپراتوری روم و ایالتهای زیر مجموعه | اشکانیان و زیر مجموعهها | ||||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||||
لوکولوس، پومپه، کراسوس، مارکوس آنتونیوس، Publius Ventidius Bassus Gnaeus Domitius Corbulo تراژان، Statius Priscus اویدیوس کاسیوس Statius Priscus سپتیموس سوروس Julia Domna |
فرهاد سوم، سورنا، فرهاد چهارم اردوان سوم بلاش یکم خسرو (اشکانی) بلاش چهارم |
در سال ۱۱۳ میلادی، تراژان امپراتور روم، به صورت موقتی میانرودان را فتح کرد[۲] و با موفقیت توانست پایتخت اشکانیان یعنی تیسفون را تصرف و پارتاماسپاتس را به حکمرانی آنجا منصوب سازد، اما تراژان هنوز در شرق بود که به علت بیماری و کهولت سن درگذشت. با مرگ او، همه فتوحاتش از دست رفت. آدریانوس، جانشین تراژان، تصمیم به احیای دوباره فرات به عنوان مرز دو امپراتوری گرفت.
چند دهه بعد، بلاش چهارم در سال ۱۶۱ میلادی به ارمنستان لشکر کشید و رومیان را در آنجا شکست داد. رومیان در حملهای تلافی جویانه، تحت فرماندهی استاتیوس پریسکوس توانستند اشکانیان را در ارمنستان شکست داده و کاندید مورد نظر خود را بر تخت پادشاهی ارمنستان منصوب کنند. حمله به میان رودان در سال ۱۶۵ میلادی با حمله به شهر تیسفون و غارت آن به اوج خود رسید. در نهایت سلسله اشکانیان نه توسط رومیان، بلکه با ورود اردشیر بابکان به تیسفون در سال ۲۲۶ میلادی، سقوط کرد. در زمان اردشیر و جانشینان وی، جنگهای ایران و روم میان شاهنشاهی ساسانی و رومیان ادامه یافت. اما در مدت جنگ اشکانیان و رومیان اشکانیان اجازه ندادند تا بار دیگر کشور ایران به دست بیگانگان تسخیر شود.
منابعویرایش
- ↑ Bivar (1968), 57
- ↑ Lightfoot (1990), 115: "Trajan succeeded in acquiring territory in these lands with a view to annexation, something which had not seriously been attempted before [...] Although Hadrian abandoned all of Trajan's conquests [...] the trend was not to be reversed. Further wars of annexation followed under Lucius Verus and Septimius Severus."; Sicker (2000), 167–168
پیوند به بیرونویرایش
- www.allempires.com
- Sedghinejad، Hamid؛ نژاد، حمید صدقی. «جنگهای چند صد ساله شاهان اشکانی و امپراتوریهای رومی». اطلس تاریخ ایران. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۴-۱۲.