حزب عدالت و توسعه

حزب سیاسی ترکیه‌ای

حزب عدالت و توسعه (به ترکی استانبولی:AKP یا Adalet ve Kalkınma Partisi)، حزب سیاسی حاکم در ترکیه از سال ۲۰۰۲ تاکنون است. این حزب خود را جزو احزاب راست‌گرا و میانه معرفی می‌کند.[۳۰] این حزب در انتخابات ۲۰۲۳ با کسب بیش از ۳۵ درصد آراء ۲۶۸ کرسی از مجموع ۶۰۰ کرسی مجلس ترکیه را به دست آورد. رهبر کنونی حزب رجب طیب اردوغان است.[۳۱]

حزب عدالت و توسعه

Adalet ve Kalkınma Partisi
کوته‌نوشت
رهبررجب طیب اردوغان
دبیرکلایوب قدیر اینان
سخنگوعمر چلیک
رهبر پارلمانیعبدالله گولر
بنیادگذران
بنیان‌گذاری۱۴ اوت ۲۰۰۱؛ ۲۳ سال پیش (۲۰۰۱-14}})
انشعاب ازحزب فضیلت
ستادSöğütözü Caddesi No 6
Çankaya, Ankara
شاخه جوانانشاخه جوانان توسعه و عدالت
اعضای ثبت‌نام کرده  (فوریهٔ ۲۰۲۵)افزایش ۱۱,۱۳۵,۳۰۶[۷]
مرام سیاسی
طیف سیاسی راست تا راست افراطی[۲۹]
وابستگی ملیاتحاد خلق(ترکیه)
وابستگی اروپاییاتحاد محافظه کاران و اصلاح طلبان برای اروپا (۲۰۱۳-۲۰۱۸)
رنگ رسمی     نارنجی
     آبی
     سفید
مجلس ملی کبیر
۲۷۲ از ۶۰۰
Metropolitan
municipalities
۱۲ از ۳۰
استان ها
۱۲ از ۵۱
District
municipalities
۳۷۱ از ۹۲۲
Belde Municipalities
۱۸۹ از ۳۹۰
Provincial councilors
۵۹۲ از ۱٬۲۸۲
Municipal Assemblies
۸٬۱۷۴ از ۲۰٬۹۵۳
وبگاه

عدالت و توسعه از اقتصاد بازار آزاد و عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا حمایت می‌کند. بدنه اجتماعی این حزب طیف وسیعی از گرایش‌های راست‌گرا شامل اسلام‌گراها، اصلاح‌طلبان اسلام‌گرا، محافظه‌کاران، ملی‌گراها، راست‌های میانه و طرفداران تجارت را در بر می‌گیرد.

مؤسسان و اعضای ارشد کنونی این حزب از شاگردان نجم‌الدین اربکان، رهبر حزب‌های اسلامگرای رفاه، فضیلت و سعادت بودند که در سال ۲۰۰۱ از آن منشعب شده ولی همچنان عنوان اسلامگرایی را به دنبال خود می‌کشند.[۳۲]

پیگیری قضایی

ویرایش

در سال ۲۰۰۸ دادستان ارشد ترکیه به دلیل آنچه که تلاش حزب عدالت و توسعه در جهت برپایی حکومت اسلامی و تضعیف سکولاریسم در ترکیه خواند شکایتی را در دادگاه عالی ترکیه مطرح ساخت و درخواست لغو فعالیت حزب عدالت و توسعه و اعمال ممنوعیت فعالیت سیاسی برای ۷۰ تن از اعضای آن را کرد. رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر و رهبر حزب، اتهام دادستان را رد کرد. در نهایت در اوت ۲۰۰۸ دادگاه عالی ترکیه با ۶ رأی موافق در برابر ۵ رأی مخالف با پیشنهاد دادستان مبنی بر جلوگیری از فعالیت سیاسی حزب مخالفت کرد (برای پذیرفته شدن شکایت ۷ رأی لازم بود) با این وجود براساس این حکم دادگاه، حزب عدالت و توسعه با تحریم مالی مواجه می‌شود و میلیون‌ها دلار کمک مالی دولت به حزب عدالت و توسعه قطع خواهد شد. این رأی به عنوان هشداری به حزب تلقی شد و حزب را مجبور به عقب‌نشینی از مواضع خود کرد به‌طوری که معاون نخست‌وزیر ترکیه اعلام کرد که حزب عدالت و توسعه از تلاش‌هایش برای لغو ممنوعیت حجاب در دانشگاه‌های ترکیه منصرف شده‌است.[۳۳][۳۴]

پانویس

ویرایش
  1. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام twitter وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. "AK PARTİ TÜZÜĞÜ" [AK PARTİ STATUTES] (PDF) (به ترکی استانبولی). Adalet ve Kalkınma Partisi. Retrieved 23 September 2014.
  3. "Less than white?". The Economist. 18 September 2008. Retrieved 22 September 2008.
    "AK Parti mi, AKP mi? (AK Parti or AKP?)". Habertürk (به ترکی استانبولی). 5 June 2009. Retrieved 10 August 2009.
  4. Ebru Toktar and Ersin Bal. "Laiklik anlayışlarımız farklı" بایگانی‌شده در ۱۲ مه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine (به ترکی استانبولی). Akşam, 7 May 2008.
  5. "AK PARTİ" (به ترکی استانبولی). yargitaycb.gov.tr. Retrieved 1 February 2020.
  6. Hüseyin Şengül. "AKP mi, AK Parti mi?" (به ترکی استانبولی). bianet.org. Retrieved 25 April 2018.
  7. "Adalet ve Kalkınma Partisi" (به ترکی استانبولی). Court of Cassation. Retrieved 3 February 2025.
  8. "Erdoğan's Triumph". Financial Times. 24 July 2007. Archived from the original on 7 March 2021. Retrieved 24 July 2017. The AK Party is now a national conservative party — albeit rebalancing power away from the westernised urban elite and towards Turkey's traditional heartland of Anatolia — as well as the Muslim equivalent of Europe's Christian Democrats.
  9. Abbas, Tahir (2016). Contemporary Turkey in Conflict. Edinburgh University Press.
  10. Bayat, Asef (2013). Post-Islamism. Oxford University Press. p. 11.
  11. [۸][۹][۱۰]
  12. "AKP yet to win over wary business elite". Financial Times. 8 July 2007. Archived from the original on 10 December 2022.
  13. Cagaptay, Soner (2014). The Rise of Turkey. Potomac Books. p. 117.
  14. Yavuz, M. Hakan (2009). Secularism and Muslim Democracy in Turkey. Cambridge University Press. p. 105.
  15. [۱۲][۱۳][۱۴]
  16. Gunes, Cengiz; Zeydanlioglu, Welat, eds. (2013). The Kurdish Question in Turkey. Routledge. p. 270.
    Konak, Nahide (2015). Waves of Social Movement Mobilizations in the Twenty-First Century: Challenges to the Neo-Liberal World Order and Democracy. Lexington Books. p. 64.
    Jones, Jeremy (2007). Negotiating Change: The New Politics of the Middle East. I.B. Tauris. p. 219.
  17. [۱۶]
  18. Osman Rifat Ibrahim (23 May 2014). "AK Party and the great neo-Ottoman travesty". Al Jazeera. Retrieved 7 June 2015.
  19. Yavuz, M. Hakan (1998). "Turkish identity and foreign policy in flux: The rise of Neo-Ottomanism". Critique: Critical Middle Eastern Studies. 7 (12): 19–41. doi:10.1080/10669929808720119.
  20. Kardaş, Şaban (2010). "Turkey: Redrawing the Middle East Map or Building Sandcastles?". Middle East Policy. 17: 115–136. doi:10.1111/j.1475-4967.2010.00430.x.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ Aditya, Prasanna (31 August 2020). "'Neo-Ottomanism' in Turkish foreign policy". Observer Research Foundation. Retrieved 6 April 2023.
  22. [۱۸][۱۹][۲۰][۲۱]
  23. Baris Gulmez, Seckin (February 2013). "Rising euroscepticism in Turkish politics: The cases of the AK Party and the CHP". Acta Politica. 48 (3): 326–344. doi:10.1057/ap.2013.2. S2CID 189929924.
  24. Gülmez, Seçkin Barış (April 2020). "Rethinking Euroscepticism in Turkey: Government, Opposition and Public Opinion". Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi. 5 (1): 1–22. doi:10.30784/epfad.684764.
  25. [۲۳][۲۴]
  26. Çevik, Savaş; Batrancea, Larissa; Erdoğdu, M. Mustafa, eds. (19 November 2020). Behavioural Public Finance Individuals, Society, and the State. United Kingdom: Taylor & Francis. p. 135. ISBN 9781351107365.
  27. Erisen, Cengiz (2016). Political Psychology of Turkish Political Behavior. Routledge. p. 102.
  28. McKeever, Vicky (15 January 2020). "Turkish soccer star Hakan Sukur is now an Uber driver in the US". CNBC. Retrieved 6 April 2023. After retiring from soccer Sukur went into politics, winning a seat in Turkey’s parliament as a member of President Recep Tayyip Erdogan’s right-wing Justice and Development Party in 2011.
  29. [۲۶][۲۷][۲۸][۲۱]
  30. مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی. «Justice and Development Party (Turkey)». دریافت‌شده در ۸ سپتامبر ۲۰۰۷.
  31. https://farsi.alarabiya.net/views/2023/05/14/چرا-مردم-ترکیه-به-حزب-عدالت-و-توسعه-رأی-می-دهند؟
  32. نفیسه کوهنورد (روزنامه همبستگی). «چرا عدالت وتوسعه». دریافت‌شده در ۸ سپتامبر ۲۰۰۷.
  33. آزمون موفق دموکراسی در ترکیه وبگاه آفتاب بر گرفته از روزنامه اعتماد
  34. همزیستی اسلام و سکولاریسم در ترکیه وبگاه آفتاب برگرفته از مقاله روزنامه مردم سالاری


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «persian-alpha» وجود دارد، اما برچسب <references group="persian-alpha"/> متناظر پیدا نشد. ().