حسن علوی‌کیا

حسن علوی‌کیا (زاده ۱۰ آذر ۱۲۹۱ در همدان – درگذشته ۶ اردیبهشت ۱۳۹۲ در کالیفرنیا) سرتیپ نیروی زمینی شاهنشاهی در دوران پهلوی و از بنیان‌گذاران سازمان ساواک بود.

حسن علوی‌کیا
محل تولد	همدان، ایران
تاریخ تولد	۱ دسامبر ۱۹۱۲
محل درگذشت	لا هویا، کالیفرنیا
تاریخ درگذشت	۲۰ آوریل ۲۰۱۳ (۱۰۰ سال)
تابعیت	ایرانی
نیرو	نیروی زمینی شاهنشاهی ایران
یگان‌های خدمت	سازمان اطلاعات و امنیت کشور
درجه	سرتیپ
کارهای مهم	از بنیان‌گذاران سازمان ساواک
همسر	ژیلا علوی‌کیا
فرزندان	طناز، گلناز، فرناز

زندگی‌نامه

حسن علوی‌کیا در سال ۱۲۹۱ در شهرستان همدان به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را به ترتیب در همدان، اصفهان و مدرسه سن لویی تهران گذراند. در سال ۱۳۱۱ وارد دانشکده افسری شده و در سال ۱۳۱۳ با درجه ستوان دومی فارغ‌التحصیل گردید.

وی دارای لیسانس حقوق بود و در اوایل دولت مصدق ریاست شعبه تجسس رکن دوم ستاد ارتش را عهده‌دار بود. به ظن ارتباط با دربار از این سمت برکنار شده و سرهنگ حسینقلی سررشته جانشین وی شد. در شماری از منابع نام علوی کیا جزو افسران مرتبط با کودتای ۲۸ مرداد نیز آمده‌است.

علوی‌کیا معاون امنیت داخلی ساواک در دوره تیمور بختیار و قائم‌مقام ساواک در دوره تیمسار پاکروان بود. آخرین مسئولیت وی ریاست ساواک برلین بود که بعد از سفر شاه به آلمان در بهار سال ۱۳۴۶ و تظاهرات دانشجویان، از این سمت برکنار شد. وی زمانی که در ساواک بود افراد زیادی را استخدام کرد که از جمله آن‌ها می‌توان به پرویز ثابتی و عیسی پژمان و علی‌نقی عالیخانی اشاره کرد.

علوی‌کیا در سال ۱۳۵۵ به آمریکا رفت و دیگر به ایران بازنگشت. تا اینکه سرانجام در روز جمعه ۶ اردیبهشت ۱۳۹۲ در سن ۱۰۱ سالگی در سن‌دیه‌گوی ایالت کالیفرنیای آمریکا درگذشت.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Hassan Alavikia». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ شهریور ۱۳۹۲.