حسین واثقی
حسین واثقی (۱۳۱۴ – ۹ بهمن ۱۳۸۶) آهنگساز و سازندهٔ موسیقی فیلم اهل ایران بود.
| حسین واثقی | |
|---|---|
| نام تولد | حسین واثقی تبریزی |
| زاده | ۱۳۱۴ تبریزی، ایران |
| درگذشته | ۹ بهمن ۱۳۸۶ (۷۱–۷۲ سال) تهران، ایران |
| ژانر | موسیقی پاپ ایرانیموسیقی سنتی ایرانی |
| پیشه(ها) | موسیقی‌دان آهنگساز تنظیم‌کننده |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۳۰–۱۳۸۶ |
| ناشر(ان) | کلتکس رکوردزپارس ویدیوشرکت ترانه |
| علت مرگ | قانقاریا |
زندگی هنری
ویرایشحسین واثقی با نام کامل حسین واثقی تبریزی در سال ۱۳۱۴ در تبریز متولد شد. پس از پایان تحصیل در کلاس ششم ابتدایی از تبریز به تهران رفت. مدت کوتاهی (حدود ۱۵ روز) در کلاس موسیقی و آواز شاپور نیاکان شرکت کرد. دو سال بعد در آزمون انتخاب خواننده رادیو شرکت کرد و به عنوان نفر اول، خوانندهٔ ثابت برنامهٔ کارگران شد. در آن برنامه به صورت روزانه یک قطعه موسیقی آماده و توسط او اجرا می‌شد. به سبب کمبود بودجه برای آهنگسازی، حسین واثقی خود به ساخت ملودی پرداخت و روز به روز پیشرفت نمود به‌طوری که برای بسیاری از خوانندگان آن‌زمان آهنگسازی کرد.[۱]
واثقی در حالی که تحصیلات آکادمیک در زمینهٔ موسیقی نداشت و تا ششم ابتدایی[۲] یا حداکثر دیپلم متوسطه[۳] درس نخوانده بود به عنوان پدیده‌یی در موسیقی و سینمای ایران مطرح شد. «پرکارترین آهنگساز تاریخ سینمای ایران با بیش از ۱۸۰ فیلم در کارنامه به عنوان آهنگساز ترانه و سازنده موسیقی متن، در حالی که یک نت روی خط حامل ننوشت، هیچ‌سازی را به صدا درنیاورد و هرگز در محافل رسمی موسیقی به رسمیت شناخته نشد.»[۳]
در جوانی به ساعت‌سازی روی آورد و وقتی ۱۹ سال‌اش بود در ۱۳۳۰ به همراه خانواده به تهران آمد. در تهران هم به ساعت‌سازی ادامه داد. دو سال بعد در ۱۳۳۲ به رادیو رفت و به عنوان خواندهٔ کر مشغول کار شد.[۲] در رادیو واثقی با کمک برادرش اسماعیل واثقی، که تحصیل کردهٔ موسیقی بود و ویولون می‌نواخت، به ساخت موسیقی روی آورد و برای خواننده‌های بسیار آهنگ ساخت.
ورود به سینما
ویرایشدر سال ۱۳۳۹ حسین امیرفضلی تهیه‌کننده و کارگردان فیلم هالو از او برای ساخت بعضی از تصنیف‌های این فیلم دعوت کرد. اما این فیلم که حتی نام واثقی در تیتراژ آن نیامده است نتوانست برای او شهرت و کار به همراه بیاورد. ده سال بعد در ۱۳۴۹ سرهنگ محمد شب‌پره برای ساختن تصنیف‌های بابا کرم از واثقی دعوت به کار کرد. در این فیلم ترانه‌های فرنگی کار گروه بلک کتز، به مدیریت شهبال شب‌پره است و ترانه‌های فارسی را واثقی ساخته است. این فیلم راه واثقی را به استودیوهای فیلم‌سازی باز کرد و از آن پس به عنوان سازندهٔ تصنیف وارد سینما شد. در همان سال با ساختن موسیقی متن برای فیلم کوچه مردها در استودیو عصرطلایی به کارگردانی سعید مطلبی و با بازی فردین و ایرج قادری به عنوان سازندهٔ موسیقی متن فیلم هم شناخته شد.
پس از انقلاب
ویرایشوقتی رژیم سیاسی ایران پس از انقلاب تغییر کرد سینما نیز مانند سایر نهادها دچار تغییرات اساسی شد. در این هنگام واثقی ۴۳ سال داشت و در اوج فعالیت بود اما تغییرات پیش آمده موجب حذف او از سینما و موسیقی شد. او چند سال بعد در سال ۱۳۶۳ به همراه خانواده به اتریش سفر کرد و سپس به آمریکا مهاجرت کرد و به آهنگسازی برای خوانندگان معروف پرداخت اما در آن‌جا نیز نتوانست دوام بیاورد و دوباره به ایران بازگشت و سرانجام پس از حدود ۱۶ سال وقفهٔ کاری در سال ۱۳۷۳ با ساخت موسیقی برای فیلم‌های سینمایی حامی (قدرت‌الله صلح‌میرزائی) مرضیه (اسفندیار شهیدی) و حالا چه شود (محمد جعفری) و یک مجموعه تلویزیونی قصد ورود مجدد به ساخت موسیقی فیلم داشت اما نتوانست به کار خود ادامه دهد و برای همیشه ساخت موسیقی را کنار گذاشت.
روش کار
ویرایشاو که تحصیلات آکادمیک نداشت و نوازندگی نیز نمی‌دانست با دهان ملودی مورد نظرش را برای برادرش اسماعیل واثقی، که تحصیل کردهٔ موسیقی بود و ویولون می‌نواخت، اجرا می‌کرد و بعد اسماعیل آن را با ویولون برای سایرنوازندگان می‌نواخت و بعد حسین با تغییراتی در آن به آهنگ مورد نظرش می‌رسید.
درگذشت
ویرایشواثقی پس از آن که امکان ساخت موسیقی، دیگر برایش فراهم نشد چند بار به آمریکا سفر کرد. او بیماری دیابت داشت و بیماری‌اش روزبه‌روز وخیم‌تر می‌شد. بستگان‌اش در آمریکا زندگی می‌کردند و بدین‌ترتیب وی به خانهٔ سالمندان سپرده‌شد. او که به‌دلیل ابتلا به بیماری قند و قانقاریا پای خود را از دست داده‌بود، در نهم بهمن ۱۳۸۶ درگذشت و خاک‌سپاری و ترحیم او در سکوت برگزار شد.
بازیگری
ویرایش- ۱۳۵۳ - اوساکریم نوکرتیم
موسیقی فیلم
ویرایشآهنگسازی برای خواننده‌ها
ویرایش| خواننده | نام ترانه | ترانه سرا | آهنگساز | تنظیم |
|---|---|---|---|---|
| ابی | عطش | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| ابی | چرا چرا | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| ابی | تُهمت | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| احمد آزاد | بازی بازی | احمد آزاد | حسین واثقی | بهروز پناهی |
| احمد آزاد | عروسی | یحیی مسجدی | حسین واثقی | بهروز پناهی |
| احمد آزاد | گل من | چترنور | حسین واثقی | بهروز پناهی |
| احمد آزاد | مست | رضا شمسا | حسین واثقی | لقمان ادهمی |
| الهه حمیدی | کور خوندی | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | خیلی کله دارم | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | تلافی | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | غزال وحشی | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | یار چهارده ساله | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | بابا دست خوش ایوله | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | گمگشته | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | تو را دعا میکنم | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | لحظه های آشنایی | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ایرج | نگفتنش بهتره | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| ایرج | رنگ بندری | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| ایرج | مرد | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| ایرج | ساحره | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| ایرج | برو درو واکن | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| آغاسی | گل پونه | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| آغاسی | قمار زندگی | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| آغاسی | نمیتوانم باور منم | ایرج حنتی عطایی | حسین واثقی | |
| بهرام فروهر | عاشق ساده | سیروس علی آبادی | حسین واثقی | فرهاد بشارتی |
| پروا | سوتش کن فوتش کن | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| پروا | بشکن بشکن | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| پروا | قربونتم | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| پوران | صحرا قشنگه | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| پوران | عاشق شدن دیوانگی است | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| پوران | یک گل داشتم | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| پوران | نه واله نه باله | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| پوران | ای خدای مهربان | محمدعلی شیرازی | حسین واثقی | |
| تیلا | یاقوت لب | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| جلال همتی | نی ناش ناش | حسین واثقی | حسین واثقی | آرش |
| جلال همتی | چه کرد | سیروس علی آبادی | حسین واثقی | آرش |
| جلال همتی | ای کاش | حسین واثقی | حسین واثقی | آرش |
| جلال همتی | دایره هستی | امیر کعبه ای | حسین واثقی | آرش |
| جلال همتی | آتیش | حسین واثقی | حسین واثقی | واهیک |
| حبیب | کی گفته | رضا شمسا | حسین واثقی | سعید قربانی |
| حسن شجاعی | بهاره بهاره | الفت | حسین واثقی | |
| حسن شجاعی | تقدیر | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| داریوش | خار | مسعود هوشمند | حسین واثقی | فرشاد |
| دینامیک | دست ستم | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| دینامیک | نامه پران | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| دلارام | با تو قهرم | امیر کعبه ای | حسین واثقی | آندرانیک |
| رامش | عشوه گر | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| رامش | قلب من چه جوری میزنه | حسین واثقی | حسین واثقی | |
| رامش | خدایا | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| رامش | لب لب من | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| سامان | الهه عشق | حسین واثقی | حسین واثقی | فرهاد بشارتی |
| سپهر | تو را میپرستم | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| سوزان روشن | حقیقت | سوزان روشن | حسین واثقی | شهرام شهرابی |
| ستار | رقیب | حسین واثقی | حسین واثقی | داوود اردلان |
| ستار | خواستگاری | حسین واثقی | حسین واثقی | داوود اردلان |
| شاهرخ | غریبه | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| شاهرخ | چی می‌شد | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| شهرام شب پره | گوهر شب چراغ | شهرام شب پره | حسین واثقی | شوبرت آواکیان |
| شهرام صولتی | شب بخیر | حسین واثقی | حسین واثقی | محمد مقدم |
| شهرام صولتی | نامه | چترنور | حسین واثقی | محمد مقدم |
| شهرام صولتی | مگه میشه | بیژن سمندر | حسین واثقی | داود اردلان |
| شهره | عیدی | حسین واثقی | حسین واثقی | کاظم عالمی |
| شهلا سرشار | دل | امیر کعبه ای | حسین واثقی | شیوا |
| عارف | آخرین نگاه | ابراهیم خورشیدی | حسین واثقی | |
| عارف | نگونه | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عارف | قصه اتل متل | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عطا | وطن | امیر کعبه ای | حسین واثقی | لقمان ادهمی |
| عهدیه | ایران | حسین واثقی | حسین واثقی | |
| عهدیه | به هر دستی بدی پس می گیری | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| عهدیه | نوبت ماست | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| عهدیه | چشم چران | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| عهدیه | حالیته | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| عهدیه | دوشنبه ها | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عهدیه | بازی اشک داره | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عهدیه | آتیش بس | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| عهدیه | هزار خاطره خواه | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| عهدیه | گلهای وحشی | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| عهدیه | کاسه کوزه ها | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عهدیه | بیا ای آشنا | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عهدیه | آخه دوستت دارم | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عهدیه | بنده عشق | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| عهدیه | جیزه جیزه | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عهدیه | بندری | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| عهدیه | چی بگم | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| فتانه | عروسی | حسین واثقی | حسین واثقی | داود اردلان |
| فریدون فروغی | فتنه چکمه پوش | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| فریده | دخترهای من | علی چمن آرا | حسین واثقی | کاوه حقیقی |
| کامران | پشت و خنجر | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| گلپا | حقته | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| گوگوش | بگوبگوبگو چرا تنهام گذاشتی | پرویز وکیلی | حسین واثقی | اسماعیل واثقی |
| گوگوش | از همه رنگ | پرویز وکیلی | حسین واثقی | اسماعیل واثقی |
| گوگوش | گوش شیطون کر (خداحافظ) | پرویز افشار پور | حسین واثقی | اسماعیل واثقی |
| گوگوش و عارف | آفتابی میشه ، مهتابی میشه | پرویز وکیلی | حسین واثقی | اسماعیل واثقی |
| گیتی | غرور شکسته | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| گیتی | دل کس | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| مازیار | زمزمه | غلامحسین عمرانی | حسین واثقی | مجتبی میرزاده |
| مازیار | خسته | غلامحسین عمرانی | حسین واثقی | مجتبی میرزاده |
| مرتضی | تو را سرمیگردونن | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| مرتضی | کمین | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| مرتضی | نمیخوام حرف بزنم | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| مرتضی | هستی تو | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| مرتضی | مسموم | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| مرتضی | یک دست صدا نداره | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| مرتضی | قصهٔ غم آدما | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| مرتضی | معشوقه | مسعود هوشمند | حسین واثقی | حسین واثقی |
| مرتضی | شلاق | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| مرتضی | بوسه بر لبهای خونین | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| مارتیک | نگو دیره | امیر کعبه ای | حسین واثقی | منوچهر چشم آذر |
| مارتیک | تعبیر | امیر کعبه ای | حسین واثقی | منوچهر چشم آذر |
| مارتیک | نگو بدرود | محمد استاد محمدی | حسین واثقی | مارتیک |
| مهستی | گل امید | حسین واثقی | حسین واثقی | فرهاد بشارتی |
| مهستی | اشکی برام نمونده | مسعود هوشمند | حسین واثقی | |
| مهستی | گله دارم | امیر کعبه ای | حسین واثقی | داود اردلان |
| ناصر مسعودی | باز هم که قهری | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| ناصر مسعودی | از تو گله دارم | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| نیلوفر | شب | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| نیلوفر | شریک شیطان | رضا شمسا | حسین واثقی | |
| هایده | عاشقترین | امیر کعبه ای | حسین واثقی | کاظم عالمی |
| هایده | یه روز | امیر کعبه ای | حسین واثقی | کاظم عالمی |
تنظیم موسیقی
ویرایش- ۱۳۵۶ - خاتون
- ۱۳۵۳ - دکتر و رقاصه
- ۱۳۵۲ - بوسه بر لبهای خونین
انتخاب موسیقی
ویرایش- ۱۳۵۰ نقره داغ
پانویس
ویرایشمنابع
ویرایش- «حسین واثقی». [ وب‌گاه سوره]. دریافت‌شده در ۲۴ فروردین ۱۳۸۶.
- «حسین واثقی (موسیقی)». [ وب‌گاه ایران اکت]. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۳ آوریل ۲۰۰۸.
- علی‌رضا محمودی|محمودی، علی‌رضا (۱۳۸۷)، «حسین واثقی (۱۳۱۴-۱۳۸۶)، پایان پدیدهٔ بی‌بدیل در سکوت»، ماهنامه فیلم، ج. بیست و ششم ش. ۳۷۶، ص. ۷۴