حسین واثقی

**حسین واثقی**
حسین واثقی
نام تولد	حسین واثقی تبریزی
زاده	۱۳۱۴ تبریز
درگذشته	۱۵ بهمن ۱۳۸۶ (۷۲ سال)

حسین واثقی (زادهٔ ۱۳۱۴ در تبریز – درگذشتهٔ ۱۳۸۶) آهنگ‌ساز و سازندهٔ موسیقی فیلم اهل ایران بود.

زندگی هنری ویرایش

حسین واثقی با نام کامل حسین واثقی تبریزی در سال ۱۳۱۴ در تبریز متولد شد. پس از پایان تحصیل در کلاس ششم ابتدایی از تبریز به تهران رفت. مدت کوتاهی (حدود ۱۵ روز) در کلاس موسیقی و آواز «شاپور نیاکان» شرکت کرد. ۲ سال بعد در آزمون انتخاب خواننده رادیو شرکت کرد و به عنوان نفر اول، خوانندهٔ ثابت برنامهٔ کارگران شد. در آن برنامه به صورت روزانه یک قطعه موسیقی آماده و توسط او اجرا می‌شد. به سبب کمبود بودجه برای آهنگسازی، حسین واثقی خود به ساخت ملودی پرداخت و روز به روز پیشرفت نمود به‌طوری که برای بسیاری از خوانندگان آن‌زمان آهنگسازی کرد.^[۱]

در حالی که تحصیلات آکادمیک در زمینهٔ موسیقی نداشت و تا ششم ابتدایی^[۲] یا حداکثر دیپلم متوسطه^[۳] درس نخوانده بود به عنوان پدیده‌یی در موسیقی و سینمای ایران مطرح شد. «پرکارترین آهنگ‌ساز تاریخ سینمای ایران با بیش از ۱۸۰ فیلم در کارنامه به عنوان آهنگ‌ساز ترانه و سازنده موسیقی متن، در حالی که یک نت روی خط حامل ننوشت، هیچ‌سازی را به صدا درنیاورد و هرگز در محافل رسمی موسیقی به رسمیت شناخته نشد.»^[۳]

در جوانی به ساعت‌سازی روی آورد و وقتی ۱۹ سال‌اش بود در ۱۳۳۰ به هم‌راه خانواده به تهران آمد. در تهران هم به ساعت‌سازی ادامه داد. دو سال بعد در ۱۳۳۲ به رادیو رفت و به عنوان خواندهٔ کر مشغول کار شد.^[۲] در رادیو واثقی با کمک برادرش اسماعیل واثقی، که تحصیل کردهٔ موسیقی بود و ویولون می‌نواخت، به ساخت موسیقی روی آورد و برای خواننده‌های بسیار آهنگ ساخت.

ورود به سینما ویرایش

در سال ۱۳۳۹ حسین امیرفضلی تهیه‌کننده و کارگردان فیلم هالو از او برای ساخت بعضی از تصنیف‌های این فیلم دعوت کرد. اما این فیلم که حتی نام واثقی در تیتراژ آن نیامده است نتوانست برای او شهرت و کار به هم‌راه بیاورد. ده سال بعد در ۱۳۴۹ سرهنگ محمد شب‌پره برای ساختن تصنیف‌های بابا کرم از واثقی دعوت به کار کرد. در این فیلم ترانه‌های فرنگی کار گروه بلک کتز، به مدیریت شهبال شب‌پره است و ترانه‌های فارسی را واثقی ساخته است. این فیلم راه واثقی را به استودیوهای فیلم‌سازی باز کرد و از آن پس به عنوان سازندهٔ تصنیف وارد سینما شد. در همان سال با ساختن موسیقی متن برای فیلم کوچه مردها در استودیو عصرطلایی به کارگردانی سعید مطلبی و با بازی فردین و ایرج قادری به عنوان سازندهٔ موسیقی متن فیلم هم شناخته شد.

پس از انقلاب ویرایش

وقتی رژیم سیاسی ایران پس از انقلاب تغییر کرد سینما نیز مانند سایر نهادها دچار تغییرات اساسی شد. در این هنگام واثقی ۴۳ سال داشت و در اوج فعالیت بود اما تغییرات پیش آمده موجب حذف او از سینما و موسیقی شد. او چند سال بعد در سال ۱۳۶۳ به همراه خانواده به اتریش سفر کرد و سپس به آمریکا مهاجرت کرد اما در آن‌جا نیز نتوانست دوام بیاورد و دوباره به ایران بازگشت و سرانجام پس از حدود ۱۶ سال وقفهٔ کاری در سال ۱۳۷۳ با ساخت موسیقی برای فیلم‌های سینمایی حامی (قدرت‌الله صلح‌میرزائی) مرضیه (اسفندیار شهیدی) و حالا چه شود (محمد جعفری) و یک مجموعه تلویزیونی قصد ورود مجدد به ساخت موسیقی فیلم داشت اما نتوانست به کار خود ادامه دهد و برای همیشه ساخت موسیقی را کنار گذاشت.

درگذشت ویرایش

پس از آن که امکان ساخت موسیقی دیگر برای‌اش فراهم نشد چند بار به آمریکا سفر کرد. او بیماری دیابت داشت و بیماری‌اش روزبه‌روز وخیم‌تر می‌شد. بستگان‌اش در آمریکا زندگی می‌کردند و او به خانهٔ سالمندان سپرده شد. او که به دلیل ابتلا به بیماری قند و قانقاریا پای خود را از دست داده بود روز پانزدهم بهمن ۱۳۸۶ درگذشت و خاک‌سپاری و ترحیم او در سکوت برگزار شد.

روش کار ویرایش

او که تحصیلات آکادمیک نداشت و نوازدگی نیز نمی‌دانست با دهان ملودی مورد نظرش را برای برادرش اسماعیل واثقی، که تحصیل کردهٔ موسیقی بود و ویولون می‌نواخت، اجرا می‌کرد و بعد اسماعیل آن را با ویولون برای سایرنوازندگان می‌نواخت و بعد حسین با تغییراتی در آن به آهنگ مورد نظرش می‌رسید.

بازیگری ویرایش

۱۳۵۳ - اوساکریم نوکرتیم.

موسیقی فیلم ویرایش

حالا چه شود!. ۱۳۷۳	حامی . ۱۳۷۳	حسرت دیدار. ۱۳۷۳	سربلند. ۱۳۷۳	مرضیه. ۱۳۷۳	جانبازان. ۱۳۶۱	حق و ناحق. ۱۳۵۷	پرستوهای عاشق. ۱۳۵۶	پشت و خنجر. ۱۳۵۶	تازه عروس. ۱۳۵۶	نان و نمک.۱۳۵۶
جانی و تپل. ۱۳۵۶	حکم تیر. ۱۳۵۶	خاتون. ۱۳۵۶	همکلاس.۱۳۵۶	خان نایب. ۱۳۵۶	دو کله شق. ۱۳۵۶	زن. ۱۳۵۶	سه ماه تعطیلی. ۱۳۵۶	صبح خاکستر. ۱۳۵۶	مرد خدا. ۱۳۵۶	پیش کسوت. ۱۳۵۵
جاهل و رقاصه. ۱۳۵۵	جدال. ۱۳۵۵	راز. ۱۳۵۵	ستیز. ۱۳۵۵	شهر شراب. ۱۳۵۵	پیشکسوت. ۱۳۵۵	قادر. ۱۳۵۵	شیر خفته.۱۳۵۵	کلک نزن خوشگله. ۱۳۵۵	مردی در آتش. ۱۳۵۵	ولی نعمت. ۱۳۵۵
انگشت نما. ۱۳۵۴	تعصب. ۱۳۵۴	تیرانداز. ۱۳۵۴	چشم انتظار. ۱۳۵۴	رفیق. ۱۳۵۴	کمین. ۱۳۵۴	مشکی. ۱۳۵۴	هدف. ۱۳۵۴	هم قسم. ۱۳۵۴	همت. ۱۳۵۴	جوجه فکلی.۱۳۵۳
آب توبه. ۱۳۵۳	الکی خوش. ۱۳۵۳	تهمت. ۱۳۵۳	گروگان.۱۳۵۳	خشم و خون. ۱۳۵۳	سلام بر عشق. ۱۳۵۳	کوثر. ۱۳۵۳	ماجراجویان خشن. ۱۳۵۳	مرد شب. ۱۳۵۳	مرگ در باران. ۱۳۵۳	مسافر. ۱۳۵۳
مهدی فرنگی. ۱۳۵۳	آقای جاهل.۱۳۵۳	ناجورها. ۱۳۵۳	بندری. ۱۳۵۲	بوسه بر لب‌های خونین. ۱۳۵۲	بی حجاب. ۱۳۵۲	بی‌قرار. ۱۳۵۲	بیگانه. ۱۳۵۲	پاپوش. ۱۳۵۲	پسرخوانده. ۱۳۵۲	جنوبی. ۱۳۵۲
حریص. ۱۳۵۲	سر طلایی. ۱۳۵۲	طاهر. ۱۳۵۲	عروس و مادر شوهر. ۱۳۵۲	غریب. ۱۳۵۲	کج کلاخان. ۱۳۵۲	مترس. ۱۳۵۲	نامحرم.۱۳۵۲	محبوب بچه‌ها. ۱۳۵۲	مردها و نامردها. ۱۳۵۲	مصطفی لره. ۱۳۵۲
دختران بلا٬ مردان ناقلا.۱۳۵۲	معشوقه. ۱۳۵۲	مکافات. ۱۳۵۲	نعمت نفتی. ۱۳۵۲	اتل متل توتوله. ۱۳۵۱	توبه. ۱۳۵۱	خانواده سرکار غضنفر. ۱۳۵۱	ساحره. ۱۳۵۱	ساعت فاجعه. ۱۳۵۱	عاصی. ۱۳۵۱	عطش. ۱۳۵۱
علی سورچی. ۱۳۵۱	فتنه چکمه پوش. ۱۳۵۱	قایقرانان. ۱۳۵۱	کافر. ۱۳۵۱	خانوم خانوما.۱۳۵۱	مهدی مشکی و شلوارک داغ.۱۳۵۱	مرد. ۱۳۵۱	میخک سفید. ۱۳۵۱	نانجیب. ۱۳۵۱	همیشه قهرمان. ۱۳۵۱	یک میلیونر و دو مفلس. ۱۳۵۱
حیدر. ۱۳۵۰	زیر بازارچه. ۱۳۵۰	میعادگاه خشم. ۱۳۵۰	نقره داغ. ۱۳۵۰	یک چمدان سکس. ۱۳۵۰	علی بلبل. ۱۳۵۰	خشم عقاب‌ها ۱۳۴۹	کوچه مردها. ۱۳۴۹	چوب خدا. ۱۳۴۷	هالو. ۱۳۳۷	قفس. 1353

آهنگسازی برای خواننده‌ها ویرایش

خواننده	نام ترانه	ترانه سرا	آهنگساز	تنظیم
ابی	عطش	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
ابی	چرا چرا	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
ابی	تُهمت	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
گوگوش	بگوبگوبگو چرا تنهام گذاشتی	پرویز وکیلی	حسین واثقی	اسماعیل واثقی
گوگوش	از همه رنگ	پرویز وکیلی	حسین واثقی	اسماعیل واثقی
گوگوش و عارف	آفتابی می‌شه ، مهتابی می‌شه	پرویز وکیلی	حسین واثقی	اسماعیل واثقی
گوگوش	گوش شیطون کر (خداحافظ)	پرویز افشار پور	حسین واثقی	اسماعیل واثقی
ستار	رقیب	حسین واثقی	حسین واثقی	داوود اردلان
شهره	عیدی	حسین واثقی	حسین واثقی	کاظم عالمی
داریوش	خار	مسعود هوشمند	حسین واثقی	فرشاد
فریدون فروغی	فتنه چکمه پوش	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
شهرام صولتی	شب بخیر	حسین واثقی	حسین واثقی	محمد مقدم
شاهرخ	غریبه	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
شاهرخ	چی می‌شد	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
مرتضی	کمین	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
مرتضی	مسموم	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
مرتضی	قصهٔ غم آدما	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
مرتضی	معشوقه	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
کامران	پشت و خنجر	مسعود هوشمند	حسین واثقی	حسین واثقی
سامان	الهه عشق	حسین واثقی	حسین واثقی	فرهاد بشارتی

تنظیم موسیقی ویرایش

۱۳۵۶ - خاتون
۱۳۵۳ - دکتر و رقاصه
۱۳۵۲ - بوسه بر لب‌های خونین

انتخاب موسیقی ویرایش

۱۳۵۰ نقره داغ

پانویس ویرایش

↑ رهبانی. مسعود.(۱۳۷۴).فرهنگ جهانی موسیقی فیلم (سینمای ایران).ص۱۱۹.تهران:چنگ.
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ حسین واثقی (موسیقی)
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ محمودی ۷۴

منابع ویرایش

«حسین واثقی». [ وب‌گاه سوره]. دریافت‌شده در ۲۴ فروردین ۱۳۸۶.
«حسین واثقی (موسیقی)». [ وب‌گاه ایران اکت]. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۳ آوریل ۲۰۰۸.
علی‌رضا محمودی|محمودی، علی‌رضا (۱۳۸۷)، «حسین واثقی (۱۳۱۴-۱۳۸۶)، پایان پدیدهٔ بی‌بدیل در سکوت»، ماهنامه فیلم، ج. بیست و ششم ش. ۳۷۶، ص. ۷۴

پیوند به بیرون ویرایش

[1] رهبانی. مسعود.(۱۳۷۴).فرهنگ جهانی موسیقی فیلم (سینمای ایران).ص۱۱۹.تهران:چنگ.

[حسین_واثقی_موسیقی-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ حسین واثقی (موسیقی)

[محمودی_۷۴-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ محمودی ۷۴

[۱]

[۲]

[۳]