حمام کوشک فردوس

حمام کوشک ، حمامی است مربوط به دوره تیموریان که در شهر تاریخی تون و نزدیک دروازه قائن قرار دارد.[۱]

حمام کوشک
Map
نامحمام کوشک
کشورایران
استاناستان خراسان جنوبی
شهرستانشهرستان فردوس
اطلاعات اثر
کاربریحمام
دیرینگیدوره تیموریان
دورهٔ ساخت اثردوره تیموریان
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۱۹۹۰
تاریخ ثبت ملی۵ تیر ۱۳۸۴

این اثر در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۹۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۲]

سابقه تاریخی حمام ویرایش

سابقه تاریخی این حمام به طور دقیق مشخص نیست و در این خصوص دو احتمال وجود دارد اول اینکه همزمان با مسجد کوشک ساخته شده باشد که در این صورت در سده های نخستین اسلامی بنا شده است و دیگر اینکه با توجه به فرم های معماری بنا در دوره‌ی صفویه بنا شده باشد.

موقعیت و معماری بنا ویرایش

موقعیت حمام در کنار مسجد و آب انبار تعریف خاصی از فضای معماری شهری در این محدوده می باشد.

در خصوص معماری حمام، جهت کاهش تبادل حرارتی بین داخل و خارج فضای حمام، بنای حمام داخل زمین قرار گرفته است که در مقابل زلزله نیز بر مقاومت آن می افزاید. تأمین نور حمام از طریق هورنوهای پوشش تأمین شده است.

فضاهای این حمام شامل ورودی، راهروی پیچ در پیچ، بینه، سربینه، میان در، گرمخانه، خزینه، گلخن و هیزم دان می باشد. در کف این حمام کانال های گربه رو وجود دارد که دود حاصل از گرم کردن آب حمام از آن عبور کرده و باعث گرم شدن فضای حمام می شود. این حمام دارای دو بخش جداگانه مردانه و زنانه بوده که دسترسی به آن ها از دو سر در شمال غربی و جنوب غربی فراهم می شده است.

در این مجموعه دو انبار دیده می شود که یکی از آنها از تغییر حوض به آب انبار به وجود آمده است که هنوز سردر حوض آن موجود می باشد. با توجه به بررسی های صورت گرفته احتمالاً قدمت این سازه های آبی به دوره صفویه بر می گردد.[۳]

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. آثار تاریخی فردوس[پیوند مرده]
  2. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. «مجموعه تاریخی کوشک».