حمزة بن عبدالمطلب

عموی محمد و ملقب به سیدالشهدا
(تغییرمسیر از حمزه)

حمزة بن عبدالمطلب (۵۴ قبل از هجرت – ۱۵ شوال ۳ قمری) که در میان مسلمانان به لقب «اسدالله» یعنی شیرخدا و «سیدالشهداء» یعنی سالار شهدا نیز معروف است، عموی محمد (پیامبر اسلام) از اهالی با احترام در بین قبیلهٔ قریش و از پهلوانان عرب بود و به قدرتمندی و شکار شیر مشهور بود.

حمزة بن عبدالمطلب
حمزة بن عبدالمطلب
صحابه
جانشینخالد بن ولید
زادهحمزة بن عبدالمطلب
۵۷۰ میلادی
مکه، حجاز، شبه‌جزیره عربستان
درگذشتهشنبه ۷ شوال سال ۳ هجرت نوشته‌اند؛ که برابر با ۲۳ مارس ۶۲۵ میلادی غزوه احد
همسر(ان)سلمی بنت عمیس
بنت الملة بن مالک
لیله بنت ابواحک
خولة بنت قیس
فرزند(ان)یعلی بن حمزة
عبدالملک بن حمزه
عامر بن حمزة
عمارة بن حمزة
امامة بنت حمزة
خاندانبنی‌هاشم
پدرعبدالمطلب
مادرهاله بنت وهیب
پیشهصحابه
سرهنگ

ثویبه کنیز ابولهب از شیر فرزند خود به نام مسروح، قبل از حلیمه، محمد را شیر داده بود. چنان‌که برخی گفته‌اند اگر حمزه نیز از شیر همین فرزند نوشیده باشد، فقط دو سال از پیامبر بزرگتر خواهد بود.[۱]

مسلمان شدن

ویرایش

حمزه در سال ششم بعثت به اسلام گروید. معروف است که او هنگام بازگشت از یکی از شکارهای خود شنید که عمرو بن هشام (مشهور به ابوجهل) به برادرزاده‌اش محمد توهین کرده؛ پس یکراست نزد عمرو بن هشام رفته، با نواختن ضربه‌ای به او گفت: «به چه جرأتی به محمد توهین می‌کنی وقتی که می‌دانی من پیرو مذهب او هستم. اگر جرأت داری جواب این ضربه را بده.»

از آن روز به بعد حمزه به عنوان محافظ اسلام شناخته می‌شود.

در غزوات

ویرایش

حمزه اولین فرمانده نظامی اسلام بود و در نبردهای اولیه و منجمله نبرد مشهور «غزوه بدر» سپاه مسلمانان را رهبری می‌کرد و در این جنگ، خویشاوندش شَیبه بن ربیعه را به قتل رساند.

حمزه در غزوه احد در ۱۵ شوال سال سوم هجری به‌دست وحشی بن حرب، برده حبشی، و به دستور هند، همسر ابوسفیان، به قتل رسید. هند از زنان اهل پرچم بود و در ازای کشتن محمد یا علی (قاتل برادرش ولید در بدر) یا حمزه (قاتل پدرش)، به وحشی وعده آزادی داده بود و گفت که «هم وزن او طلا و هم قد او ابریشم» پاداشش می‌دهد. پس وحشی در میان جنگ و با پرتاب نیزه از راه دور حمزه را به قتل می‌رساند و هند هم او را آزاد می‌کند. گفته شده بعد از کشته شدن حمزه، هند به پیش جنازه حمزه رفته و جگر او را درآورده و خورده به همین خاطر، به هند جگر خوار شهرت یافته.

حمزه پس از کشته‌شدن، «سیدالشهدا» لقب گرفت. شیعیان علاوه بر حمزه این لقب را به حسین هم نسبت می‌دهند.[۲]

حمزه در حدیث

ویرایش

پیامبر اسلام در مورد کسی که دارای فرزند شده بود گفت: او را «حمزه» نام بگذار که محبوب ترین نام ها در نزد من است.[۳] و پیامبر اسلام به دخترش در مورد حمزه می گوید: شهید ما أفضل شهدا است و آن عموی تو و از خاندان ما است.[۴]

در سینما

ویرایش

در فیلم رسالت مشهور به محمد رسول‌الله ساخته کارگردان سوری، مصطفی عقاد که داستانی از سال‌های اولیه اسلام است. آنتونی کوئین هنرپیشه مشهور مکزیکی آمریکایی، نقش حمزه را در این فیلم بازی کرده‌است.

منابع

ویرایش
  1. سرداران صدر اسلام(ج۱) - جمعی از نویسندگان؛ کتابخانه مدرسه فقاهت؛ بازدید ۲۸ شهریور ۱۳۹۱
  2. «لقب سیدالشهدا». پرسمان. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۱.
  3. الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏6، ص: 19.
  4. الأمالي (للطوسي)، ص 155.