خانه شربت‌اوغلی

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

{{جعبه اطلاعات جای‌های تاریخی ایران | نام = خانهٔ کمپانی
بنیاد ایران‌شناسی آذربایجان شرقی | روی‌نقشه = آری | عرض‌جغرافیایی = | طول‌جغرافیایی = | تصویر =خانه کمپانی -تبریز-آذربایجان شرقی-ایران-اتابک حقیقی 01.jpg | اندازه تصویر = | عنوان تصویر = | استان =آذربایجان شرقی | شهرستان =[[تبریز|] | بخش = | نام محلی = | نام‌های دیگر = | نام‌های قدیمی = | نوع بنا = | سال‌های مرمت = | کاربری = خانه | کاربری کنونی = | دیرینگی = دوره قاجار | شماره ثبت = ۳۲۲۲ | تاریخ ثبت ملی = ۶ اسفند ۱۳۷۹ | دوره ساخت اثر = دوره قاجار | بانی اثر = | مالک اثر = | مالک فعلی اثر = | شماره ثبت یونسکو = | تاریخ ثبت یونسکو = | امکان بازدید =دارد | شماره تلفن = | وبگاه =https://tabriz.iranology.ir | پانویس = }}خانهٔ کمپانی (بنیاد ایران‌شناسی شعبه آذربایجان شرقی) مربوط به دوره قاجار است و در تبریز، محله قدیمی سرخاب قاپوسی، فرهنگسرای فعلی تبریز واقع شده و این اثر در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۲۲۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱]

مشخصات ویرایش

این خانه در محله قدیمی سرخاب قرار گرفته‌است و دارای ۱۵۰۰ متر مساحت و ۱۳۰۰ متر زیر بنا در سه طبقه است این بنا دارای دو محیط در قسمت شمالی و جنوبی است که حیاط شمالی از سطح کوچه پایین‌تر است سر در ورودی در قسمت شمالی از طریق یک هشتی به حیاط شمالی و با چند پله به طبقه اول منتهی می‌شود در حیاط جنوبی نیز از طریق یک دالان که طاق نمای اجری دارد و پیشتر سرپوشیده بوده‌است به کوچه جنوبی منتهی می‌شود این دالان به چند خانه دیگر راه دارد و در انتها به واسطه یک هشتی به یک سر در آجری با تزیینات گچی می‌رسد.

قسمت مرکزی بنا که در سه طبقه شکل گرفته در طبقه همکف دارای چند اتاق تو در تو است ورود به زیر زمین که پوشش طاقی دارد و از چندین دالان تو در تو تشکیل یافته از حیاط شمالی و از طریق دو را ه پله است ارتباط بین طبقه همکف و اول از طریق یک راه پله مرکزی است و در مرکز طبقه اول یک تالار مرکزی قرار گرفته‌است.

نمای شمالی ساختمان تزیینات آجری دارد و سمت جنوب آن دارای دوازده ستون چوبی با سر ستون‌های گچی است جبهه شرقی حیاط جنوبی طاق نمای آجری دارد و در جبهه غرب آن بنایی دو طبقه قرار گرفته‌است یک راه پله مرکزی ما را به طبقه همکف می‌رساند که در دو طرف ان دو اتاق تو در تو قرار دارد طبقه پایین این قسمت نیز دارای پوشش طاقی و چندین اتاق تو در تو است این بنا در اواخر دوره قاجاریه ساخته شده‌است.[۲]

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. خانه‌های قدیمی تبریز | دکتر محمد علی کی نژاد، رضا شیرازی

منابع ویرایش

  • خانه‌های قدیمی تبریز، محمد علی کی نژاد و رضا شیرازی، سال ۱۳۸۹، نشر فرهنگستان هنر، شابک: ۹۷۸۹۶۴۲۳۲۰۳۶۳