خداناباوری علمی

رد حقانیت دین و وجود خدا با دلایل علمی

خداناباوری علمی یا آتئیسم علمی، اندیشه رد وجود خدا و حقانیت دین، در نتیجه مطالعه علوم قدرتمند و مختلفِ نوین (معمولاً فیزیک، کیهان‌شناسی، زیست‌شناسی، زیست‌شناسی فرگشتی و نظریه فرگشت) است.

نماد بی‌خدایی در کمپین بیرون آمدن

شرح خداناباوری علمی ویرایش

این اندیشه بر خلاف ادیان که بر ایمان دینی استوارند، بر تحقیق و پژوهش علمی، جستجو در میان یافته‌های علمی، تفکر انتقادی و شک و تردید استوار است.[۱]

تفاوت عمده‌ای میان خداناباوری علمی و فلسفی وجود دارد. برهان‌هایی که ازطرف خداناباوران علمی مطرح می‌شوند، اغلب برگرفته از تحلیل و بررسی مطالب علمی و درک نظریه‌های فیزیک نوین و زیست‌شناسی فرگشتی است؛ و جدا از استدلال‌های فلسفی، تاریخی و اجتماعی است.[۱][۲] از استدلال‌های عقلانی و فلسفی‌ای که خداناباوران فلسفی مطرح می‌کنند، می‌توان به نبود شواهد تجربی برای موجودیت خدا(یان)،[۳][۴] برهان شر، برهان وحی‌های متناقض، رد مفاهیمی که قابل ابطال‌پذیری نیستند و برهان اختفای الهی اشاره کرد.[۳][۵]

بر اساس اندیشه خداناباوری علمی، دین پدیده‌ای خطرناک و مضر برای صلح و آینده بشریت است، که نه تنها نباید تحمل شود، بلکه باید در بحث با دینداران، مورد نقد و انتقاد قرار گیرد و با استناد به علم و استدلال‌های منطقی، افشا گردد. از دید خداناباوری علمی و همچنین خداناباوری نو، تأکید دین روی حاکمیت الهی، اندیشه مخربی است که نتیجه‌ای جز جزم‌اندیشی، تعصب و دگماتیسم ندارد؛ تاریخ نیز نشان داده‌است که بسیاری از جنگ‌ها و کشتارها در سرتاسر جهان، منشأ دینی داشته و به همین دلیل، می‌توان با رد کردن دین و جایگزینی‌اش با علم، به صلحی پایدار دست یافت.[۱][۲]

چهارسوار ویرایش

 
در جهت عقربه‌های ساعت از سمت چپ بالا: ریچارد داوکینز، کریستوفر هیچنز، دانیل دنت و سم هریس.
به‌گفتهٔ ریچارد داوکینز: «ما همه در مورد بسیاری از خدایانی که جوامع باور داشته‌اند خداناباوریم، برخی از ما فقط یک خدا پیش‌تر رفته‌اند.»[۶]

اندیشه خداناباوری علمی در سال‌های اخیر، رشد بسیاری در جوامع مختلف داشته، و چهار نفر بیشترین سهم را در رشد آن دارند: سم هریس، عصب‌شناس، ریچارد داوکینز، زیست‌شناس فرگشتی، کریستوفر هیچنز، منتقد دین و نویسنده و دنیل دنت، فیلسوف و نویسنده. این چهار نفر با انتشار کتاب‌های پرفروش خود، باعث رشد خداناباوری علمی و همچنین پدید آمدن خداناباوری نو در جهان شدند. پس از انتشار کتاب‌ها، آن‌ها در محل اقامت خصوصی هیچنز گرد هم آمده و به بحث پیرامون خداناباوری پرداختند. این رویداد ضبط، و به‌عنوان «چهارسوار» نام‌گذاری شد.[۷][۸][۹][۱۰] در «مناظرهٔ خدا» در سال ۲۰۱۰ با حضور کریستوفر هیچنز در مقابل دنیش دسوزا، از مجموعهٔ این چهار نفر به عنوان «چهار سوار ناآخرالزمان» نام برده شد.[۱۱] این عبارت به چهار سوار در مکاشفهٔ یوحنا اشاره دارد.[۱۲]

سوار پنجم ویرایش

 
آیان حرصی علی

آیان حرصی علی، فعال سیاسی-اجتماعی، فمینیست و خداناباور (که کتابش کافر نیز در لیست پرفروش‌ترین‌های نیویورک تایمز قرار گرفت[۱۳])، نیز قرار بود به آن‌جا بیاید، اما در لحظه آخر مجبور به لغو آن شد. پس از مرگ هیچنز، در کنوانسیون جهانی خداناباوران سال، به حرصی علی لقب «سوار زن» داده شد.[۱۴]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «گسترش آتئیسم در ایران». آتئیست ایران. ۲۰۱۹-۰۸-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۹.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «آیا آتئیسم در ایران در حال گسترش است؟». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۲.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Various authors. "Logical Arguments for Atheism". The Secular Web Library. Internet Infidels. Archived from the original on 17 November 2012. Retrieved 2012-10-02.
  4. Shook, John R. "Skepticism about the Supernatural" (PDF). Archived (PDF) from the original on 18 October 2012. Retrieved 2012-10-02.
  5. Drange, Theodore M. (1996). "The Arguments From Evil and Nonbelief". Secular Web Library. Internet Infidels. Archived from the original on 10 January 2007. Retrieved 2012-10-02.
  6. ریچارد داوکینز، documentary film The Root of All Evil?, January 2006.
  7. Gribbin, Alice (22 December 2011). "Preview: The Four Horsemen of New Atheism reunited". New Statesman. Retrieved 2013-04-15.
  8. Stenger 2009.
  9. "New Atheists". The Internet Encyclopedia of Philosophy. Retrieved April 14, 2016. The New Atheists are authors of early twenty-first century books promoting atheism. These authors include Sam Harris, Richard Dawkins, Daniel Dennett, and Christopher Hitchens. The “New Atheist” label for these critics of religion and religious belief emerged out of journalistic commentary on the contents and impacts of their books.
  10. "The Four Horsemen DVD". Richard Dawkins Foundation (به انگلیسی). Archived from the original on 11 June 2017. Retrieved April 13, 2016. On the 30th of September 2007, Richard Dawkins, Daniel Dennett, Sam Harris and Christopher Hitchens sat down for a first-of-its-kind, unmoderated 2-hour discussion, convened by RDFRS and filmed by Josh Timonen.
  11. Hoffman, Claire (September 2, 2014). "Sam Harris is Still Railing Against Religion—Los Angeles Magazine". Los Angeles Magazine (به انگلیسی). Retrieved April 13, 2016. As Western society grappled with radical Islam, Harris distinguished himself with his argument that modern religious tolerance had placated us into allowing delusion rather than reason to prevail. Harris upended a discussion that had long been dominated by cultural relativism and a hands-off academic intellectualism; his seething contempt for the world’s faiths helped launch the “New Atheist” movement, and together with Christopher Hitchens, Richard Dawkins, and Daniel Dennett, he became known as one of the "Four Horsemen of the Non-Apocalypse."
  12. The Oxford Handbook of Atheism; Stephen Bullivant, Michael Ruse; Oxford University Press; Pg. 254
  13. "No Rest for a Feminist Fighting Radical Islam" (به انگلیسی). نیویورک تایمز. Retrieved 21 June 2012.
  14. "Richard Dawkins, Daniel Dennett, Sam Harris & Ayaan Hirsi Ali" در یوتیوب