خزیمة بن ثابت اوسی ملقب به ذوالشهادتین فرزند ثابت بن فاکة از یاران محمد و از پیروان علی بن ابی‌طالب و از کشته‌شدگان جنگ صفین است. وی در جنگ بدر و سایر غزوه های پیغمبر شرکت کرد.

لقب ذوالشهادتین ویرایش

ملقب شدن وی به ذوالشهادتین بدین سبب بود که روزی پیامبر اسلام معامله‌ای را در مورد خرید اسبی از یک مرد عرب انجام داد، بعداً آن مرد مدعی شد که از پیغمبر طلبکار است. پیامبر حرف مرد عرب را رد می‌کرد و می‌گفت: «من آن را از تو خریدم». مرد گفت: «گواهی بیاور». خزیمه بن ثابت چون به ماجرا وارد شد و گفتگوی ایشان با مرد عرب را شنید، گفت: «من گواهی می‌دهم»، پیغمبر به او گفت: «چگونه؟ تو که با ما نبودی که گواهی دهی». خزیمه گفت: «ای رسول خدا، من ترا در مورد اخبار غیبی و آسمانی که می‌گویی تصدیق می‌کنم و می‌دانم که شما جز حق نمی‌گویید. چگونه ممکن است در این موضوع گواهی ندهم». پیامبر آن گواهی را به جای شهادت دو مرد پذیرفتند و بنابراین او ملقب به ذوالشهادتین شد.[۱]

گردآوری قرآن ویرایش

زید بن ثابت به دستور ابوبکر مسئول گردآوری قرآن بود. هر کسی که ادعایی داشت مبنی بر اینکه آنچه که من دارم از آیات قرآنی است باید آن آیه دارای دو شاهد بود؛ اما این روش در برخورد با خزیمة بن ثابت انصاری رعایت نشد و با وجود اینکه ایشان دو آیه آخر سوره توبه را بدون هیچ شاهدی، آورد از وی پذیرفتند.[۲][۳][۴]

سید حسین مدرسی طباطبایی و رسول جعفریان این داستان را جعلی می‌دانند.[۵][۶]

منابع ویرایش

  1. خزیمة بن ثابت اوسی (خُزَیمَة بن ثابتِ اَوسی)، دائرةالمعارف طهور
  2. «روش زید بن ثابت در جمع قرآن، رشد، شبکه ملی مدارس». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۳.
  3. و نیز در الدر المنثور است که ابن اسحاق و احمد بن حنبل و ابن ابی داود از عباد بن عبدالله بن زبیر روایت کرده‌اند که گفت: حارث بن خزیمه این دو آیه آخر سوره برائت را نزد عمر آورد، عمر پرسید کیست با تو که شهادت دهد این دو آیه از قرآن است؟ حارث جواب داد به خدا قسم به یاد ندارم چه کسی با من بود که این آیه را از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) شنیده باشد، و لیکن من خود شهادت می‌دهم که آن را از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) شنیده‌ام، و تکرار کردم تا خوب یادگرفتم و حفظ شدم. عمر گفت: من نیز شهادت می‌دهم بر اینکه این دو آیه از قرآن است و من خودم آن را از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) شنیدم، اگر سه تا آیه بود یک سوره مستقلی قرارش می‌دادم، و لیکن حال که دو تا است نگاه کنید ببینید به کدام سوره می‌خورد به آن ملحق کنید، ایشان هم آن را ملحق به سوره برائت کردند. مؤلف: و در روایت دیگری آمده که عمر به حارث گفت: من هرگز از تو در این ادعا شاهدی نمی‌خواهم، زیرا رسول خدا (صلی الله علیه و آله) اینطور بود. تفسیر المیزان آیات ۱۱۱ تا ۱۲۳ سوره توبه
  4. زید بن ثابت می‌گوید:و آخر سوره توبه را از جمله (لقد جاءکم رسول) تا آخر سوره برائت را نزد خزیمه انصاری یافتم و غیر او کسی آن را ضبط نکرده بود؛ و در الاتقان از ابن اشته - در کتاب المصاحف - از لیث بن سعد روایت کرده که گفت:و آخر سوره برائت را کسی جز ابی خزیمة بن ثابت نداشت ابی بکر گفت: آن را هم بنویسید، زیرا رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده بود شهادت ابی خزیمه به جای دو شهادت پذیرفته می‌شود، لذا زید آن را هم نوشت. تفسیر المیزان؛ جلد ۱۲
  5. Modarressi, Hossein (1993). "Early Debates on the Integrity of the Qur'ān: A Brief Survey". Studia Islamica (به انگلیسی). Maisonneuve & Larose (۷۷): ۵–۳۹.
  6. جعفریان، رسول (۱۳۹۰). افسانه تحریف قرآن. ترجمهٔ محمود شریفی. تهران: امیرکبیر، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل. ص. ۷۳–۸۰. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۱۲۶-۲۹-۸. دریافت‌شده در ۰۶/۲۴/۲۰۱۲. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)[پیوند مرده]