دریای عمان
مختصات: ۲۵° شمالی ۵۸° شرقی / ۲۵°شمالی ۵۸°شرقی
دریای عُمان در جغرافیای امروز به پهنه‌ای آبی گفته می‌شود که خلیج فارس را از طریق خاور تنگه هرمز به دریای عرب یا دریای مکران وصل می‌کند. سواحل خاوری ایران در شمال این دریا و سواحل شمال عمان و بخش کوچکی از امارات در جنوب آن جای دارند. به‌طور رسمی در سازمان‌های بین‌المللی و زبان‌های دیگر آن را خلیج عمان می‌نامند. اما در جغرافیای اسلامی دریای عمان نام دارد که در قدیم شامل منطقه فعلی دریای عرب نیز می‌شده‌است و گاهی به آن دریای مکران و دریای اخضر نیز می‌گفته‌اند. جزیره شیطان، یکی از جزایر بسیار کوچک ایران در این دریا واقع شده‌است.
حد و مرزویرایش
بر اساس تعریف سازمان بین‌المللی آب‌نگاری مرز شمال غربی خلیج عمان خطی است که رأس لیمه (۲۵°57'N) در ساحل شبه‌جزیره عربستان را به رأس الکوه (۲۵°48'N) در ساحل ایران متصل می‌کند و مرز جنوب غربی آن خطی است که رأس‌الحد (۲۲°32'N) در پیشرفته‌ترین برآمدگی جنوب شرقی شبه‌جزیره عربستان، را به جیوانی (۶۱°43'E) در ساحل پاکستان متصل می‌کند.[۱]
نامهای تاریخیویرایش
_Empire_1747.jpg)
در منابع تاریخی قدیمی تر تمام پهنه این خلیج و دریای عرب فعلی را مجموعاً به نامهای دریای مکران و بحر اخضر و در بعضی منابع اروپایی قدیم با نام دریای اریترا و دریای رومیروم و دریای هندوس نیز یاد کرده‌اند که گاهی به کل اقیانوس هند و پهنه‌های آبی مرتبط با آن نیز گفته می‌شده‌است. نام این دریا به همراه دریای عرب امروزی از سوی جغرافی نویسان مسلمان، هندی هاو پارسیان مُکران -مکران که گویا تغییر یافته (مهی خوران) است و اروپائیان با تلفظ Mecran- Makran بکار برده‌اند. گاهی اوقات دریای مکران آبهای کل جنوب ایران و پاکستان فعلی قلمداد شده و دریای عمان نیز به سواحل عمان اطلاق شده‌است.
عمانای تاریخی در واقع نام یکی از شهرهای جنوب ایران و در فاصله غرب چابهار فعلی و بندر جاسک قرار داشته‌است. نگاه شود (به نقشه پریپلوس).[۲][۳][۴] عمان در طول تاریخ نامهای مختلفی داشته‌است. از مشهورترین نامهای عمان، «مگان» و تغییر یافته اش «مجان» بوده‌است، این نام به صنعت کشتی سازی و معادن مس «نحاس» در زمان سومریان ارتباط داشته‌است. البته مدتی نام عمان «مزون» بوده‌است.[۴][۵] مردم محلی از این منطقه به عنوان دریای سیستان و بلوچستان، دریای جنوب و دریای چابهار نیز یاد کرده‌اند.
اهمیت ترانزیتیویرایش
بندر راهبردی چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران است نیز در شمال این دریا قرار دارد و نزدیک‌ترین و آسان‌ترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه (که محصور در خشکی اند) به آبهای آزاد است. خورهای دریای عمان کمتر از خورهای خلیج فارس است. قرار است کریدور شمال-جنوب ایجاد و راه‌آهنی از بندر چابهار تا زاهدان و از آنجا به افغانستان و همچنین به راه‌آهن مشهد بافق وصل شود.
پانویسویرایش
- ↑ Limits of Oceans and Seas, 3rd edition بایگانی‌شده در ۸ اکتبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine International Hydrographic Organization
- ↑ اسناد نام خلیج فارس، میراثی کهن و جاودان
- ↑ https://www.sid.ir/fa/seminar/ViewPaper.aspx?FID=5531391h0186
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ http://old.ido.ir/a.aspx?a=1391072401
- ↑ حاکمیت تاریخی ایران بر جزایر تنب و بوموسی، ص ۷
منابعویرایش
- اسناد نام خلیج فارس، میراثی کهن و جاودان
- همشهری مورخ ۱۶ دی ۱۳۹۳ سواحل مکران [۱]
- عمان فی عام ۱۹۸۶ (عام الحصاد والتراث) إصدار وزارة الإعللام، دارالعرب للطباعة والنشر والتوزیع، ۱۹۸۶ میلادی
- لفتنانت کولونیل، سیر آرنولد ویلسون، «(تاریخ عمان والخلیج)» ، انتشار سال ۱۹۸۸ میلادی.
پیوند به تارنماویرایش
- ( ( مُکران ) مَکران دریای - persian gulf studies
- Gedrosia - Livius
- [ایران هرگاه صلاح بداند می‌تواند یادداشت تفاهم ... -http://www.persiangulfstudies.com/fa/index.asp?P=NEWSVIEW&ID=224]
- کریدور شمال- جنوب ۵۰۰۰ کیلومتر نزدیکتر ۳۰ درصد ارزانتر
- روزنامه 'هندو' - بررسی استراتژیک Strategic Review لینک مرده
جستارهای وابستهویرایش
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون یک مکان جغرافیایی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |