ویکی‌پدیا

خلیج مکزیک

حوضهٔ اقیانوسی اطلسی در جنوب آمریکای شمالی

خلیج مکزیک (به انگلیسی: Gulf of Mexico) (به اسپانیایی: Golfo de México)، یک حوضهٔ اقیانوسی است که بیشتر آن توسط قارهٔ آمریکای شمالی و آمریکای مرکزی احاطه شده است.[۱] این خلیج در شمال‌غرب شمال و شمال‌شرق به سواحل خلیجی ایالات متحده محدود است، در جنوب‌غرب و جنوب به مکزیک، و در جنوب شرق به کشور کوبا منتهی می‌شود. ایالت‌های تگزاس، لویزیانا، میسیسیپی، آلاباما، و فلوریدای ایالات متحدهٔ آمریکا در شمال خلیج هم‌مرز می‌باشند که معمولاً در کنار سواحل شرقی اقیانوس اطلس و سواحل غربی اقیانوس آرام، ساحل سوم نامیده می‌شود و گاهی در مجاورت نواحی دریاچه‌های بزرگ که ساحل شمالی خوانده می‌شوند ساحل جنوبی خوانده می‌شود.

خلیج مکزیک
Gulf of Mexico
Golfo de México
ژرفاسنجی از خلیج مکزیک
موقعیتدریای میانه‌ای آمریکا
مختصات۲۵° شمالی ۹۰° غربی / ۲۵°شمالی ۹۰°غربی / 25; -90 (Gulf of Mexico)
منبع‌های رودریو گرانده، رود می‌سی‌سی‌پی
منبع‌های دریا/اقیانوساقیانوس اطلس، دریای کارائیب
کشورهای حوضهایالات متحده آمریکا
مکزیک
کوبا
بیشترین پهنا۱٬۵۰۰ کیلومتر (۹۳۲٫۰۶ مایل)
مساحتِ رو۱٬۵۵۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۶۰۰٬۰۰۰ مایل مربع)

خلیج مکزیک در حدود ۳۰۰ میلیون سال پیش به هنگام زمین‌ساخت صفحه‌ای شکل گرفت.[۲] شکل این حوضه تقریباً بیضی شکل با عرض تقریبی ۸۱۰ مایل دریایی (۱٬۵۰۰ کیلومتر؛ ۹۳۰ مایل) می‌باشد. این خلیج از طریق تنگهٔ فلوریدا میان ایالات متحده و کوبا و توسط دریای کارائیب بین مکزیک و کوبا به اقیانوس اطلس متصل می‌شود. با اتصالی بسیار کوچک به اقیانوس اطلس این خلیج جزر و مد بسیار کمی را تجربه می‌کند. مساحت خلیج مکزیک در حدود ۱٫۶ میلیون کیلومتر مربع می‌باشد. این خلیج مقدار آبی معادل ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار کیلومتر مکعب را در خود جای داده است.[۳]

نام‌گذاری

ویرایش
 
یک نمودار دریایی انگلیسی به تاریخ ۱۷۰۰، بدنه آب را به عنوان «خلیج بزرگ مکزیک» نامگذاری می‌کند، که از غرب و جنوب با تملک اسپانیایی‌ها و از شمال و شرق با املاک انگلیسی‌ها هم‌مرز است.
 
یک نمودار دریایی انگلیسی به تاریخ ۱۷۷۵، آن را «خلیج مکزیک» می‌نامد و اکنون «مکزیک» را به عنوان نام جایگزین اسپانیای جدید نشان می‌دهد.

نام خلیج از مکزیکا، اصطلاح ناواتل برای آزتک‌ها گرفته شده است.[۴] اگرچه هیچ پروتکل رسمی در مورد نام‌گذاری عمومی آب‌های بین‌المللی وجود ندارد، خلیج مکزیک به‌طور رسمی توسط سازمان آب‌نگاری بین‌المللی به رسمیت شناخته شده است،[۵][۶] که به دنبال استانداردسازی نام ویژگی‌های دریایی بین‌المللی برای اهداف معین است[۷] و هر سه کشور مجاور خلیج را به عنوان کشورهای عضو در نظر می‌گیرد.[۸]

نقشه‌های اوایل قرن شانزدهم توسط خوان د لا کوزا و مارتین والدسیمولر خلیج را به تصویر می‌کشیدند، هرچند آن را بدون برچسب رها کردند.[۹] نقشه ۱۵۸۴ توسط آبراهام اورتلیوس آن را به عنوان «دریای شمال» (Mare de Nort) نامگذاری کرد.[۱۰] ارنان کورتس نیز آن را با این نام (به اسپانیایی: Mar del Norte) در ارسال‌های خود نامیده است، در حالی که سایر کاوشگران اسپانیایی آن را «خلیج فلوریدا» (Golfo de Florida) یا «خلیج کورتیس» (Golfo de Cortés) نامیده‌اند.[۹] دیگر نقشه‌های اروپایی اولیه آن را «خلیج سنت مایکل» (لاتین: Sinus S. Michaelis)،[۱۱] «خلیج یوکاتان» (Golfo de Iucatan),[۱۲] «دریای یوکاتان» (Mare Iuchatanicum)،[۱۳] «خلیج بزرگ آنتیل» (Sinus Magnus Antillarum)، «دریای خطای» (Mare Cathaynum)، و «خلیج اسپانیای نو» (اسپانیایی: Golfo de Nueva España).[۹] در یک نقطه، اسپانیای نو خلیج را احاطه کرد، با اسپانیای اصلی به سمت جنوب شرقی ایالات متحده فعلی گسترش یافت.[۱۰]

نام «خلیج مکزیک» (به اسپانیایی: golfo de México؛ فرانسوی: golphe du Mexique، بعدها golfe du Mexique) برای اولین بار در نقشه جهان در سال ۱۵۵۰ و یک گزارش تاریخی در سال ۱۵۵۲ ظاهر شد. این نام رایج‌ترین نام از اواسط قرن هفدهم بوده است،[۹][۱۴][۱۵] که هنوز یک اسپانیایی بود.[۱۶] یسوعیان فرانسوی از این نام در سال ۱۶۷۲ استفاده کردند.[۱۷] در قرن هجدهم، نمودارهای دریاسالاری اسپانیا به‌طور مشابه این خلیج را به عنوان «آواز مکزیکی» یا «صدای مکزیکی» (Ensenada Mexicana یا Seno Mexicano) نامگذاری کردند.[۹] تا زمانی که جمهوری تگزاس در سال ۱۸۳۶ از مکزیک جدا شد، مرزهای ساحلی مکزیک به سمت شرق در امتداد خلیج تا لوئیزیانای امروزی گسترش یافت.

خلیج آمریکا

ویرایش

در سال ۲۰۲۵، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، فرمان اجرایی ۱۴۱۷۲ را امضا کرد که به وزیر کشور دستور داد تا نام خلیج آمریکا را بپذیرد و منطقه ای از فلات قاره ایالات متحده را «تا مرز دریا با مکزیک و کوبا» مشخص کند.[۱۸][۱۹][۲۰] این نام قبلاً به صورت طنز استفاده شده بود، از جمله در گزارش کلبر در سال ۲۰۱۰ و همچنین یک لایحه طنز در سال ۲۰۱۲ توسط استیو هالند، قانونگذار می‌سی‌سی‌پی.[۲۱]

وزارت کشور تأیید کرد که نام خلیج آمریکا برای آژانس‌های فدرال ایالات متحده در ۲۴ ژانویه مؤثر بوده است،[۲۲] اگرچه این تغییر در زمینه بین‌المللی اعمال نمی‌شود.[۲۳] ارگان‌ها و رسانه‌های مختلف به این اقدام فدرال واکنش نشان دادند و اکثر آنها گفتند که استفاده رایج غالب خواهد شد.[۲۴][۲۵] گوگل مپس برنامه‌ریزی کرده است تا نام نمایش داده شده برای خلیج را بر اساس مکان کاربر تغییر دهد.[۲۶][۲۷]

نگارخانه

ویرایش

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ↑ "Gulf of Mexico". Geographic Names Information System. January 1, 2000. Retrieved July 8, 2010.
  2. ↑ Huerta, A.D. , and D.L. Harry (2012) Wilson cycles, tectonic inheritance, and rifting of the North American Gulf of Mexico continental margin. Geosphere. 8(1):GES00725.1, first published on March 6, 2012, doi:10.1130/GES00725.1
  3. ↑ "General Facts about the Gulf of Mexico". epa.gov. Retrieved December 27, 2006.
  4. ↑ Dvorak, Petula (January 15, 2025). "The Gulf of Mexico's long history of colonization and varying names". The Washington Post. Archived from the original on January 13, 2025. Retrieved January 20, 2025.
  5. ↑ Bush, Aidan; Clifton, Libby (January 22, 2025). "Along Gulf Coast, Donald Trump's plan for 'Gulf of America' touches residents' pride; some wonder what difference will it make". Gainesville, Florida: WUFT-FM. Fresh Take Florida. Retrieved January 25, 2025.
  6. ↑ Limits of Oceans and Seas (PDF) (3rd ed.). International Hydrographic Organization. 1953. p. 14. Archived from the original (PDF) on October 8, 2011. Retrieved December 28, 2020.
  7. ↑ Huet, Michel (August 6–10, 2001). Standardisation of Maritime Geographical Names: The Role of the International Hydrographic Organization (PDF). Proceedings of the 20th International Cartographic Conference. Beijing: International Cartographic Association. p. 3.
  8. ↑ Yearbook – Annuaire – Anuario (PDF). Monaco: International Hydrographic Organization. January 22, 2025. Retrieved January 23, 2025.
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ ۹٫۴ Galtsoff, Paul Simon (1954). "Historical sketch of the explorations in the Gulf of Mexico" (PDF). Fishery Bulletin. National Oceanic and Atmospheric Administration. 55 (2): 15.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Parker, Susan R. (February 11, 2012). "Nation's Oldest City: A new name for the Gulf of Mexico?". The St. Augustine Record. St. Augustine, Florida. Retrieved January 23, 2025.
  11. ↑ Siebold, Jim (January 22, 2017). "Nova et integra universi orbis descripsio [Paris Gilt or De Bure Globe]" (PDF). Cartographic Images. p. 3. Retrieved January 26, 2025.
  12. ↑ Maggiolo, Vesconte (1531). Planisphere (Map) (به لاتین). Genoa. § Indicum Occidentale – via Louvre Abu Dhabi.
  13. ↑ Agnese, Battista (1544). [Atlas de Battista Agnese] (Map) (به لاتین). pp. 29–30 – via Biblioteca Nacional de España.
  14. ↑ Sledge, John S. (November 13, 2019). The Gulf of Mexico: A Maritime History. Columbia, South Carolina: University of South Carolina Press. p. 25. ISBN 978-1-64336-015-7 – via Google Books.
  15. ↑ Wagner, James (January 28, 2025). "'The Gulf of America'? Here's What Mexicans and Cubans Think". The New York Times. New York City. Retrieved January 28, 2025.
  16. ↑ Foster, William C. (January 1, 2010). Spanish Expeditions into Texas, 1689–1768. Austin, Texas: University of Texas Press. p. 14. ISBN 978-0-292-79313-2 – via Google Books.
  17. ↑ "Map of the New Discovery Made by the Jesuit Fathers in 1672 and Continued by Father Jacques Marquette, from the Same Group, Accompanied by a Few Frenchmen in the Year 1673, Named "Manitounie"". Library of Congress. Retrieved 22 January 2025.
  18. ↑ Trump, Donald J. (January 20, 2025). "Restoring Names That Honor American Greatness". Whitehouse.gov. Washington, D.C.: The White House. Retrieved January 21, 2025.
  19. ↑ Rohrlich, Justin (January 20, 2025). "Trump to make good on Gulf of America promise with bonkers executive order". The Independent. Retrieved January 21, 2025.
  20. ↑ Rogero, Tiago (January 20, 2025). "Can Trump really rename the Gulf of Mexico the Gulf of America?". The Guardian. Retrieved January 21, 2025.
  21. ↑ Amy, Jeff (February 10, 2012). "Lawmaker Says 'Gulf of America' Bill Was a Joke". Corpus Christi Caller-Times. Corpus Christi, Texas. p. 7. Retrieved January 21, 2025 – via Newspapers.com.  
  22. ↑ Frazin, Rachel (January 24, 2025). "Feds implement 'Gulf of America,' 'Mount McKinley' name changes". The Hill. Washington, D.C. Retrieved January 24, 2025.
  23. ↑ "Trump Administration Actions: Geographic Naming". version 4, updated. Congressional Research Service. January 27, 2025. Retrieved January 30, 2025.
  24. ↑ Barrett, Amanda (January 23, 2025). "AP style guidance on Gulf of Mexico, Mount McKinley". Associated Press. Retrieved January 28, 2025.
  25. ↑ Mitchell, Archie (January 24, 2025). "UK has no plans to recognise Donald Trump's new name for Gulf of Mexico". The Independent. Retrieved January 26, 2025.
  26. ↑ "Google Maps to rename 'Gulf of Mexico' to 'Gulf of America' for US users". Reuters. January 27, 2025. Retrieved January 28, 2025.
  27. ↑ Grant, Nico (January 27, 2025). "How Google Maps Plans to Handle the 'Gulf of America'". The New York Times. Retrieved January 27, 2025.
 
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ خلیج مکزیک موجود است.

پیوند به بیرون

ویرایش
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=خلیج_مکزیک&oldid=41791269»