داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت

داروهای اساسی سازمان جهانی بهداشت (به انگلیسی: WHO Model List of Essential Medicines) فهرستی از داروهای مهم و اساسی است که پیشنهاد شده تا به مقدار کافی در هر کشور موجود باشند. این فهرست توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) ایجاد شده‌است. این فهرست نخستین‌بار در سال ۱۹۷۷ منتشر شد و شامل ۲۰۴ قلم دارویی بود.[۱] ۱۵۶ کشور تا سال ۲۰۱۶ فهرست داروهای ضروری ملی خود را برپایه فهرست سازمان جهانی بهداشت ایجاد کرده‌اند.[۲][۳] فهرست ملی هر کشور بین ۳۳۴ تا ۵۸۰ دارو را در بر می‌گیرد.[۴] در مارس ۲۰۱۷ سازمان جهانی بهداشت بیستمین ویرایش این فهرست برای بزرگسالان و ششمین فهرست برای کودکان را منتشر کرد.[۵][۶][۷]

فهرست زیر بر پایه نوزدهمین ویرایش داروهای بزرگسالان درست شده‌است:

داروهای بی‌حسیویرایش

بیهوشی عمومی و اکسیژنویرایش

داروهای استنشاقیویرایش

داروهای تزریقیویرایش

بی‌حسی موضعیویرایش

داروهای پیش از عمل و آرام‌بخش مراحل کوتاه‌مدتویرایش

داروهای ضد درد و مراقبت تسکینیویرایش

داروهای ضدالتهابی غیر مخدر و غیر استروئیدی (NSAID)ویرایش

ضد درد مخدرویرایش

داروهای درمان تسکینیویرایش

ضد آلرژی و داروهای مورد استفاده در آنافیلاکسیویرایش

پادزهرها و مواد دیگر مورد استفاده در مسمومیتویرایش

غیر اختصاصیویرایش

  • زغال فعال (چارکول)

اختصاصیویرایش

ضد تشنج / ضد صرعویرایش

داروهای ضد عفونتویرایش

ضد کرمویرایش

ضد کرم روده‌ایویرایش

ضد فیلاریازویرایش

ضد کرم لوله‌ایویرایش

ضد باکتریویرایش

داروهای بتا لاکتامویرایش

غیرهویرایش

داروهای ضد جذامویرایش

داروهای ضد سلویرایش

داروهای ضد قارچویرایش

داروهای ضد ویروسویرایش

داروهای ضد تبخالویرایش

آنتی‌رتروویرالویرایش

بازدارنده رونوشت برداری معکوس نوکلئوتید/نوکلئوزیدیویرایش
بازدارنده رونوشت برداری معکوس غیر نوکلئوزیدیویرایش
بازدارنده پروتئازویرایش
ترکیبیویرایش
غیرهویرایش

داروهای ضد هپاتیتویرایش

داروهای هپاتیت Bویرایش

—داروهای بازدارنده آنزیم ترانس کرپیتاز معکوس نوکلئوتید/نوکلئوزید

داروهای هپاتیت Cویرایش

—بازدارنده‌های نوکلئوس پلیمراز

داروهای ضد تک یاختگانویرایش

داروهای ضد آمیب و ضد ژیاردیازیسویرایش

داروهای ضد سالکویرایش

داروهای ضد مالاریاویرایش

قطعی‌کننده درمانویرایش
پروفیلاکسیویرایش

داروهای ضد پنوموسیتوز و ضد توکسوپلاسموزویرایش

ضد تریپانوزومالویرایش

تریپانوزومیازیس آفریقاییویرایش
داروهای درمان درجه اول تریپانوزومیازیس آفریقاییویرایش
داروهای درمان درجه دوم تریپانوزومیازیس آفریقاییویرایش

تریپانوزومیازیس آمریکاییویرایش

داروهای ضد میگرنویرایش

حمله شدیدویرایش

پیشگیریویرایش

پادنئوپلاسمی و سرکوب‌کننده سیستم ایمنیویرایش

سرکوب‌کننده سیستم ایمنیویرایش

سیتوتوکسیک و داروهای کمکیویرایش

هورمون و ضد هورمونویرایش

داروهای درمان پارکینسونویرایش

داروهای مؤثر بر خونویرایش

داروهای کمخونیویرایش

داروهای مؤثر بر انعقادویرایش

دیگر داروها برای هموگلوبینوپاتی‌هاویرایش

فراورده‌های خونی و جایگزین پلاسما با منشأ انسانیویرایش

خون و فراورده‌های خونویرایش

داروهای پلاسماییویرایش

ایمونوگلوبولین انسانیویرایش

فاکتورهای انعقادیویرایش

جایگزین پلاسماویرایش

داروهای کاردیووسکولارویرایش

داروهای ضد آنژینویرایش

داروهای ضد آریتمیویرایش

داروهای ضد فشار خونویرایش

داروهای نارسایی قلبیویرایش

داروهای ضد ترومبوزویرایش

داروهای ضد پلاکتویرایش

داروهای ترومبولیتیک (تجزیه‌کننده ترومبوز)ویرایش

داروهای ضد چربی لیپیدیویرایش

درماتولوژی (موضعی)ویرایش

داروهای ضدقارچویرایش

داروهای ضدعفونتویرایش

داروهای ضد التهاب و ضدخارشویرایش

داروهای افتراق پوست و تکثیرویرایش

داروهای گال و جَرَبویرایش

عوامل تشخیصیویرایش

داروهای چشم‌پزشکیویرایش

رسانه حاجب رادیولوژیویرایش

ضدعفونی‌کننده‌هاویرایش

ضدعفونی بدن(آنتی سپتیک)ویرایش

ضدعفونی محیط (دیزاینفکت)ویرایش

دیورتیک‌ها (مُدِر)ویرایش

داروهای دستگاه گوارشویرایش

داروهای ضد زخم معدهویرایش

داروهای ضد استفراغویرایش

داروهای ضد التهابویرایش

مسهل و ملینویرایش

داروهای ضد اسهالویرایش

مایع درمانی خوراکیویرایش

داروهای ضد اسهال کودکانویرایش

هورمون‌ها، دیگر داروهای غدد درون‌ریز و ضد بارداریویرایش

هورمون آدرنال و جایگزین سنتتیکویرایش

آندروژن‌هاویرایش

جلوگیری از بارداریویرایش

خوراکیویرایش

تزریقیویرایش

وسایل درون رحمیویرایش

روش پوششیویرایش

کاشتنیویرایش

Etonogestrel - ایمپلنت کاشتنی در بدن و رهاکننده دارو

استروژن‌هاویرایش

انسولین و داروهای دیابتویرایش

القاء‌کننده تخمک‌گذاریویرایش

پروجسترونویرایش

  • مدروکسی‌پروژسترون استات

داروهای تیروئید و ضد تیروئیدویرایش

ایمونولوژیکویرایش

عوامل تشخیصویرایش

سرم و ایمونوگلوبولین‌هاویرایش

واکسن‌هاویرایش

شل‌کننده‌های ماهیچه (عملکرد محیطی) و مهارکننده‌های کولین‌استرازویرایش

آماده‌سازی چشمویرایش

عوامل ضد عفونتویرایش

عوامل ضد التهابویرایش

بی‌حسی موضعیویرایش

داروهای ضد گلوکومویرایش

گشادکننده مردمکویرایش

عامل ضد رشد اندوتلیال رگ (VEGF)ویرایش

اکسیتوسیک و آنتی‌اکسیتوسیکویرایش

اکسیتوسیک‌هاویرایش

آنتی‌اکسیتوسیک (گشادکننده رحم)ویرایش

محلول دیالیز صفاقیویرایش

داروهای اختلالات رفتاری و روانیویرایش

داروهای مورد استفاده در اختلالات روانپریشی (سایکوتیک)ویرایش

داروهای مورد استفاده در اختلالات خلقیویرایش

داروهای مورد استفاده در اختلالات افسردگیویرایش

داروهای مورد استفاده در اختلالات دو قطبیویرایش

داروهای برای اختلالات اضطرابیویرایش

داروهای مورد استفاده در اختلالات وسواسی-جبریویرایش

داروهای برای اختلالات ناشی از مصرف مواد روانگردانویرایش

داروهای عمل‌کننده بر روی دستگاه تنفسیویرایش

ضد آسم و داروهای بیماری انسدادی مزمن ریویویرایش

محلول اصلاح آب، الکترولیت و اختلال اسید و بازویرایش

خوراکیویرایش

تزریقیویرایش

گوناگونویرایش

  • آب قابل تزریق

ویتامین‌ها و مواد معدنیویرایش

گوش و حلق و بینی کودکانویرایش

داروهای ویژه برای مراقبت از نوزادانویرایش

داروهای تجویز شده به نوزادویرایش

داروهای تجویز شده به مادرویرایش

داروهای بیماری‌های مفاصلویرایش

داروهای مورد استفاده در درمان نقرسویرایش

عوامل تغییر دهنده بیماری برای درمان بیماری‌های روماتوییدویرایش

آرتریت جوانانویرایش

جستارهای وابستهویرایش

پانویسویرایش

^ † این علامت نشانه این است که دارو یک داروی جایگزین (مکمل) است وبرای تجویزش نیاز به تشخیص تخصصی یا پایش و/یا آموزش ویژه تخصصی مورد نیاز است. داروها همچنین ممکن است به بر پایه قیمت بالا و/یا مقرون به صرفه نبودن/میزان سوددهی به عنوان داروی جایگزین (مکمل) درجه‌بندی شده باشند.

یادداشتویرایش

  1. ↑ بسته به موجود بودن در منطقه و هزینه می‌توان از تیوپنتال به عنوان جایگزین استفاده کرد.
  2. ↑ به دلیل نبودن مدرک اثبات شده جهت اثر بخشی ضدالتهابی به عنوان داروی ضد التهاب توصیه نمی‌شود.
  3. ↑ فقط می‌تواند با هایدرومرفون و اکسی کودون جایگزین شود.
  4. ↑ در موارد محدودی ممکن است نقش خواب‌آوری آنتی هیستامینها مورد نظر باشد (فهرست داروهای ضروری کودکان).
  5. ↑ فقط برای درمان اکلامپسی (مسمومیت حاملگی) و پره ا کلامپسی شدید و نه برای سایر اختلالات تشنج آور دیگر.
  6. ↑ برای پیشگیری از عفونت (پروفیلاکسی) در جراحی.
  7. ↑ فهرست شده فقط برای درمان سوزاک مقعدی-تناسلی بدون عارضه با مصرف تنها یک دوز.
  8. ↑ همراه با کلسیم داده نشود همچنین در نوزادان مبتلا به هایپربیلیروبینمیا (افزایش بیلیروبین خون-یرقان) از تجویز خودداری شود.
  9. ↑ داروی پروکاین بنزیل پنیسیلین به عنوان خط اول درمان سپسیس در نوزادان توصیه نمی‌شود مگر در مناطق با میزان بالای آمار مرگ و میر نوزادان در صورتی که دسترسی به مراقبت در بیمارستان امکان ندارد و دارو توسط بهداشتکاران آموزش دیده داده شود.
  10. ↑ نسل سوم سفالوسپورینهای منتخب برای استفاده در نوزادان بستری در بیمارستان.
  11. ↑ Only listed for the treatment of life‐threatening hospital‐based infection due to suspected or proven multidrug‐resistant infection
  12. ↑ Only listed for single‐dose treatment of genital Chlamydia trachomatis and of trachoma.
  13. ↑ For use in combination regimens for eradication of H. pylori in adults.
  14. ↑ For use only in patients with HIV receiving protease inhibitors.
  15. ↑ For treatment of latent TB infection ( LTBI ) only
  16. ↑ Terizidone may be an alternative.
  17. ↑ Prothionamide may be an alternative.
  18. ↑ Ofloxacin and moxifloxacin may be alternatives based on availability and programme considerations.
  19. ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ FTC is an acceptable alternative to 3TC, based on knowledge of the pharmacology, the resistance patterns and clinical trials of antiretrovirals.
  20. ↑ Potentially severe or complicated illness due to confirmed or suspected influenza virus infection in accordance with WHO treatment guidelines.
  21. ↑ For the treatment of viral haemorrhagic fevers and in combination with pegylated interferons for the treatment of Hepatitis C.
  22. ↑ For the treatment of hepatitis C, in combination with peginterferon and/or direct acting anti-viral medicines.
  23. ↑ To be used in combination with ribavirin.
  24. ↑ To be used in combination with artesunate 50 mg.
  25. ↑ For use in the management of severe malaria.
  26. ↑ Not recommended in the first trimester of pregnancy or in children below 5 kg.
  27. ↑ To be used in combination with either amodiaquine, mefloquine or sulfadoxine + pyrimethamine.
  28. ↑ Other combinations that deliver the target doses required such as 153 mg or 200 mg (as hydrochloride) with 50 mg artesunate can be alternatives.
  29. ↑ For use only for the treatment of P.vivax infection.
  30. ↑ For use only in combination with quinine.
  31. ↑ To be used in combination with artesunate 50 mg.
  32. ↑ Only for use to achieve radical cure of P.vivax and P.ovale infections, given for 14 days.
  33. ↑ For use only in the management of severe malaria, and should be used in combination with doxycycline.
  34. ↑ Only in combination with artesunate 50 mg.
  35. ↑ For use only in central American regions, for use for P.vivax.
  36. ↑ For use only in combination with chloroquine.
  37. ↑ To be used for the treatment of Trypanosoma brucei gambiense infection.
  38. ↑ To be used for the treatment of the initial phase of Trypanosoma brucei rhodesiense infection.
  39. ↑ To be used for the treatment of Trypanosoma brucei gambiense infection
  40. ↑ Only to be used in combination with eflornithine, for the treatment of T. b. gambiense infection.
  41. ↑ Deferasirox oral form may be an alternative, depending on cost and availability.
  42. ↑ Polygeline, injectable solution, 3.5% is considered as equivalent.
  43. ↑ ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ ۴۳٫۲ ۴۳٫۳ Includes متوپرولول و کارودیلول as alternatives.
  44. ↑ Hydralazine is listed for use in the acute management of severe pregnancy‐induced hypertension only. Its use in the treatment of essential hypertension is not recommended in view of the availability of more evidence of efficacy and safety of other medicines.
  45. ↑ Methyldopa is listed for use in the management of pregnancy‐induced hypertension only. Its use in the treatment of essential hypertension is not recommended in view of the availability of more evidence of efficacy and safety of other medicines.
  46. ↑ For use in high‐risk patients.
  47. ↑ In acute diarrhoea zinc sulfate should be used as an adjunct to oral rehydration salts
  48. ↑ Glibenclamide not suitable above 60 years.
  49. ↑ Exact type to be defined locally
  50. ↑ Recommended for some high-risk populations
  51. ↑ Recommended for certain regions
  52. ↑ Or homatropine (hydrobromide) or cyclopentolate (hydrochloride).
  53. ↑ Requires close medical supervision.
  54. ↑ Ergocalciferol can be used as an alternative.
  55. ↑ For use for rheumatic fever, juvenile arthritis, Kawasaki disease

منابعویرایش

  1. ↑ "Comparative Table of Medicines on the WHO Essential Medicines Lists from 1977–2011" (XLS). World Health Organization. Retrieved 2016-08-23.
  2. ↑ "The WHO Essential Medicines List (EML): 30th anniversary". World Health Organization. Retrieved August 23, 2016.
  3. ↑ «National Medicines List/Formulary/Standard Treatment Guidelines». WHO.
  4. ↑ Bansal, D; Purohit, VK (January 2013). "Accessibility and use of essential medicines in health care: Current progress and challenges in India". Journal of pharmacology & pharmacotherapeutics. 4 (1): 13–8. doi:10.4103/0976-500X.107642. PMID 23662019.
  5. ↑ "20th WHO Model List of Essential Medicines (March 2017)" (PDF). WHO. March 2017. Retrieved June 15, 2017.
  6. ↑ "WHO moves to improve access to lifesaving medicines for hepatitis C, drug-resistant TB and cancers". 8 May 2015. Retrieved 23 August 2016.
  7. ↑ "WHO Model List of Essential Medicines for Children" (PDF). WHO (6th ed.). 2017. Unknown parameter |ماه= ignored (help)
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=داروهای_ضروری_سازمان_جهانی_بهداشت&oldid=30651608»