دروازه قزوین

دروازه قزوین تهران در دوره قاجار

دروازه قزوین در پایان دوره قاجار

دروازه قزوین یکی از دروازه‌های قدیمی و معروف شهر تهران بود.

پیشینه

در زمان شاه تهماسب صفوی در ۹۶۴ هجری قمری نخستین برج و باروی شهر تهران ساخته شد. طول این بارو شش هزار گام بود و چهار دروازه بیشتر نداشت که دروازه قزوین در مدخل کنونی بازارچهٔ قوام‌الدوله و شاهپور (وحدت اسلامی) واقع بود.

با گسترش شهر تهران در زمان ناصرالدین شاه، برج و باروی شاه تهماسبی را خراب کرده و با خاک آن خندق‌های اطراف بارو را پر نمودند. سپس شهر تهران را به تقلید از نقشهٔ شهر پاریس به صورت هندسی یک هشت ضلعی نامتساوی‌الاضلاع گسترش دادند و ۱۲ دروازه در اطراف آن احداث نموده و دورش را خندق کشیدند و دروازه قزوین در ورودی خیابان قزوین (میدان قزوین کنونی) ساخته شد. دروازه‌های جدید به سبک معماری صفوی ساخته شده بود و با کاشیکاری‌های براق و متنوع تزئین شده بود.

ویرانی دروازه‌ها

با روی کار آمدن رضا شاه و افزایش جمعیت تهران، بار دیگر نیاز به نوسازی و گسترش بناهای شهری احساس شد و در ۱۳۰۹ و با حکم شهردار وقت، این دروازه‌ها را ویران نمودند.

بازسازی و باززنده‌سازی

در ۱۳۸۰ شهرداری منطقهٔ ۱۱ و سازمان زیباسازی اقدام به اجرای پروژهٔ آرام‌سازی و بهسازی میدان قزوین نمود و پس از آن در ۱۳۸۴ با هدف احیای دروازه‌های قدیمی تهران به صورت نمادین و با توجه به اسناد تاریخی، اقدام به بازسازی دروازه قزوین نمود که اکنون این دروازه با سازه‌ای بتونی و نمایی آجری در میدان قزوین تهران بنا شده‌است.